Sự chia rẽ giữa giáo hội Đông và Tây

BP - Vào thế kỷ thứ IV, hoàng đế La Mã là Constantinus đại đế đã làm 2 việc ảnh hưởng đến lịch sử. Đó là việc hợp pháp hóa giáo hội Cơ đốc, hai là dời thủ đô của đế chế sang vùng Tiểu Á. Sau đó, vị hoàng đế này lấy tên mình đặt tên cho thủ đô dẫn tới đế quốc La Mã phân chia thành 2 vùng, 2 trung tâm Đông và Tây riêng biệt. Đạo Cơ đốc cũng theo đó phát triển theo 2 vùng và hình thành nên 2 giáo hội phương Đông và phương Tây. 2 giáo hội này phát triển gắn với văn hóa Đông - Tây, cụ thể giáo hội phương Đông gắn liền với văn hóa Hy Lạp, giáo hội phương Tây lại gắn chặt với văn hóa Latin. Trong quan hệ dù không bộc lộ ra ngoài nhưng cả 2 giáo hội đều muốn mình là cơ quan đầu não của đạo Cơ đốc, nên cả 2 vừa gắn bó vừa âm thầm phát triển lực lượng, quyết liệt đấu tranh giành quyền lãnh đạo.

Khi ở đỉnh cao quyền lực, Giáo hoàng La Mã rất muốn áp đặt vị thế của mình lên vùng đất ở phương Đông. Năm 858, hoàng đế Đông La Mã phế truất giáo chủ đương nhiệm để đưa người tâm phúc của mình lên thay và đã gây ra mâu thuẫn lớn trong nội bộ giáo hội phương Đông. Nhân cơ hội này, Giáo hoàng La Mã ra tuyên bố ủng hộ giáo chủ mới của phương Đông. Những người chống lại giáo chủ mới phản ứng quyết liệt và Giáo hoàng La Mã cũng quay lại chỉ trích giáo hội phương Đông. Cựu giáo chủ giáo hội phương Đông triệu tập hội nghị tôn giáo để khai trừ Giáo hoàng La Mã ra khỏi giáo hội. Sau một thời gian khá dài đấu tranh quyết liệt, giáo hội phương Tây đã giành được xứ Moravi, còn giáo hội phương Đông làm chủ được vùng đất Bungari ngày nay.

Năm 1053, hai giáo hội phương Đông và Tây lại nổ ra tranh chấp quyền lực. Lúc này, Giáo hoàng La Mã lợi dụng tình hình để đưa quân thập tự xâm chiếm miền Nam nước Ý và đảo Xixin là đất của giáo hội phương Đông. Giáo chủ phương Đông là Michel Keroularios phản ứng quyết liệt. Đến tháng 7-1054, Giáo hoàng La Mã ra một bản thông dụ lên án và tuyên bố khai trừ Michel Keroularios khỏi giáo hội. Khi bản thông dụ này được chuyển đến Constantinus, thủ đô của đế quốc Đông La Mã, Keroularios đã không đọc mà tự tay xé nát ra thành nhiều mảnh. Sau đó, Keroularios tuyên bố Giáo hoàng La Mã là kẻ bất kính đối với chúa nên phải khai trừ khỏi giáo hội, đồng thời vị Tổng giám mục này còn tự nhận “Giáo hội phương Đông” là giáo hội chính thống. Tin này đến thành La Mã nhưng không làm cho toàn bộ giáo hội ở đây tức giận, ngược lại, Giáo hoàng La Mã còn vui vẻ trước viễn cảnh về giáo hội phương Tây sẽ trở thành một giáo hội của toàn thế giới. Cũng từ lúc này, giáo hội phương Tây đã tự xưng là “Thiên chúa giáo” và 2 giáo hội phương Đông, phương Tây chính thức tuyệt giao.

T.Phong
(Trích nguồn 102 sự kiện nổi tiếng thế giới)