Quảng Ninh có nhiều vịnh đẹp. Trong đó, Vịnh Hạ Long giống như một cô gái có vẻ đẹp rực rỡ, còn Vịnh Bái Tử Long thì như một cô thiếu nữ tinh khôi, đầy mê hoặc. Năm 2006, Công ty du lịch sinh thái Gecko Travel (Anh) đã bình chọn Vịnh Bái Tử Long của Việt Nam lọt vào tốp 5 những địa điểm du lịch tuyệt vời nhất Đông Nam Á.
Vịnh Bái Tử Long là vùng lõm trong Vịnh Bắc Bộ, thuộc vùng Đông Bắc của Việt Nam. Vịnh Bái Tử Long bao gồm một vùng biển của thành phố Hạ Long, thị xã Cẩm Phả và huyện đảo Vân Đồn. Phía Tây Nam giáp Vịnh Hạ Long, phía Đông giáp biển, phía Tây giáp đất liền với thị xã Cẩm Phả và phía Đông Bắc giáp huyện đảo Cô Tô.
Vịnh Bái Tử Long bao gồm hàng trăm hòn đảo lớn nhỏ, trong đó có nhiều đảo lớn và có dân sinh sống. Dân cư trên vịnh sống tập trung ở huyện đảo Vân Đồn và các đảo Quan Lạn, Bản Sen, Ngọc Vừng và các vùng ven biển Bến Do, Cửa Ông... Người dân ở đây sống chủ yếu bằng nghề đánh bắt, nuôi trồng thủy hải sản.
Vịnh Bái Tử Long là vùng đảo có khí hậu phân hóa hai mùa rõ rệt, vào mùa Hạ nóng ẩm, mùa Đông khô lạnh. Nhiệt độ trung bình năm từ 15°C- 25°C, lượng mưa vào khoảng từ 2.000mm - 2.500mm/năm.
Vịnh Bái Tử Long còn có hệ thống thủy triều với mức triều vào khoảng 3,5- 4m/ngày. Các đảo của Vịnh thường là đảo đá vôi và đảo phiến thạch, là địa hình có tuổi kiến tạo địa chất khoảng 300 triệu năm, do quá trình vận động nâng lên, hạ xuống nhiều lần từ lục địa thành trũng biển.
Quá trình carxtơ bào mòn, phong hóa tạo ra những hình thái đặc biệt như một bức tranh thủy mặc.
Trên các đảo đá của Vịnh cũng có các hang động carxtơ, đặc biệt là hang Quan (còn gọi là hang Hải quân) nơi mà tàu thuyền xưa kia thường trú ẩn trong những khi biển động.
Các đảo và cụm đảo khác nổi tiếng khác như Cặp Kỳ Nhảy, Cặp Kỳ Giã, Thẻ Vàng, cụm đảo Hòn Chồng, Hòn Vân Đồn, Hòn Ỏn, Hòn Ba Sao, núi Chân Nghĩa... là những điểm du lịch hấp dẫn.
Trên Vịnh Bái Tử Long có nhiều đảo đất nên có nhiều dân cư sinh sống, chăn nuôi, trồng trọt như Quan Lạn, Minh Châu, Ngọc Vừng, Đông Chén, Thẻ Vàng... Đặc biệt có đảo Khỉ (đảo Rều) nằm cách thị xã Cẩm Phả không xa. Đây là nơi đây nuôi rất nhiều giống khỉ vàng được dùng dược liệu làm vắcxin phòng chống bệnh liệt não.
Vịnh Bái Tử Long gắn liền với lịch sử của dân tộc Việt Nam với địa danh nổi tiếng là thương cảng Vân Đồn, một vùng trên bến dưới thuyền sầm uất thời Lý. Đây còn là nơi tưởng nhớ chiến công oai hùng của Trần Khánh Dư cùng ba anh em họ Phạm, người xã Quan Lạn đánh tan đoàn thuyền lương của tướng giặc Nguyên Mông Trương Văn Hổ (năm 1288).
Ở Bái Tử Long có các đền thờ nổi tiếng như Đền Trần Quốc Tảng (còn gọi là đền Suốt). Anh hùng Trần Quốc Tảng (tước Hưng Nhượng Vương) là con thứ ba của Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn, có công rất lớn trong nhiều trận đánh quân Nguyên Mông. Ông còn là một nhà văn thơ khoáng đạt và một nhà tư tưởng sâu sắc về Thiền tông. Dân chúng lập đền thờ ông và hàng năm đều mở hội vào ngày Rằm tháng Giêng Âm lịch.
