Sơn Hà - Trang trại nuôi hươu, nai lớn nhất tỉnh

BP - Từ 8 con hươu, đến nay gia đình anh Trần Văn Phước ở tổ 29, ấp 3, xã Tân Lập (Đồng Phú) đã có đàn hươu, nai trên 80 con. Đây được xem là trang trại nuôi hươu, nai lớn nhất tỉnh.

Sau nhiều lần hẹn, chúng tôi mới gặp được anh. Đến trang trại của gia đình mới biết anh là người nổi tiếng trong nghề nuôi hươu, nai lấy nhung. Anh Phước cho biết: “Cũng giống như bao nghề khác, người nuôi hươu, nai phải hiểu biết về kỹ thuật nuôi và chăm sóc tỉ mỉ. Chúng vốn là động vật hoang dã nên từ đặc tính ăn uống đến sinh sản đều rất khác với vật nuôi truyền thống”. 

Anh kể, quê ở huyện Hương Sơn (Hà Tĩnh), nơi có truyền thống nuôi hươu, nai lấy nhung từ bao đời nay và được xem là nghề xóa đói giảm nghèo cho người dân ở vùng quê vốn không được thiên nhiên ưu đãi. Nhận thấy khí hậu, thổ nhưỡng và thức ăn ở Bình Phước thuận lợi cho việc nuôi hươu, nai, tôi về quê mua 8 con hươu mang vào nuôi thử nghiệm. Vừa nuôi vừa nghiên cứu, rồi dần nắm được những kinh nghiệm nuôi phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng ở Bình Phước. Trải qua biết bao khó khăn của những ngày đầu đưa hươu ở quê vào vùng đất mới, đến nay anh Phước có thể tự hào vì sở hữu một trang trại nuôi hươu, nai lớn nhất tỉnh. Hiện trang trại của anh có rất nhiều người đến tham quan, học hỏi và mua con giống.

Theo anh Phước, một con hươu, nai trưởng thành, người nuôi có thể cắt nhung và thời gian cắt vào khoảng từ tháng 2 đến tháng tháng 3 âm lịch. Mỗi cặp nhung hươu nặng khoảng 400-600g, nai khoảng 1-1,6kg. Nếu được ăn đầy đủ chất dinh dưỡng, biết chăm sóc với chế độ đặc biệt vào thời điểm gần cắt nhung, người nuôi có thể thu được những cặp nhung nai nặng đến 2kg. Mỗi năm một con có thể cắt nhung từ 1 đến 2 lần. Nhiều con hươu, nai sau khi cắt vài tháng lại mọc thêm nhung, gọi là nhung tái sinh, mỗi cặp chỉ hai, ba lạng, giá rẻ hơn nhung cắt ban đầu. Khi cắt nhung phải dùng cưa sắc, được khử trùng cẩn thận, cắt xong cầm máu nhanh bằng các loại thuốc lá để tránh mất sức của hươu, nai. Sau đó, cho hươu, nai ăn nhiều hơn ngày thường và bổ sung thêm thức ăn tinh bột để giúp chúng nhanh hồi sức. Nếu chăm sóc tốt, hươu, nai có thể cho nhung đến hơn 20 năm.

Ai cũng biết nhung hươu, nai có giá trị cao. Ngoài công dụng bồi bổ cơ thể, nhung của hươu, nai còn chữa được nhiều loại bệnh nên được dân gian ca ngợi trong 4 thứ thuốc quý: “sâm, nhung, quế, phụ”. Nhiều người trở nên giàu có nhờ nuôi hươu, nai, bởi lãi nhiều mà ít gặp rủi ro. Việc nuôi hươu, nai không khó, vì chúng có sức đề kháng cao, ít khi bị bệnh. Mặt khác, thức ăn của hươu, nai cũng không kén chọn, gồm các loại lá cây và cỏ, trung bình mỗi con ăn 10kg/ngày. Vì vậy, gia đình anh Phước đã dành một phần diện tích đất để trồng cỏ voi, chuối, mít và rau các loại... cho hươu, nai ăn rồi dùng phân của chúng chăm bón lại cho cỏ, rau.

Nhìn cơ ngơi “đồ sộ” đang dần hái ra tiền, anh Phước thêm vững tin để quyết theo nghề đến cùng. Hiện nhu cầu  tiêu thụ nhung hươu, nai trên thị trường rất lớn. Với giá bán bình quân khoảng hơn 10 triệu đồng/kg nhung hươu và dưới 10 triệu đồng/kg nhung nai (tùy theo mùa và chất lượng nhung) thì nghề nuôi hươu, nai lấy nhung đã đem lại cho gia đình anh một nguồn thu không nhỏ. Xét về hiệu quả kinh tế, anh Phước cho rằng, nên phát triển đàn nai vì cho thu nhập ổn định, nhất là thịt nai đang được bán với giá rất cao, thị trường luôn khan hiếm, cung không đủ cầu. Vốn đầu tư ban đầu để nuôi hươu, nai có thể lớn nhưng về lâu dài lợi nhuận mang lại cao hơn, ít bị biến động bởi thị trường giá cả.

Với nguồn nguyên liệu sẵn có là nhung hươu, nai, anh Phước đã thành lập Công ty TNHH Sơn Hà chuyên cung cấp nhung, thịt hươu, nai và sản xuất rượu Tịnh Sâm Nhung (kết hợp giữa nhung hươu, nai và nhân sâm).

Hữu Dụng