Tạo bước đi vững chắc cho các HTX

BP - Những năm qua, cùng với các thành phần kinh tế khác, kinh tế tập thể, trong đó nòng cốt là hợp tác xã (HTX) đóng vai trò then chốt trong phát triển kinh tế và ổn định an sinh xã hội. Trên địa bàn tỉnh Bình Phước hiện nay, thành phần kinh tế tập thể đã có sự phát triển tích cực. Nhiều HTX, tổ hợp tác ra đời và đứng vững trong cơ chế thị trường đã khẳng định tính hiệu quả, đúng hướng của việc làm kinh tế tập thể.

HIỆU QUẢ CÁC HTX

Theo báo cáo của Liên minh HTX tỉnh, đến cuối năm 2018 toàn tỉnh có 119 HTX đang hoạt động, trong đó 92 HTX nông nghiệp, 16 HTX giao thông vận tải, 5 HTX thương mại, 2 HTX xây dựng và 4 quỹ tín dụng nhân dân. Bình Phước là tỉnh thuần nông nên số lượng HTX sản xuất nông nghiệp luôn chiếm nhiều hơn. Xã viên là nông dân chiếm tỷ lệ cao trong tổng 8.909 thành viên của các HTX đang hoạt động. Ông Trần Văn Phụng, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh (nay đã nghỉ hưu) cho biết, mô hình HTX đã và đang mang lại hiệu quả cao trong việc hỗ trợ các hộ dân phát triển sản xuất, tạo vị thế bình đẳng với các thành phần kinh tế khác trong thị trường. Thời gian qua, hoạt động của các HTX nông nghiệp trên địa bàn tỉnh đã có những chuyển biến khá tích cực. Một số HTX từng bước đổi mới hình thức hoạt động theo hướng kinh doanh tổng hợp nhằm phục vụ tốt hơn nhu cầu của thành viên. Trong đó có nhiều HTX tìm được hướng phát triển bền vững, là đầu mối quan trọng giúp các loại nông sản như hạt điều, tiêu, rau sạch, trái cây... của tỉnh tiếp cận thị trường nội địa và các nước trên thế giới. Hiện nay, số lao động làm việc thường xuyên trong các HTX nông nghiệp đạt trên 4.300 người; doanh thu bình quân một HTX là 5.560 triệu đồng/năm và thu nhập bình quân của lao động thường xuyên trong HTX là 43 triệu đồng/năm.

Giám đốc HTX cây ăn trái Bàu Nghé Trương Văn Đảo (phải) trao đổi với tác giả

Ông Trần Văn Phụng cho biết thêm, trong năm 2018, Liên minh HTX tỉnh đã vận động phát triển các HTX kiểu mới, gắn chuỗi giá trị hàng hóa chủ lực của tỉnh. Kết quả đã phát triển thêm 6 chuỗi giá trị hàng hóa chủ lực, nâng tổng số HTX tham gia lên 43. Sự ra đời của các HTX kiểu mới gắn với chuỗi giá trị sản phẩm đã góp phần tạo việc làm thường xuyên cho lao động nhàn rỗi ở nông thôn, nâng cao đời sống người dân. Trong năm 2018, tất cả xã về đích nông thôn mới đều thành lập được HTX, trong đó có đơn vị đã đi vào hoạt động hiệu quả như HTX nông nghiệp Bù Gia Mập (Bù Gia Mập), HTX cây ăn trái Bàu Nghé, xã Phước Tín (Phước Long). Các HTX nông nghiệp đang là thế mạnh trong việc phát triển kinh tế tập thể của tỉnh, góp phần tích cực trong xây dựng nông thôn mới, nâng cao đời sống nhân dân. HTX giúp nông dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm.

ĐOÀN KẾT LÀ YẾU TỐ THÀNH CÔNG

Đó là chia sẻ của ông Trương Văn Đảo, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Giám đốc HTX cây ăn trái thôn Bàu Nghé, xã Phước Tín khi trò chuyện với chúng tôi. Đây là HTX cây ăn trái đầu tiên trên địa bàn thị xã Phước Long và cũng là một trong những HTX đạt doanh thu khá cao. Mặc dù mới ra đời hơn 1 năm, với 9/11 trang trại có thu hoạch nhưng năm 2018, HTX đã đạt doanh thu 18 tỷ đồng. Hiện HTX có 11 xã viên với tổng diện tích hơn 150 ha, trong đó chủ yếu là cây sầu riêng, còn lại là cam, quýt và các loại cây ăn trái khác. Ông Trương Văn Đảo cho biết: Trước đây khi chưa vào tập thể thì vườn nhà ai người nấy lo, nhưng bây giờ có HTX thì ban quản trị phải lo cho từng xã viên từ đầu vào đến đầu ra sản phẩm. Ngoài việc mua phân bón ở đâu, kỹ thuật trồng, chăm sóc cây thế nào đến việc thu hoạch, bảo quản ra sao... đều được từng thành viên HTX thống nhất thực hiện. Hằng tháng, tất cả xã viên trong HTX gặp nhau vừa trao đổi, cùng bàn định công việc tháng tới. Với hình thức họp xoay vòng từng nhà, vừa tăng cường sự đoàn kết, tình thân và cũng là dịp để anh em trò chuyện hiểu nhau hơn. Nhờ sự đoàn kết thống nhất trong nội bộ xã viên đã tạo nên tình cảm gắn bó giữa các gia đình nhằm hỗ trợ, chia sẻ với nhau. Đây cũng chính là yếu tố thành công của HTX trong năm qua. Ông Trương Văn Đảo cho biết, từ cách làm ăn và hoạt động hiệu quả của HTX nên đang có 5-6 hộ chuẩn bị xin gia nhập. Ngay từ đầu năm 2019, HTX sẽ đăng ký sản phẩm theo tiêu chuẩn VietGAP và mục đích cuối cùng là sẽ biến vùng Bàu Nghé thành những vườn cây ăn trái trù phú nổi tiếng của Phước Long.

