Sức ép từ thu, chi ngân sách

BP - Trong tình hình giá các mặt hàng nông sản chủ lực như cao su, điều, cà phê tiếp tục giảm, chi phí đầu tư tăng cao, ảnh hưởng tới giá thành sản phẩm, dẫn đến khả năng tiêu thụ hạn chế là những yếu tố bất lợi cho thu ngân sách trong thời gian tới.

Các huyện, thị xã đang gặp khó

Những biến động của nền kinh tế cho thấy hầu hết các địa phương đang vất vả với thu ngân sách. Ông Trần Ngọc Trai, Giám đốc sở Tài chính cho biết, thu ngân sách nhà nước 8 tháng qua khoảng 1.922 tỷ đồng, đạt 57% kế hoạch. Chỉ số sản xuất công nghiệp 8 tháng chỉ tăng hơn 9% so cùng kỳ. Trong đó, công nghiệp khai thác mỏ giảm gần 6%, hoạt động chế biến tăng thấp, chỉ có sản xuất và phân phối điện tăng gần 8%. Kim ngạch xuất khẩu tăng 7,3% so cùng kỳ. Tuy nhiên, việc hàng hóa tiêu thụ chậm, lượng hàng tồn kho vẫn ở mức cao và tình trạng doanh nghiệp ngừng hoạt động vẫn tiếp tục xảy ra. Trong 8 tháng đã có 14 doanh nghiệp giải thể và 188 doanh nghiệp bị thu hồi giấy phép đăng ký kinh doanh. Thị trường bất động sản, xây dựng... chưa có dấu hiệu phục hồi.

2/3 thời gian của năm 2014 đã trôi qua, nhưng số thu ngân sách mới mấp mé ngưỡng 60% dự toán. Số liệu thu ngân sách từ các huyện, thị xã cũng cho thấy những khó khăn khi thực hiện mục tiêu năm nay. Theo lãnh đạo thị xã Đồng Xoài, dù có tỷ lệ thu ngân sách cao nhất (trên 65%) so các huyện, thị xã khác trong tỉnh, nhưng tình trạng nợ đọng thuế của các doanh nghiệp trên địa bàn cũng tăng cao. Nguyên do các doanh nghiệp ở Đồng Xoài rơi vào tình trạng nợ đọng thuế được xác định bị ảnh hưởng tiêu cực từ suy thoái kinh tế thế giới cũng như khó khăn chung của kinh tế trong nước. Cụ thể, năm 2014 đa số những doanh nghiệp này báo cáo hoạt động không có lãi, hoặc có phát sinh nhưng số thuế nộp ngân sách nhà nước còn thấp.

Theo báo cáo của các huyện, thị xã, hầu hết thu ngân sách trong 8 tháng chỉ đạt gần 50% so chỉ tiêu giao. Ông Bùi Quốc Minh, Phó chủ tịch UBND huyện Bù Gia Mập cho biết: Người dân đã làm xong thủ tục để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhưng không đến nhận. Vì hiện các ngân hàng không cho vay loại sổ “cho thuê đất”. Hiện số giấy chứng nhận này còn tồn tại văn phòng đăng ký rất nhiều, làm thất thu một khoản ngân sách...

Thu chỉ bằng nửa chi

8 tháng chi ngân sách khoảng 3.922 tỷ đồng, tăng hơn 29% so cùng kỳ năm 2013, đạt 57% dự toán HĐND tỉnh giao. Tỉnh đã kịp thời phân bổ các nguồn kinh phí để thực hiện các chế độ, chính sách kịp thời theo kế hoạch. Qua nỗ lực thanh, kiểm tra đã chấn chỉnh những thiếu sót, sai phạm phần thu đúng, thu đủ các khoản thu phát sinh vào ngân sách nhà nước, thực hành tiết kiệm trong chi tiêu. Tuy nhiên, giải ngân vốn cho xây dựng cơ bản tập trung năm 2014 là 505,8 tỷ đồng, chỉ đạt khoảng 50% kế hoạch; vốn chương trình mục tiêu quốc gia 36,4 tỷ đồng, đến nay chỉ đạt 40% kế hoạch và vốn trái phiếu chính phủ đã điều chỉnh hơn 70 tỷ đồng, chỉ đạt 30% kế hoạch giao.

