Quyết tâm chính trị

Ngày 18-2, tại Hà Nội, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã chủ trì hội nghị triển khai nhiệm vụ tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước (DNNN) 2014-2015. Theo đó, trong 2 năm tới, cả nước sẽ quyết tâm hoàn thành cổ phần hóa 432 DNNN (bình quân mỗi năm cổ phần hóa 216 DNNN). Nếu hoàn thành mục tiêu này, chắc chắn nền kinh tế Việt Nam sẽ tạo được “cú hích” trong quá trình tái cơ cấu và hội nhập quốc tế.

Sự ra đời của các công ty cổ phần tiếp tục làm tăng tính cạnh tranh trong nền kinh tế, thúc đẩy tái cơ cấu thị trường chứng khoán, tạo bước đổi mới trong nhận thức tư duy về quan hệ sản xuất và vai trò của doanh nghiệp nhà nước trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Thế nhưng, theo đánh giá của Ban chỉ đạo đổi mới và phát triển doanh nghiệp, công tác đổi mới, sắp xếp lại các DNNN, trọng tâm là cổ phần hóa vẫn chưa đạt tiến độ. Cụ thể, từ năm 2011 đến hết năm 2013, cả nước đã sắp xếp được 180 doanh nghiệp, trong đó cổ phần hóa 99 doanh nghiệp và sắp xếp theo các hình thức khác 81 doanh nghiệp. Một trong những lực cản khiến công tác cổ phần hóa chậm là “sức ì” của lãnh đạo các DNNN. Khi doanh nghiệp tiến hành cổ phần hóa đồng nghĩa với việc “phân chia lại quyền lực” lãnh đạo ở những doanh nghiệp nhà nước nắm giữ dưới 50% vốn điều lệ; công tác kiểm tra, giám sát cũng khoa học, chặt chẽ hơn so với trước. Còn những doanh nghiệp nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ thì lại khó thu hút các nhà đầu tư vì họ là người bỏ tiền vào nhưng không hoặc có rất ít quyền lãnh đạo, điều hành doanh nghiệp.

Bài học kinh nghiệm trong thời gian qua cho thấy, ở đâu cơ quan chủ quản (là các bộ, ngành, UBND tỉnh, thành phố...) quan tâm chỉ đạo, đôn đốc thì công tác cổ phần hóa vẫn “chạy tốt”. Bộ trưởng Bộ Giao thông - Vận tải Đinh La Thăng đã quyết định điều chuyển công tác cả chủ tịch hội đồng thành viên, tổng giám đốc và kế toán trưởng Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 8 (CIENCO 8) vì khuyết điểm “ì ạch” trong công tác cổ phần hóa doanh nghiệp.

Thể hiện quyết tâm của Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng chỉ đạo các bộ, ngành, UBND các tỉnh, thành phố phải kiên quyết thực hiện tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước, trọng tâm là cổ phần hóa, kể các tập đoàn kinh tế; thoái vốn đầu tư ngoài ngành và bán phần vốn nhà nước không cần nắm giữ theo nguyên tắc thị trường. Tách bạch nhiệm vụ sản xuất - kinh doanh với nhiệm vụ chính trị, công ích. Tăng cường quản lý, giám sát, kiểm tra của chủ sở hữu. Kiện toàn cán bộ quản lý, giám sát, kiểm tra chủ sở hữu. Thực hiện công khai, minh bạch kết quả hoạt động của doanh nghiệp nhà nước theo quy định của pháp luật... Nhân dân cả nước đang kỳ vọng vào “luồng gió mới” sau cổ phần hóa của các DNNN. 

Khuê Ngân