Thực phẩm chứa hàn the ngầm tàn phá sức khỏe người tiêu dùng

BP - Theo chỉ đạo từ Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm thực hiện công tác giám sát mối nguy thường niên nhằm chủ động phát hiện thực phẩm tiềm ẩn nguy cơ gây bệnh để cảnh báo người tiêu dùng. Từ đó giúp mọi người có biện pháp tốt nhất trong lựa chọn thực phẩm có lợi cho bản thân và gia đình.

MỐI NGUY TỪ HÀN THE

Ở Việt Nam, hàn the được biết với nhiều tên gọi khác như: tinhal, borax, bồng sa, bàng sa, nguyên thạch... Đây là chất cực độc đã được Bộ Y tế quy định cấm sử dụng trong chế biến thực phẩm. Tuy nhiên, vì một số tính năng như: bảo quản lâu, đánh lừa vị giác, tạo độ giòn, dai khi ăn... nên nhiều cơ sở sản xuất vẫn cố tình sử dụng mà không quan tâm đến sự cảnh báo của cơ quan chức năng cũng như sức khỏe cộng đồng.

Hàn the là một hóa chất không mùi vị, khi cho vào thực phẩm chỉ nhằm đánh lừa vị giác, tăng tính hấp dẫn của thức ăn, nhưng lại vô cùng độc hại. Hàn the gây ngộ độc cả cấp và mãn tính. Khi ăn vào, hàn the chỉ đào thải ra ngoài cơ thể khoảng 70-80%, còn lại vẫn tích tụ trong các cơ quan nội tạng, nếu sử dụng dài ngày hàn the gây rối loạn chức năng và chuyển hóa thành một số bệnh như huyết áp, tim mạch, tiểu đường... Về lâu dài, hàn the chuyển hóa trong cơ thể còn làm tiền đề phát sinh bệnh trầm cảm, tổn thương thận, rối loạn các loại chức năng, bất lực ở đàn ông... Khi ăn nhiều hàn the có ngay hiện tượng khó tiêu, chán ăn, mệt mỏi, có thể gây nôn mửa, tiêu chảy, co cứng cơ, ban đỏ da, màng niêm dịch, sốc trụy tim... nặng hơn còn có nguy cơ làm thoái hóa cơ quan sinh dục.

Nhiều thông tin cảnh báo tác hại của hàn the, nâng cao ý thức người kinh doanh, sản xuất cũng như người tiêu dùng nên đã có chuyển biến nhưng nhìn chung, đến nay vẫn chưa chấm dứt được việc sử dụng hàn the trong nhiều sản phẩm, nhất là giò chả, mì sợi, bánh đúc...

Mặt khác, do hàn the có tác dụng làm thực phẩm tươi lâu nên một số người buôn bán thực phẩm tươi sống đã “phết” hàn the lên bề mặt thực phẩm. Khi cơ sở chế biến mua thực phẩm mà không hay biết đã “dương tính” với hàn the. Đây là vấn đề mà cơ sở sản xuất chú ý, không vì ham rẻ mà mua nguyên liệu không rõ nguồn gốc, xuất xứ, vô tình làm mất thương hiệu, uy tín của cơ sở mình.

VẪN CHƯA THỂ NGĂN CHẶN TRIỆT ĐỂ

Năm nào cũng có cảnh báo và xử phạt về thực phẩm chứa hàn the nhưng tính răn đe chưa đủ mạnh nên thực phẩm sử dụng hàn the vẫn được tung ra thị trường. Thực hiện công tác giám sát mối nguy thực phẩm tháng 7-2015, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh đã lấy mẫu ngẫu nhiên tại các điểm buôn bán ở chợ và cơ sở sản xuất. Cụ thể, Đồng Xoài 21 mẫu, Bình Long 14, Phước Long 14, Đồng Phú 11 và Chơn Thành 14 mẫu. Qua đó, chi cục phát hiện có nhiều mẫu thực phẩm ăn liền không đảm bảo an toàn thực phẩm, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người tiêu dùng. Trong 74 mẫu lấy ngẫu nhiên có 5 mẫu thịt quay nhiễm vi khuẩn E coli, coliforms; 3 mẫu nước đá nhiễm vi khuẩn coliforms, 5 mẫu nhiễm vi khuẩn pseudomonas aeruginosa; nước uống đóng chai có 2 mẫu nhiễm vi khuẩn pseudomonas aeruginosa và giò nạc có 2 mẫu chứa hàn the.

Ông Phan Thanh Dũng, Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh cho biết: “Cơ sở sản xuất thủ công không cần vốn lớn, cơ động nên đưa ra sản phẩm giá rẻ, đa dạng, phù hợp với mức chi tiêu của đa số người lao động. Điều đó tiện lợi cho cả người mua và người bán. Cùng với tâm lý người tiêu dùng thường yêu cầu giò, chả, bánh đúc, mì sợi... phải dai, giòn, bảo quản được lâu đã buộc người sản xuất sử dụng hàn the trong quá trình chế biến. Nhưng với hộ sản xuất quy mô nhỏ lẻ rất khó xử lý vi phạm. Trong khi đó, việc quản lý và cấm sử dụng hàn the trong chế biến thực phẩm gặp không ít khó khăn. Hàn the vẫn được bày bán công khai tại các chợ, mua bán dễ dàng, giá rất rẻ. Chính vì vậy, việc quản lý, giám sát không sử dụng hàn the trong thực phẩm đang là vấn đề nan giải, khó giải quyết dứt điểm trong thời gian ngắn”.

Để đảm bảo sức khỏe người tiêu dùng, hạn chế đến mức thấp nhất việc sử dụng hàn the trong chế biến thực phẩm, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh triển khai nhiều biện pháp như: Tăng cường lấy mẫu xét nghiệm tại các cơ sở chế biến thực phẩm từ nay đến cuối năm, nhất là khi giò chả “vào mùa” tết Nguyên đán. Tiếp tục tuyên truyền, giáo dục về tác hại của hàn the qua các lớp tập huấn kiến thức vệ sinh an toàn thực phẩm cho người sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm. Tăng cường tập huấn cho ban quản lý các chợ những kiến thức cơ bản về vệ sinh an toàn thực phẩm...

“Chúng tôi đã yêu cầu người kinh doanh thực phẩm cam kết phải lấy hàng ở nơi có địa chỉ rõ ràng. Bếp ăn tập thể, những người chuyên nấu ăn cho các đám tiệc cần phải trang bị bộ thử test nhanh hàn the. Chúng tôi cũng phối hợp với đơn vị chức năng trong tỉnh tăng cường kiểm tra và xử lý nghiêm cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh dịch vụ ăn uống, thức ăn đường phố vi phạm an toàn thực phẩm trên địa bàn tỉnh; nơi cung cấp hàn the cho nhà hàng, bếp ăn, cơ sở chế biến... Đồng thời, đơn vị cũng đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn người tiêu dùng cách lựa chọn, sử dụng thực phẩm an toàn, tẩy chay các sản phẩm giòn, dai không bình thường...” - ông Dũng nhấn mạnh.

Phương Thúy