Vụ vay tiền không trả ở Minh Hưng bao giờ mới được thi hành án?

BP - Sống ở trên đời, có vay thì phải trả, nếu không trả chẳng khác gì kẻ cướp cạn... đó là nguyên tắc bất di bất dịch trong cuộc sống từ xưa đến nay. Thế nhưng, hiện vẫn có người lợi dụng lòng tốt của người khác để vay tiền rồi tìm cách thoái thác nghĩa vụ trả nợ. Trong đó, chiêu thức mà những người đi vay dùng để lách kẽ hở của luật pháp là tẩu tán tài sản, cáo bệnh... nên dù tòa án đã ra phán quyết nhưng cơ quan chức năng vẫn “bó tay”. Việc đi vay rồi không trả chẳng những tự mình đạp đổ danh dự, nhân phẩm bản thân mà còn đánh mất lòng tin của người đã cho mình vay và làm băng hoại tính công minh của pháp luật...

Vay xong không muốn trả

Bà Nguyễn Thị Ngà (SN 1951), trú thôn 6, xã Minh Hưng, huyện Bù Đăng cho biết: “Do ở cùng xã nên bà Đặng Thị Phương Dung (SN 1967, trú thôn 2 - PV) biết tôi có dành dụm ít tiền cho đứa con trai duy nhất đi học nghề sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự. Sau nhiều lần tỷ tê hỏi vay với những lời hứa hẹn trả nợ đàng hoàng nên tôi đã tin tưởng cho bà Dung vay 103 triệu đồng vào ngày 1-10-2015. Khi vay, bà Dung hứa sẽ trả hết tiền cho tôi vào ngày 1-11-2015, tức sau 1 tháng kể từ ngày vay”.

Hứa hẹn là vậy, nhưng đến kỳ hạn thì bà Dung tìm mọi cách để khất nợ. Liên tục thời gian sau đó, bà Ngà phải bỏ việc nhà, vườn rẫy để đi tìm bà Dung đòi nợ, nhưng vẫn không thu hồi được đồng nào. Tuổi cao sức yếu, không thể ngày nào cũng đạp xe đi tìm bà Dung đòi nợ nên bà Ngà phải nhờ đến sự can thiệp của pháp luật. Sau nhiều phiên hòa giải, ngày 18-5-2016, Tòa án nhân dân huyện Bù Đăng ra Quyết định số 20/2016/QĐ-ST-DS công nhận sự thỏa thuận của các đương sự trong vụ án dân sự này. Quyết định của tòa nêu rõ: “Bị đơn Đặng Thị Phương Dung phải có nghĩa vụ trả nợ cho nguyên đơn là bà Nguyễn Thị Ngà với số tiền 103 triệu đồng. Thời hạn trả nợ chậm nhất là vào ngày 1-12-2016. Sau thời hạn này, nếu bà Dung vẫn không trả tiền thì bà Ngà có quyền yêu cầu Chi cục Thi hành án dân sự huyện Bù Đăng thi hành toàn bộ số tiền mà bị đơn chưa trả”. Đồng thời, Tòa án nhân dân huyện còn ra quyết định buộc bà Dung phải chịu tiền lãi suất do Ngân hàng Nhà nước quy định đối với số tiền chậm trả nợ... Quyết định của tòa là vậy, nhưng bà Dung vẫn tìm mọi cách trốn tránh việc trả nợ. Ngày 6-12-2016, bà Ngà có đơn đề nghị Chi cục Thi hành án dân sự huyện Bù Đăng tổ chức thi hành án theo quy định pháp luật.

Sau khi bà Ngà có đơn, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Bù Đăng ra Quyết định số 270/QĐ-CCTHADS ngày 9-12-2016, về việc thi hành án theo yêu cầu. Theo quyết định này, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Bù Đăng yêu cầu bà Đặng Thị Phương Dung tự nguyện thi hành án cho bà Nguyễn Thị Ngà “trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận quyết định này”. Những tưởng sự vào cuộc kịp thời của Chi cục Thi hành án dân sự huyện Bù Đăng sẽ sớm giải quyết dứt điểm vụ việc, thế nhưng bà Dung vẫn cố tình tìm cách lẩn tránh trả nợ đối với khoản tiền mà mình đã vay.

“Chờ được vạ, má đã sưng”...  

Do người phải thi hành án không tự nguyện nên ngày 8-8-2017, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Bù Đăng đã ra quyết định cưỡng chế kê biên quyền sử dụng và tài sản gắn liền trên đất đối với bà Dung. Sau đó vài ngày, con dâu của bà Dung đến cơ quan thi hành án dân sự huyện nộp 15 triệu đồng để thi hành án và bà Ngà đã nhận khoản tiền này.

Bà Ngà cho hay: “Chúng tôi biết bà Dung hiện còn 45m² đất thuộc loại đất ở nông thôn, trên đất có căn nhà cấp 4 rộng 40m², tọa lạc tại thôn 2, xã Minh Hưng. Thửa đất này đã được UBND huyện Bù Đăng cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất do bà Đặng Thị Phương Dung đứng tên và đây cũng là tài sản để Chi cục Thi hành án dân sự huyện Bù Đăng ra quyết định kê biên”. Tại biên bản xác minh điều kiện thi hành án ngày 23-8-2017 giữa các bộ phận liên quan ở địa phương và bà Dung thì đương sự cho rằng mình bị ung thư đang điều trị tại Bệnh viện Ung Bướu TP. Hồ Chí Minh và có đơn xin hoãn thi hành án. Sau đó, con dâu bà Dung đến Chi cục Thi hành án dân sự huyện Bù Đăng nộp thêm 10 triệu đồng nhưng bà Ngà không nhận số tiền này. Ngày 28-8-2017, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Bù Đăng ra Quyết định số 01 về việc hoãn thi hành án đối với vụ việc.

