Sự hình thành khối EU

BP - Ngày 1-1-1958, sau hồi chuông mừng năm mới vừa dứt thì lá cờ màu lam sẫm có 6 ngôi sao được kéo lên tại Brussels, thủ đô của Bỉ, báo hiệu sự hình thành của một tổ chức siêu quốc gia - Khối cộng đồng kinh tế châu Âu. Khối này gồm 6 nước tham gia thành lập là Pháp, Cộng hòa liên bang Đức (Tây Đức), Ý, Bỉ, Hà Lan và Luxembourg.

Năm 1947, Bộ trưởng Ngoại giao Pháp đã đề xuất với Chính phủ về việc phá bỏ hàng rào biên giới, xây dựng một thị trường rộng mở, tự do lưu thông, tiến tới xây dựng một châu Âu thống nhất về kinh tế. Tổ chức này sẽ lấy kinh tế Anh và Pháp làm hạt nhân nhằm bớt lệ thuộc Mỹ và chủ động đối phó với Liên Xô. Đề nghị này không được người Anh ủng hộ nên Chính phủ Pháp liên kết với Tây Đức về lĩnh vực than và thép, gọi là “Kế hoạch Su-man”. Ngày 9-5-1950, Chính phủ Pháp tổ chức họp báo tại Paris để công bố sự kiện, đồng thời ra tuyên bố về việc sản xuất thép, than của Pháp và Đức sẽ được quản lý chung. Sau khi báo chí thông tin về sự kiện, chính phủ các nước Ý, Bỉ, Hà Lan và Luxembourg nhanh chóng xin gia nhập liên minh. Tháng 5-1951, 6 nước nêu trên ký “Hiệp ước quản lý chung than, thép châu Âu” với thời hạn 50 năm và khối cộng đồng than, thép của 6 nước châu Âu đã ra đời. Đến tháng 6-1955, sau khi thấy lợi ích thiết thực từ việc thực hiện hiệp ước, chính phủ 6 nước đã họp bàn việc mở rộng liên kết sang các lĩnh vực kinh tế khác. Đến tháng 3-1957, khối cộng đồng than, thép này đã ký “Hiệp ước Rô-ma” bao gồm “Hiệp ước khối cộng đồng kinh tế châu Âu” và “Hiệp ước liên doanh năng lượng nguyên tử”, chính thức có hiệu lực từ ngày 1-1-1958. Theo hiệp ước này, 6 nước xây dựng đồng minh thuế quan về sản lượng nông, công nghiệp, loại bỏ định mức xuất - nhập khẩu, lưu thông hàng hóa tự do... Đến tháng 7-1967, 6 nước họp bàn và thống nhất nhập 3 tổ chức là “Khối cộng đồng kinh tế châu Âu”, “Liên doanh than, thép châu Âu” và “Liên doanh năng lượng nguyên tử châu Âu” thành một tổ chức là “Khối cộng đồng châu Âu” gọi tắt là EU. Sau đó, tổ chức này thành lập các cơ quan chuyên môn như Hội đồng Bộ trưởng, Quốc hội (Nghị viện) châu Âu, Tòa án cộng đồng châu Âu, tiền tệ, thị trường... và Hội đồng châu Âu đã trở thành cơ quan cao nhất của EU.

Năm 1973, nước Anh được kết nạp vào khối, tiếp đó là các nước Ai-len, Đan Mạch, Hy Lạp, Tây Ban Nha... Đến năm 1986, EU đã có 12 nước thành viên và hiện có 26 thành viên (do Anh và Ai-len rút lui khỏi khối sau cuộc trưng cầu dân ý vào tháng 6-2016). Hiện EU không ngừng mở rộng tầm ảnh hưởng của khối trên vũ đài chính trị, kinh tế quốc tế... và được các nước mặc nhiên thừa nhận.

T.PHONG (Nguồn: 102 sự kiện nổi bật thế giới)