Sở Tài chính nhận định, thu ngân sách tháng 8-2014 tuy có tăng hơn tháng trước nhưng hầu hết các huyện, thị trong tỉnh thu không đạt tiến độ. Nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh rất lớn, đặc biệt là vốn cho các chương trình, dự án trọng điểm của tỉnh để đẩy nhanh tiến độ thi công. Nhiều ý kiến cho rằng, 4 tháng còn lại phải thu ngân sách đạt trên 40% là rất khó, bởi nhiều yếu tố tác động. Do vậy, Sở Tài chính đã kiến nghị HĐND và UBND tỉnh chỉ đạo các cơ quan chức năng kịp thời hỗ trợ các doanh nghiệp gặp khó khăn để ổn định và phát triển sản xuất. Điều quan trọng là các huyện, thị xã và các đơn vị sử dụng ngân sách cần phối hợp chặt chẽ với cơ quan thu, bám sát nhiệm vụ thu của ngân sách cấp mình để kịp động viên các nguồn thu vào ngân sách nhà nước. Thực hiện cân đối thu - chi theo dự toán đầu năm, giảm bổ sung những phát sinh ngoài dự toán, đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư, tiết kiệm, chống lãng phí trong chi tiêu ngân sách. Ở các huyện, thị được dự báo năm 2014 có thể hụt thu, cần rà soát lại những khoản chi, cắt giảm hoặc giãn các dự án xây dựng cơ bản chưa thật sự bức xúc, chi theo tiến độ thu, tránh trường hợp chi vượt nguồn thu...

Tăng tốc hoàn thành mục tiêu

Mặc dù dự toán 2014 được giao thấp hơn và đã tính toán đến các chính sách thuế, đồng thời tình hình kinh tế vẫn còn không ít khó khăn, nhưng Cục Thuế tỉnh vẫn đề ra mục tiêu phấn đấu thu ngân sách nhà nước cả năm đạt và vượt 3.350 tỷ đồng theo điều chỉnh của HĐND tỉnh. Theo ông Trần Văn Hướng, Phó cục trưởng Cục Thuế tỉnh, để hoàn thành mục tiêu này, ngành thuế đang phải tăng tốc với các giải pháp trọng tâm. Trong đó tập trung theo sát diễn biến tình hình kinh tế, đánh giá, phân tích khả năng tăng, giảm nguồn thu và thực hiện đầy đủ các chính sách mới của Chính phủ như kích cầu tiêu dùng, miễn giảm, ưu đãi... Song song với việc phối hợp với các ban, ngành tại địa phương thực thi các chính sách điều tiết kinh tế vĩ mô, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Bên cạnh đó, Cục Thuế tỉnh cũng tăng cường công tác tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế, cải cách hành chính, tạo thuận lợi cho người nộp thuế. Đặc biệt là kiểm soát chặt chẽ nguồn thu, thường xuyên thanh, kiểm tra chống thất thu ngân sách.

“Ngành thuế sẽ chịu trách nhiệm theo dõi, xác định các nguồn thu còn tiềm năng, các loại thuế, phí, lệ phí... thất thu, kịp thời có giải pháp thu ngân sách, tổ chức thu đầy đủ, kịp thời các khoản thuế, tiền sử dụng đất đã được gia hạn nộp trong năm 2014, đồng thời thanh kiểm tra chống thất thu, thu nợ thuế..., bù đắp vào sự thiếu hụt của ngân sách” - ông Hướng cho biết thêm. 

T.Mảng