Trận chiến Marathon

BP - Vào năm 550 trước Công nguyên, Ba Tư đã đánh đổ các nước lân bang để thiết lập một đế chế hùng mạnh. Các thành bang của Hy Lạp và vương quốc Medie, Lydia, Ai Cập, Babylon... đều bị quân Ba Tư xâm chiếm. Năm 499 trước Công nguyên, nhân dân các thành bang Athens, Thebes, Corinth, Sparta... của Hy Lạp đứng lên khởi nghĩa chống lại quân Ba Tư. Năm 490, vua Ba Tư điều động 600 chiến thuyền cùng 10 vạn quân tái đánh chiếm Hy Lạp.

Quân Ba Tư vượt biển Aegean tiến vào Marathon cách thủ đô Athens 42km dựng trại. Nghe tin quân Ba Tư tiến vào lãnh thổ, Athens điều động tướng Miltiades chỉ huy hơn 10 ngàn lính ra trận chặn địch. Cùng lúc này, thành Athens tổ chức cuộc họp hội đồng tướng lĩnh. Tại đây 11 thành viên hội đồng tướng lĩnh là đại diện các tiểu bang đã thể hiện sự quyết tâm chống lại quân xâm lược. Lúc này, Ba Tư bố trí tại thung lũng Marathon trên 60 ngàn bộ binh, 12 ngàn kỵ binh. Sau khi bố trí xong lực lượng, quân Ba Tư tại Marathon chia thành 2 gọng kìm tiến đánh thủ đô Athens theo phương án đánh nhanh, thắng nhanh.

Ngày 13-9-490 trước Công nguyên, quân Athens mặc áo giáp sắt dàn đội hình vừa đánh trực diện vừa tấn công vào hai bên sườn quân Ba Tư. Lối đánh 3 mặt của quân Athens làm cho kỵ binh Ba Tư không phát huy được tác dụng. Người Athens tấn công như vũ bão vào đội hình quân Ba Tư rồi nhanh chóng tỏa ra hai bên sườn làm cho quân đối phương bị chia cắt. Sự cơ động của quân Athens làm cho lính Ba Tư thương vong ngày một tăng. Trước khí thế của người Athens, quân Ba Tư tuy đông nhưng bị rối loạn đội hình dẫn đến vỡ trận, tướng chỉ huy cuộc xâm lược tháo chạy ra biển.

Thấy quân Ba Tư đã bị đánh bại, tướng Miltiades sai một người lính chạy về thủ đô Athens báo tin thắng trận. Người lính này chạy 42km từ Marathon về đến Athens báo tin xong thì gục chết. Để ghi nhớ sự kiện này, những năm sau đó, người Hy Lạp đã tổ chức môn thi chạy đường dài 42,195km, gọi là marathon. Môn thi này sau được đưa vào thi đấu tại các kỳ thế vận hội. Sau thất bại tại Marathon, vua Ba Tư là Darius I chết, hoàng tử Xerxes I lên nối ngôi và thực hiện các cuộc viễn chinh kéo dài 40 năm chống lại Hy Lạp để báo thù cho cha mình.

Các nhà nghiên cứu lịch sử thế giới cho rằng, chiến thắng của người Athens tại Marathon đã để lại rất nhiều bài học giá trị về nghệ thuật quân sự, trong đó nổi bật nhất là việc “lấy ít địch nhiều”. Chiến thắng Marathon còn thể hiện sự tài giỏi của các tướng lĩnh Hy Lạp về cách chỉ huy và khéo léo lợi dụng địa hình, cách tiến công địch ở thời cơ, cự ly thích hợp. Vì vậy, trận Marathon được đánh giá là trận đánh xuất sắc trong chiến tranh Hy Lạp - Ba Tư. Một trận đánh tiêu biểu đánh dấu sự phát triển vượt bậc về nghệ thuật quân sự của người Athens thời cổ đại.

T.P
(Trích các sự kiện nổi bật trên thế giới)