Trận hải chiến Salamis

BP - Năm 490 trước Công nguyên, vua Ba Tư là Darius I đưa quân tấn công xứ Naxos của Hy Lạp. Một số thành bang của Hy Lạp đã nổi dậy chống lại quân xâm lược và thành Athena đã đánh tan quân Ba Tư tại trận Marathon. Năm 486 trước Công nguyên, vua Darius I chết, con trai ông là Xerxes I kế vị đã tổ chức lại quân đội để phục thù cho vua cha và mở đường sang chinh phục châu Âu.

Xerxes I cho đào một kênh xuyên qua núi Athos và xây cầu phao nối eo biển Dardanelles để quân Ba Tư từ Tiểu Á tiến vào châu Âu. Người Athena cũng chuẩn bị mọi nguồn lực cho cuộc chiến chống quân xâm lược bằng việc liên kết với một số thành bang khác để thành lập “Liên minh các thành bang Hy Lạp”. Cùng lúc này, quân của Ba Tư đã vượt qua cầu phao Dardanelles. Sau nhiều trận giao tranh, quân đồng minh phải rút về phòng thủ Corinth và eo biển Salamis. Lúc này khối đồng minh có khoảng 378 chiến hạm cỡ lớn, trong khi đó, Ba Tư có trên 1.207 tàu chiến. Ngày 19-9-480 trước Công nguyên, hơn 800 tàu chiến của thủy quân Ba Tư rầm rộ tiến vào eo biển Salamis. Nhưng eo biển Salamis chật hẹp mà hạm đội của Ba Tư lại quá đông nên không thể tiến theo đội hình tấn công mà trở nên vô tổ chức. Nhân cơ hội này, toàn bộ tàu chiến của Hy Lạp lao vào tấn công đội hình đang rối loạn của Ba Tư.

Khi quân Ba Tư ổn định tình hình thì các tàu bị chìm và hư hỏng lại là những chướng ngại vật ngăn cản sự cơ động của hướng tiến quân. Và do không tiến được, các tàu chiến của Ba Tư buộc phải rút lui khỏi eo biển Salamis nhưng bị người thành bang Aegineta phục kích đánh chìm hàng loạt. Vua Xerxes I ngồi trên núi cao sát eo biển để chỉ huy cuộc chiến nhưng diễn biến của trận đánh đã khiến ông không ra nổi một hiệu lệnh nào. Cùng lúc, một cánh quân của Athena đổ bộ lên núi truy sát quân Ba Tư, Xerxes I phải trốn chạy khỏi sở chỉ huy.

Các nhà sử học đánh giá chiến thắng ở eo biển Salamis là trận thủy chiến lớn và quan trọng bậc nhất trong lịch sử cổ đại. Bởi nếu Ba Tư giành chiến thắng sẽ làm đảo lộn sự phát triển nền văn minh của Hy Lạp và cả văn minh phương Tây. Cuộc chiến là bước ngoặt tạo cho quân Hy Lạp từ thế bị động, phòng thủ chuyển sang chủ động tấn công và chiến thắng, kết thúc cuộc xâm lược lần thứ hai của quân Ba Tư. Chiến thắng này cũng đã dập tắt giấc mộng chinh phục châu Âu của Ba Tư - một đế quốc hùng mạnh nhất thế giới lúc bấy giờ. Cũng nhờ chiến thắng tại Salamis, đã tạo điều kiện cho các vùng đất như Macedonia, Thracia, quần đảo Aegea và xứ Ionia... đứng lên chống lại quân Ba Tư để giải phóng vương quốc mình những năm sau đó.

T.P
(Trích các sự kiện nổi bật trong lịch sử)