Quyết tâm chống rác thải nhựa

BP - Kết luận phiên họp trực tuyến của Chính phủ với các địa phương chiều 4-7-2019, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chỉ đạo, cần có thể chế đối với vấn đề rác thải nhựa và không làm nửa vời. Đây là lần thứ 3 Thủ tướng khẳng định quyết tâm chống rác thải nhựa. Trước đó, tại Hội nghị thượng đỉnh G20 diễn ra ở Nhật Bản, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định: Việt Nam quyết tâm chống rác thải nhựa và đang triển khai nhiều giải pháp mạnh mẽ để phấn đấu đến năm 2025 không sử dụng đồ nhựa dùng một lần. Như vậy, chỉ trong thời gian ngắn, tại các diễn đàn khác nhau, người đứng đầu Chính phủ đã khẳng định quyết tâm chống rác thải nhựa.

Thực tế cho thấy, rác thải nhựa đang là hiểm họa môi trường toàn cầu. Hiện nay, trên thế giới cứ mỗi phút có 1 triệu chai nhựa được bán ra, mỗi năm có 5.000 tỷ túi ni-lon được tiêu thụ. Còn ở Việt Nam, thống kê bình quân, mỗi gia đình sử dụng khoảng 1kg túi ni-lon/tháng. Điều đáng lo ngại là phải mất hàng trăm, thậm chí hàng ngàn năm, các chất thải từ nhựa và ni-lon mới phân hủy hết, gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người, đe dọa các hệ sinh thái và sự phát triển bền vững của quốc gia. Theo đánh giá của Bộ Tài nguyên và Môi trường, thực trạng ô nhiễm rác thải nhựa, túi ni-lon hiện nay rất nghiêm trọng, lượng chất thải nhựa và túi ni-lon ở Việt Nam đã ở mức rất cao, chiếm khoảng 8-12% trong chất thải rắn sinh hoạt. Rác thải nhựa đang hằng ngày, hằng giờ tác động tiêu cực đến hệ sinh thái, môi trường sống, sức khỏe con người và sự phát triển bền vững của đất nước. Nếu chúng ta không có các giải pháp hữu hiệu, kịp thời thì những tác động tiêu cực của rác thải nhựa sẽ trở nên rất nghiêm trọng. Giải quyết ô nhiễm môi trường, nhất là ô nhiễm do rác thải nhựa và túi ni-lon gây ra là nhiệm vụ cấp bách, đòi hỏi phải thực hiện thường xuyên, có sự chung tay của các cấp, ngành và toàn xã hội.

Bình Phước cũng là một trong những địa phương đang phải đối mặt với tình trạng rác thải, trong đó có rác thải nhựa. Thời gian gần đây, có nhiều bãi rác ở các xã, huyện quá tải, gây ô nhiễm môi trường mà báo chí đã đưa tin. Tuy chưa đến mức rác ùn ứ nghiêm trọng như tại các thành phố lớn nhưng tình trạng rác thải nhựa trên địa bàn tỉnh cũng đã đến mức báo động. Người dân hằng ngày vẫn thường xuyên sử dụng đồ nhựa, túi ni-lon một lần rồi vứt bỏ ra môi trường. Tháng 12-2018, UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 249/KH-UBND về thực hiện phong trào “Chống rác thải nhựa” trên địa bàn tỉnh, đồng thời tổ chức chiến dịch “Nói không với sản phẩm nhựa dùng một lần” trên phạm vi toàn tỉnh. Một số huyện, thị xã đã có những sáng kiến trong phong trào chống rác thải nhựa. Tuy nhiên, đây cũng mới chỉ là thực hiện theo kiểu “phong trào”, kết quả vẫn chưa đạt như yêu cầu và chưa mang tính lâu dài, bền vững.

Các chuyên gia cho rằng, để có những thay đổi mạnh mẽ trong vấn đề chống rác thải nhựa cần có chính sách toàn diện, trong đó phải ràng buộc bằng những quy định của pháp luật, thay vì tự nguyện hành động như phong trào hiện nay. Ngoài ra, không chỉ có chế tài dành cho người sử dụng đồ nhựa một lần mà phải cả từ nguồn cung, bởi muốn giảm cầu thì trước hết phải giảm cung. Những cá nhân, doanh nghiệp muốn sản xuất đồ nhựa sử dụng một lần sẽ phải trả giá cao hơn, nộp nhiều thuế hơn cho việc bảo vệ môi trường. Bên cạnh đó, công tác khuyến khích, hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất sản phẩm thân thiện với môi trường cũng cần nhiều chính sách ưu đãi hơn nữa.

Hà Thanh