Thành công từ mô hình cà phê ghép

BP - Được sự đầu tư, hỗ trợ kỹ thuật của Trạm Khuyến nông huyện Bù Gia Mập, từ vườn cà phê già, năng suất thấp, sau 2 năm ghép thử nghiệm, đến nay nông hộ Phạm Chí ở thôn 2, xã Phú Văn (Bù Gia Mập) đã cho “ra lò” sản phẩm cà phê ghép năng suất cao. Hiện mô hình này được nhân rộng trong toàn huyện.

Năm 1998, ông Chí trồng 1,1 ha cà phê vối và những năm sau, vườn cà phê cho thu hoạch với năng suất từ 2,5-3,5 tấn/ha, tuy nhiên cây càng già năng suất càng giảm dần. Năm 2014, khi có ý định chuyển sang trồng loại cây khác thì ông được Trạm Khuyến nông huyện hỗ trợ giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, công kỹ thuật ghép cải tạo 0,3 ha cà phê. Những cây già được cưa ngang sát gốc, chỉ chừa lại khoảng 20-30cm chờ chồi mọc để ghép giống mới. Sau hơn 2 tháng, khi chồi mọc tốt thì chọn 2-3 chồi khỏe mạnh đem ghép với giống chồi lai. Đây là loại chồi thuộc các dòng TR4, TR9, TR11 được lấy từ Viện Nghiên cứu nông lâm nghiệp Tây Nguyên. Các giống này được ghép đan xen trên cùng đơn vị diện tích, tạo điều kiện để các dòng thụ phấn chéo cho năng suất cao. Ông Nguyễn Đức Điền, khuyến nông viên xã Phú Văn cho biết, kỹ thuật ghép chồi đơn giản nhưng cần tỉ mỉ và độ chính xác cao. Giữa 2 chồi ghép phải có sự tương đồng về kích cỡ, không quá già hay quá non khiến cây khó phát triển. Trong 3 chồi cấy ghép thì chỉ cần 1 chồi sống coi như thành công. Sau khi cây cà phê ghép sinh trưởng, phát triển tốt khoảng 1 năm thì có thể cắt cành đem ghép cải tạo vườn khác.

Học tập mô hình cấy ghép của cán bộ kỹ thuật Trạm Khuyến nông huyện, ông Chí đã cưa và cấy ghép phần diện tích vườn cà phê còn lại, tuy nhiên ông không cưa hết mà mỗi gốc chừa lại 1 cành để tận thu. Theo quan sát của chúng tôi, giữa 2 khu vườn lai ghép giống mới của gia đình ông Chí có sự khác biệt rõ rệt. Khu vườn do ông Chí tự ghép dù năng suất hơn hẳn vườn cà phê già trước đó nhưng không bằng khu vườn do Trạm Khuyến nông huyện cấy ghép thử nghiệm. Do được theo dõi, chăm sóc đặc biệt, thực hiện đúng quy trình kỹ thuật nên thân cây cà phê ghép khỏe, lá xanh, tay dài, mắt có độ dày từ 1-2cm, trái to và sai. Khuyến nông viên Nguyễn Đức Điền đánh giá: Ưu điểm của cà phê ghép là chi phí thấp, kỹ thuật ghép đơn giản, cây khỏe, phát triển nhanh, nhiều cành, sức đề kháng sâu bệnh tốt, năng suất cao. Hiện cà phê ghép thử nghiệm tại vườn nhà ông Chí mới năm thứ 2 nhưng đã cho năng suất 2kg nhân/cây và sang năm thứ 3 có thể đạt gấp đôi, tức khoảng 4-5 tấn/ha.

Ông Phan Văn Hà, cán bộ kỹ thuật Trạm Khuyến nông huyện Bù Gia Mập cho rằng, trong điều kiện thời tiết như hiện nay, trồng cà phê ghép cải tạo hiệu quả hơn nhiều so với trồng mới, bởi chi phí đầu tư thấp, tỷ lệ sống cao và nhanh cho thu hoạch. Từ năm 2011 đến nay, mỗi năm trạm đã ghép cải tạo và chăm sóc 3-4 mô hình cà phê với diện tích 0,3 ha/mô hình, trong đó kinh phí nhà nước hỗ trợ 70%, nông dân 30%. Thành công từ mô hình, các hộ dân đã học tập và nhân rộng toàn huyện.

V.T