Đầu tháng 6-2018, 3 người con của bà Dung có đơn gửi Tòa án nhân dân huyện Bù Đăng đề nghị chia tài sản chung. Theo Thông báo thụ lý vụ án số 125 ngày 8-6-2018 của Tòa án nhân dân huyện Bù Đăng, các con bà Dung yêu cầu chia tài sản gồm 45m² đất và căn nhà cấp 4 của mẹ mình là tài sản chung của gia đình tại thôn 2, xã Minh Hưng, trị giá 400 triệu đồng và chia thành 4 phần, trong đó 3 người con mỗi người nhận 100 triệu đồng. Nhận thấy tài sản của bà Dung có “nguy cơ bị tẩu tán” nên bà Ngà đã có đơn khiếu nại vụ việc đến Viện kiểm sát nhân dân huyện.

Chi cục Thi hành án Dân sự huyện Bù Đăng nói gì? 

Ngày 22-6-2018, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Bù Đăng có Văn bản số 54/TLĐ gửi Viện kiểm sát nhân dân huyện và bà Nguyễn Thị Ngà để trả lời đơn khiếu nại của bà Ngà. Theo đó, cơ quan thi hành án dân sự huyện liệt kê một số thủ tục đã làm và viện dẫn việc chưa tổ chức cưỡng chế kê biên tài sản của bà Dung là do chưa có phán quyết của Tòa án nhân dân huyện Bù Đăng về phân chia tài sản chung của bà Dung với các con.

Ngày 2-10-2018, Tòa án nhân dân huyện Bù Đăng đã ra Quyết định số 69/2018/QĐ-ST về việc đình chỉ giải quyết vụ án dân sự nêu trên. Sau khi có quyết định đình chỉ vụ án của tòa, bà Ngà đề nghị Chi cục Thi hành án dân sự huyện Bù Đăng tiếp tục thi hành án đối với bà Dung. Ngày 21-12-2018, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Bù Đăng ra Thông báo số 22 về việc cưỡng chế thi hành án nhưng đến ngày 3-3-2019 lại ra Quyết định số 01/QĐ-THA hoãn thi hành án cho “đến khi điều kiện hoãn không còn”. Theo quyết định hoãn thi hành án này, ngoài bà Ngà, còn có nhiều trường hợp khác mà bà Dung đang phải thi hành án như ông Bùi Hồng Thức (thôn 3, xã Minh Hưng), các bà Võ Tư, Võ Thị Thu (thôn 8, xã Đoàn Kết, huyện Bù Đăng)... Bà Ngà cho rằng: “Lý do để hoãn thi hành án đưa ra bà Dung bị ung thư giai đoạn cuối... là không chính xác. Bởi không ai bị ung thư mà rất béo tốt, to khỏe như bà Dung. Trong khi đó, hằng ngày bà Dung sang thôn 1, xã Minh Hưng chơi và tá túc tại nhà người quen nhưng nói là đi chữa bệnh. Còn ban đêm thì về lại nhà mình tại thôn 2 nên tôi đề nghị cơ quan chức năng làm rõ để buộc bà Dung phải trả lại số tiền đã vay”.

Nhóm phóng viên Báo Bình Phước về thôn 2, xã Minh Hưng vào trung tuần tháng 5-2019 để tìm hiểu vụ việc. Tại đây, nhiều người dân bày tỏ sự đồng cảm của mình trước hoàn cảnh mẹ góa con côi của bà Ngà. Tại Chi cục Thi hành án dân sự huyện Bù Đăng, để rộng đường dư luận, chúng tôi đề cập về các yếu tố như “Các quy định nào để hoãn thi hành án dân sự; liệu có xảy ra việc hoãn thi hành vụ án; có hay không giấy tờ chứng minh bà Dung bị ung thư và bệnh ung thư có phải là điều kiện để không phải thi hành án khoản tiền mình đã vay và nhiều vấn đề có liên quan khác?...”. Ông Trần Nguyễn Khánh Vân, Thủ trưởng Chi cục Thi hành án dân sự huyện Bù Đăng nói: “Theo nguyên tắc của ngành, người phát ngôn không phải là tôi mà là lãnh đạo cơ quan cấp tỉnh. Vì vậy, có gì anh liên hệ với các anh ở tỉnh để được trả lời, còn tôi sẽ trả lời lãnh đạo Cục Thi hành án dân sự tỉnh nếu các anh có yêu cầu”. Khi phóng viên đề nghị “xem” giấy xác nhận của bệnh viện để chứng minh bà Dung bị ung thư, ông Trần Nguyễn Khánh Vân cho hay: “Chấp hành viên thụ lý vụ việc đi vắng”. Tiếp đó, ông Vân phán: “Vụ này nhỏ xíu à”..., rồi ông lấy cớ bận công chuyện để kết thúc sớm buổi làm việc với phóng viên.

Dư luận rất mong cơ quan thi hành án dân sự huyện Bù Đăng sớm giải quyết vụ việc nêu trên theo quy định, để vừa đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật vừa răn đe những đối tượng chỉ muốn vay mà không chịu trả, gây bức xúc trong đời sống nhân dân.

Nhóm PV Nội chính