Đồn Tĩnh Hải, thành nhà Mạc (trên đảo Ngọc Vừng), đỉnh Quan Lạn (trên đảo Quan Lạn), chùa 100 gian ở xã Thắng Lợi (huyện Vân Đồn-Quảng Ninh) cũng đều là những di tích lịch sử văn hóa nổi tiếng ở đây.
Ngoài các di tích lịch sử, Vịnh Bái Tử Long là nơi tập trung đa dạng sinh học cao với những hệ sinh thái điển hình như hệ sinh thái rừng ngập mặn, hệ sinh thái rạn san hô, hệ sinh thái rừng cây nhiệt đới.
Vịnh có hệ động, thực vật phong phú và đa dạng. Hệ thực vật gồm 780 loài, 468 chi, 135 họ thuộc 5 ngành thực vật bậc cao có mạch. Trong đó có 21 loài thực vật quý hiếm được ghi nhận trong Sách đỏ Việt Nam (năm 1996) và 10 loài có tên trong các phụ lục IA, IIA của Nghị định 32/2006/CP-NĐ của Chính phủ quy định danh sách các loài động, thực vật quý hiếm cần bảo vệ.
Các loại động vật biển gồm 391 loài, hầu hết đều là loài hải sản có giá trị kinh tế cao và có giá trị khoa học rất lớn. Trong đó có nhiều loài quý hiếm như bào ngư, hải sâm, sá sùng.
Nằm trong quần thể Vịnh Bái Tử Long, vườn quốc gia Bái Tử Long được coi là khu bảo tồn rừng và biển. Hệ sinh thái biển với diện tích mặt biển chiếm 2/3 diện tích vườn quốc gia và là nơi lưu giữ nhiều mẫu gen động thực vật quý hiếm nhiều loài được ghi vào sách đỏ.
Trong quần thể Vườn quốc gia Bái Tử Long còn có 2km bãi biển tự nhiên với cát trắng mịn, được đánh giá là một trong những bãi biển đẹp nhất Vịnh Bắc Bộ. Phía trên bãi biển là khu rừng trầm nguyên sinh trải dài trên diện tích 14ha rất phù hợp với phát triển du lịch sinh thái.
Vịnh Bái Tử Long là vùng lõm trong Vịnh Bắc Bộ, thuộc vùng Đông Bắc của Việt Nam. Vịnh Bái Tử Long bao gồm một vùng biển của thành phố Hạ Long, thị xã Cẩm Phả và huyện đảo Vân Đồn. Phía Tây Nam giáp Vịnh Hạ Long, phía Đông giáp biển, phía Tây giáp đất liền với thị xã Cẩm Phả và phía Đông Bắc giáp huyện đảo Cô Tô.
Vịnh Bái Tử Long bao gồm hàng trăm hòn đảo lớn nhỏ, trong đó có nhiều đảo lớn và có dân sinh sống. Dân cư trên vịnh sống tập trung ở huyện đảo Vân Đồn và các đảo Quan Lạn, Bản Sen, Ngọc Vừng và các vùng ven biển Bến Do, Cửa Ông... Người dân ở đây sống chủ yếu bằng nghề đánh bắt, nuôi trồng thủy hải sản.
Vịnh Bái Tử Long là vùng đảo có khí hậu phân hóa hai mùa rõ rệt, vào mùa Hạ nóng ẩm, mùa Đông khô lạnh. Nhiệt độ trung bình năm từ 15°C- 25°C, lượng mưa vào khoảng từ 2.000mm - 2.500mm/năm.
Vịnh Bái Tử Long còn có hệ thống thủy triều với mức triều vào khoảng 3,5- 4m/ngày. Các đảo của Vịnh thường là đảo đá vôi và đảo phiến thạch, là địa hình có tuổi kiến tạo địa chất khoảng 300 triệu năm, do quá trình vận động nâng lên, hạ xuống nhiều lần từ lục địa thành trũng biển.
Quá trình carxtơ bào mòn, phong hóa tạo ra những hình thái đặc biệt như một bức tranh thủy mặc.
