Tư tưởng Hồ Chí Minh về phương pháp tiến hành công tác dân vận

BP - Công tác dân vận là một trong những công việc quan trọng hàng đầu của Đảng, nhờ không ngừng tăng cường mối quan hệ máu thịt giữa Đảng, chính quyền với nhân dân, Đảng ta đã lãnh đạo đưa con thuyền cách mạng Việt Nam vượt qua mọi sóng gió, căng buồm ra biển lớn, không ngừng gặt hái những thắng lợi trên con đường thực hiện mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh”, độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.

Nghị quyết Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ XI đặt ra, “tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới nhằm củng cố vững chắc lòng tin của nhân dân đối với Đảng; tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc và mối quan hệ máu thịt giữa Đảng với nhân dân. Điều đó thấm nhuần và thực hiện theo các phương pháp tiến hành công tác dân vận của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã răn dạy. Theo Người, phương pháp cơ bản của công tác dân vận là dân chủ do bản chất của chế độ ta chứ không phải là dùng thủ thuật chính trị. Trong bài báo “Dân vận” (năm 1949), Người viết: “Dân vận không thể chỉ dùng báo chương, sách vở, mít tinh, khẩu hiệu, truyền đơn, chỉ thị mà đủ. Trước nhất là phải tìm mọi cách giải thích cho mỗi một người dân hiểu rõ ràng. Điểm thứ hai là bất cứ việc gì đều phải bàn bạc với dân, hỏi ý kiến và kinh nghiệm của dân, cùng với dân đặt kế hoạch cho thiết thực với hoàn cảnh địa phương, rồi động viên và tổ chức toàn dân ra thi hành. Trong lúc thi hành phải theo dõi, giúp đỡ, đôn đốc, khuyến khích dân. Khi thi hành xong phải cùng với dân kiểm thảo lại công việc, rút kinh nghiệm, phê bình, khen thưởng”.

Từ phương pháp dân vận của Chủ tịch Hồ Chí Minh cho thấy, thứ nhất là dân phải biết. Muốn thế phải tuyên truyền vận động, giác ngộ thuyết phục, giải thích để dân hiểu rõ chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước để thi hành cho đúng. Biết thông tin chính là quyền của dân. Khi dân hiểu thì việc gì khó khăn mấy cũng làm được mà không sợ hy sinh. Thứ hai là dân bàn, nghĩa là mở rộng dân chủ, phát huy quyền làm chủ của nhân dân. Nhân dân là một lực lượng có sức mạnh to lớn không chỉ về số lượng mà còn cả về trí tuệ, nếu biết phát huy trí tuệ, kinh nghiệm, sáng kiến của dân thì chắc chắn mọi việc sẽ thắng lợi. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói: “Dân chúng đồng lòng, việc gì cũng làm được. Dân chúng không ủng hộ, việc gì làm cũng không nên”. Thứ ba là dân làm, “cùng với dân đặt kế hoạch cho thiết thực với hoàn cảnh địa phương, rồi động viên và tổ chức toàn dân ra thi hành”. Đây chính là đưa chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đi vào thực tiễn thông qua tổ chức phong trào quần chúng nhằm thực hiện nhiệm vụ kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội ở từng địa phương, cơ sở. Nếu như làm tốt các khâu dân biết, dân bàn thì đến khâu này rất thuận tiện, dễ dàng vì huy động được đông đảo lực lượng quần chúng tham gia. Nhiệm vụ của người cán bộ lúc này là “phải đem hết sức dân, tài dân, của dân làm cho dân”, phải căn cứ vào đặc điểm, đặc thù của từng nơi, từng thời điểm, từng đối tượng để có cách thức tổ chức thích hợp, sao phát huy được tiềm lực của nhân dân một cách tốt nhất.

Thứ tư là thường xuyên kiểm tra, tổng kết rút kinh nghiệm. Việc tổng kết rút kinh nghiệm là điều thật cần thiết nhằm đánh giá ưu điểm - khuyết điểm để tổ chức hiệu quả hơn cho lần sau. Đồng thời, khen thưởng kịp thời những tập thể, cá nhân tiêu biểu, qua đó có tác dụng cổ vũ, khích lệ phong trào.

Dự thảo Văn kiện Đại hội XII của Đảng xác định phương hướng nhiệm vụ “đội ngũ cán bộ, đảng viên phải thật sự tin dân, trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân, dựa vào dân, có trách nhiệm với dân”. Quan trọng hơn, trong 12 nhiệm vụ tổng quát cả nhiệm kỳ thì vấn đề phát huy dân chủ, bảo đảm thực hiện quyền làm chủ của nhân dân được xác định riêng thành một nhiệm vụ. Đáng lưu ý là “thể chế hóa và thực hiện tốt phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, giám sát” được nhấn mạnh là nhiệm vụ trọng tâm để xây dựng đảng trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng. So với các nhiệm kỳ trước, lần đầu tiên nội dung “giám sát” được đưa vào phương châm dân chủ.                                                        

Nhật Hạ