GIỮ VỮNG CHUẨN ORGANIC

Sản xuất điều hữu cơ theo tiêu chuẩn Organic là hướng đi của HTX nông nghiệp Bù Gia Mập. Khi trao đổi với chúng tôi về việc làm ăn của xã viên, bà Trần Thị Yến, Giám đốc HTX cho rằng, nếu đi chệch hướng HTX sẽ không thể tồn tại và phát triển được. Bởi lẽ, Organic (sản phẩm hữu cơ) là những sản phẩm được trồng mà không sử dụng thuốc trừ sâu, phân bón tổng hợp, bùn thải, sinh vật biến đổi gen, hoặc bức xạ ion. Một sản phẩm muốn đạt chứng nhận Organic phải tuân thủ các nguyên tắc và tiêu chuẩn rất nghiêm ngặt.

Cán bộ Hội Nông dân tỉnh kiểm tra vườn điều đạt tiêu chuẩn Organic

 Sau 2 năm thành lập, đến nay HTX nông nghiệp Bù Gia Mập đã có 136 thành viên, với diện tích 543,8 ha cây điều. HTX đã triển khai áp dụng quy trình sản xuất điều hữu cơ theo tiêu chuẩn Organic. Kết quả đã có 105 thành viên, với 495,5 ha được công nhận đạt chuẩn Organic. Năm 2017, HTX có trên 333 tấn hạt điều đạt Organic và 135 tấn điều thường. Nhờ sự chăm lo của Ban quản trị HTX nên đời sống các xã viên đều được bảo đảm, không còn tình trạng khi gia đình cần tiền bà con phải vay ngoài với lãi suất cao. Những ngày lễ, tết, xã viên được HTX chăm lo chu đáo, nhất là những hộ còn khó khăn. Bà Trần Thị Yến cho biết, năm 2019 HTX tiếp tục duy trì và giữ vững 105 thành viên đã đạt tiêu chuẩn Organic, đồng thời sẽ tập huấn cho khoảng 200 thành viên để đánh giá công nhận đạt chuẩn Fair trade (thương mại công bằng) và Organic. Tiếp tục nâng cao sản lượng và chất lượng hạt điều cũng như ổn định giá cả hạt điều trong các vụ mùa hằng năm.

HƯỚNG ĐI NĂM 2019

Lãnh đạo tỉnh Bình Phước luôn xác định, phát triển HTX và kinh tế hợp tác là xu hướng tất yếu, đáp ứng nhu cầu cần thiết của hộ cá thể, là phương thức tổ chức sản xuất của quá trình đổi mới mô hình tăng trưởng, gắn với cơ cấu lại nền kinh tế. Ngày 2-8-2018, UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 170/KH-UBND về “Phát triển kinh tế tập thể năm 2019”. Kế hoạch đề ra mục tiêu tổng quát là tiếp tục xây dựng các mô hình HTX, trong đó ưu tiên các HTX kiểu mới gắn với phát triển chuỗi giá trị sản phẩm, hàng hóa chủ lực có quy mô lớn và sức lan tỏa. Xây dựng mô hình HTX cung ứng nông sản an toàn; mô hình thí điểm HTX sản xuất nông, lâm nghiệp trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số... Phấn đấu kinh tế tập thể đem lại nhiều lợi ích hơn nữa cho các thành viên, thu hút ngày càng đông bà con nông dân tự nguyện tham gia HTX.

Năm 2019, toàn tỉnh phấn đấu phát triển mới thêm 28 HTX, 1 liên hiệp HTX và 65 tổ hợp tác, nâng thành viên HTX lên 9.600 người; xây dựng 1 mô hình HTX công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp ở huyện Chơn Thành. Doanh thu của 1 HTX phấn đấu đạt 6.500 triệu đồng/năm. Tỷ lệ cán bộ quản lý đã qua đào tạo có trình độ cao đẳng, đại học trở lên đạt 13,3% và 100% cán bộ chủ chốt của các HTX, tổ hợp tác được bồi dưỡng kiến thức liên quan đến kinh tế tập thể và HTX. Phát triển kinh tế hợp tác không chỉ giúp hiệu quả hoạt động HTX tăng lên, đóng góp vào GDP mà quan trọng hơn là giải quyết việc làm, nâng cao phúc lợi cho người dân, ổn định chính trị và đóng góp quan trọng vào cơ cấu nền nông nghiệp địa phương.

Tiến Bình