Trên các đảo đá của Vịnh cũng có các hang động carxtơ, đặc biệt là hang Quan (còn gọi là hang Hải quân) nơi mà tàu thuyền xưa kia thường trú ẩn trong những khi biển động.
Các đảo và cụm đảo khác nổi tiếng khác như Cặp Kỳ Nhảy, Cặp Kỳ Giã, Thẻ Vàng, cụm đảo Hòn Chồng, Hòn Vân Đồn, Hòn Ỏn, Hòn Ba Sao, núi Chân Nghĩa... là những điểm du lịch hấp dẫn.
Trên Vịnh Bái Tử Long có nhiều đảo đất nên có nhiều dân cư sinh sống, chăn nuôi, trồng trọt như Quan Lạn, Minh Châu, Ngọc Vừng, Đông Chén, Thẻ Vàng... Đặc biệt có đảo Khỉ (đảo Rều) nằm cách thị xã Cẩm Phả không xa. Đây là nơi đây nuôi rất nhiều giống khỉ vàng được dùng dược liệu làm vắcxin phòng chống bệnh liệt não.
Vịnh Bái Tử Long gắn liền với lịch sử của dân tộc Việt Nam với địa danh nổi tiếng là thương cảng Vân Đồn, một vùng trên bến dưới thuyền sầm uất thời Lý. Đây còn là nơi tưởng nhớ chiến công oai hùng của Trần Khánh Dư cùng ba anh em họ Phạm, người xã Quan Lạn đánh tan đoàn thuyền lương của tướng giặc Nguyên Mông Trương Văn Hổ (năm 1288).
Ở Bái Tử Long có các đền thờ nổi tiếng như Đền Trần Quốc Tảng (còn gọi là đền Suốt). Anh hùng Trần Quốc Tảng (tước Hưng Nhượng Vương) là con thứ ba của Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn, có công rất lớn trong nhiều trận đánh quân Nguyên Mông. Ông còn là một nhà văn thơ khoáng đạt và một nhà tư tưởng sâu sắc về Thiền tông. Dân chúng lập đền thờ ông và hàng năm đều mở hội vào ngày Rằm tháng Giêng Âm lịch.
Đồn Tĩnh Hải, thành nhà Mạc (trên đảo Ngọc Vừng), đỉnh Quan Lạn (trên đảo Quan Lạn), chùa 100 gian ở xã Thắng Lợi (huyện Vân Đồn-Quảng Ninh) cũng đều là những di tích lịch sử văn hóa nổi tiếng ở đây.
Ngoài các di tích lịch sử, Vịnh Bái Tử Long là nơi tập trung đa dạng sinh học cao với những hệ sinh thái điển hình như hệ sinh thái rừng ngập mặn, hệ sinh thái rạn san hô, hệ sinh thái rừng cây nhiệt đới.
Vịnh có hệ động, thực vật phong phú và đa dạng. Hệ thực vật gồm 780 loài, 468 chi, 135 họ thuộc 5 ngành thực vật bậc cao có mạch. Trong đó có 21 loài thực vật quý hiếm được ghi nhận trong Sách đỏ Việt Nam (năm 1996) và 10 loài có tên trong các phụ lục IA, IIA của Nghị định 32/2006/CP-NĐ của Chính phủ quy định danh sách các loài động, thực vật quý hiếm cần bảo vệ.
Các loại động vật biển gồm 391 loài, hầu hết đều là loài hải sản có giá trị kinh tế cao và có giá trị khoa học rất lớn. Trong đó có nhiều loài quý hiếm như bào ngư, hải sâm, sá sùng.
Nằm trong quần thể Vịnh Bái Tử Long, vườn quốc gia Bái Tử Long được coi là khu bảo tồn rừng và biển. Hệ sinh thái biển với diện tích mặt biển chiếm 2/3 diện tích vườn quốc gia và là nơi lưu giữ nhiều mẫu gen động thực vật quý hiếm nhiều loài được ghi vào sách đỏ.
Trong quần thể Vườn quốc gia Bái Tử Long còn có 2km bãi biển tự nhiên với cát trắng mịn, được đánh giá là một trong những bãi biển đẹp nhất Vịnh Bắc Bộ. Phía trên bãi biển là khu rừng trầm nguyên sinh trải dài trên diện tích 14ha rất phù hợp với phát triển du lịch sinh thái.
