Thạnh An - đảo tiền tiêu của thành phố Hồ Chí Minh

BP - Bờ biển của thành phố Hồ Chí Minh có nhiều cảng nước sâu, chiếm vị trí quan trọng của đất nước, nhưng chỉ có duy nhất một hòn đảo, đó là Thạnh An. Thạnh An là xã đảo thuộc huyện Cần Giờ, cách trung tâm TP. Hồ Chí Minh hơn 100km về phía đông, có diện tích khoảng 123km², dân số gần 5.000 người, nằm hoàn toàn tách biệt với huyện Cần Giờ.

Đến xã đảo Thạnh An, được hòa mình vào cuộc sống, với sự đón tiếp nồng hậu của cư dân các làng chài mới thấy giá trị của bàn tay lao động con người. Để có cuộc sống như ngày hôm nay, người dân nơi đây đã phải trải qua quá trình khôi phục rừng ngập mặn. Đảo Thạnh An là vùng sinh sống một số loài cây đặc trưng của rừng ngập mặn. Vì vậy, đây cũng là nơi gắn với hoạt động chèo thuyền kayak khám phá hệ sinh thái rừng ngập mặn; đánh bắt thủy sản và giao lưu đờn ca tài tử với người dân trên đảo. Đến Thạnh An, chúng ta sẽ được thưởng thức các món ăn đặc sản; cùng với hoạt động câu cá giải trí, tìm hiểu quy trình sản xuất muối... 

Thạnh An trước đây rất nghèo khó; để vực dậy đời sống người dân xã đảo, đồng thời tạo tiền đề cho đảo vươn lên phát triển kinh tế - xã hội, những năm gần đây, cả hệ thống chính trị của thành phố Hồ Chí Minh đã dồn sức thực hiện một loạt chương trình, chính sách ưu tiên, ưu đãi. Đó là các công trình nâng cấp trạm y tế, trường học đạt chuẩn quốc gia; kiên cố hệ thống đê kè ven biển để chống xâm thực của triều cường; xây dựng đường giao thông nông thôn, cung cấp nước ngọt tới từng hộ dân và nhất là điện lưới đã tới từng hộ trên khắp xã đảo trong dịp kỷ niệm 40 ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Người dân được tiếp cận với y tế và giáo dục đạt chuẩn quốc gia, học sinh trên đảo được miễn học phí hoàn toàn, vì vậy, trình độ học vấn người dân ngày càng được nâng lên. Đặc biệt, người dân Thạnh An đã chủ động được trong việc phát triển sản xuất nuôi trồng, đánh bắt thủy sản chứ không còn trông chờ vào thiên nhiên như trước. Hiện toàn xã đã đạt 10/19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới. Dự kiến đến cuối năm 2015 sẽ đạt 16/19 tiêu chí. 

Vừa qua, huyện Cần Giờ đã trình UBND thành phố đề án xây dựng xã đảo Thạnh An thành đảo du lịch sinh thái. Dự kiến, chậm nhất trong năm 2015 dự án sẽ khởi động. Theo đề án, xã đảo sẽ di dời khoảng 1/3 hộ dân về đất liền sinh sống và lập nghiệp. Sau đó, tập trung phát triển xã đảo theo hướng dịch vụ du lịch, nhà hàng, khách sạn, trung tâm hội nghị... Đây là đề án có tính khả thi cao để giúp cuộc sống người dân trên đảo trở nên tốt hơn nhờ vào du lịch. Trước khi chuẩn bị làm đề án, UBND huyện và xã đã khảo sát, lấy ý kiến của nhân dân và được bà con rất đồng tình. Bởi chủ trương của huyện là di dời những hộ dân không có việc làm, ngành nghề, không có ghe lên bờ lập nghiệp. Đối với những hộ dân còn lại, xã sẽ định hướng cho họ tập trung vào phát triển dịch vụ du lịch. Theo đó, những người có ghe thuyền sẽ ở lại đảo để đánh bắt và nuôi trồng thủy sản, phục vụ người dân và du khách.

Hằng năm, tại Thạnh An có lễ hội truyền thống ngư - diêm dân và lễ hội cầu an tại miếu Bà Ngũ Hành trên đảo. Lễ hội diễn ra trong 2 ngày 15, 16-10 âm lịch và mang một nét rất riêng. Không chỉ ở phần đặc sắc của lễ hội mà cái khác ở đây chính là nét sinh hoạt văn hóa gia đình của cư dân xã đảo. Người dân trên đảo khẳng định, ngày tết có thể không kịp trở về đảo nhưng ngày lễ này nhất định mọi người phải có mặt. Dù ở bất cứ nơi đâu, con cháu phải trở về đoàn tụ trong lễ hội như dịp họp mặt duy nhất trong năm.

Trung Lương