Phú Riềng bảo tồn, phát triển văn hóa các DTTS

BPO - Văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, góp phần tích cực vào sự nghiệp xây dựng, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc; nâng cao dân trí, thúc đẩy kinh tế - xã hội vùng nông thôn, dân tộc thiểu số (DTTS) phát triển. Những năm qua, Phú Riềng luôn chú trọng thực hiện hiệu quả Đề án Bảo tồn, phát triển văn hóa các DTTS Việt Nam đến năm 2020 trên địa bàn huyện.

Huyện Phú Riềng có 20 thành phần dân tộc anh em cùng sinh sống. Trong đó, 12,6% số dân là người DTTS. Với truyền thống yêu nước và tinh thần cần cù lao động, sáng tạo, các tầng lớp nhân dân đã gắn bó, đoàn kết chung tay xây dựng Phú Riềng ngày càng giàu đẹp, đời sống văn hóa đa dạng, giàu bản sắc. Những phong tục tập quán riêng biệt của từng cộng đồng dân tộc luôn được huyện chú trọng bảo tồn và phát huy, tạo nên bức tranh phong phú về văn hóa của địa phương như: các làn điệu dân ca, điệu múa, cồng, chiêng, văn hóa ẩm thực, trang phục truyền thống; các lễ hội, nghi lễ tín ngưỡng dân gian, nghề truyền thống...

Tiết mục múa cồng, chiêng của đồng bào dân tộc S’tiêng biểu diễn trong Ngày hội đại đoàn kết toàn dân tộc tại thôn Phú Bình, xã Phú Riềng

Công tác bảo tồn, phát triển văn hóa các DTTS huyện Phú Riềng được triển khai thực hiện hướng tới mục tiêu: Bảo tồn, phát huy những giá trị di sản văn hóa, truyền thống, tăng cường xây dựng đời sống văn hóa vùng DTTS. Bảo tồn các giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể. Xây dựng hệ thống công trình văn hóa, trong đó ưu tiên hỗ trợ xây dựng tại các thôn, làng, bản. Nâng cao mức hưởng thụ và cung cấp sản phẩm văn hóa phù hợp. Đến nay, các nội dung được huyện triển khai sâu rộng, thực hiện hiệu quả. Cụ thể, từ năm 2016 đến nay, tổ chức truyền dạy được 4 lớp cồng, 4 lớp chiêng, 3 lớp múa dân gian, 1 lớp đàn đá, kết hợp cồng, chiêng, 1 lớp truyền dạy tiếng S’tiêng... thu hút đông đồng bào DTTS tham gia.

Địa phương đã mua sắm và bảo tồn 1 bộ cồng, 1 bộ chiêng, 1 bộ đàn đá; biên soạn ấn phẩm về bộ sưu tập văn hóa đặc sắc người S’tiêng Phú Riềng; tổ chức 2 chương trình liên hoan văn hóa đồng bào các DTTS cấp huyện và 3 chương trình trưng bày, kết hợp giao lưu văn hóa, ẩm thực các DTTS; hỗ trợ các đội văn nghệ dân gian, cồng, chiêng duy trì hoạt động thường xuyên.

Qua đó, các phong trào văn hóa - văn nghệ, thể dục thể thao của đồng bào DTTS ngày càng phát triển sôi nổi; hủ tục, mê tín dị đoan trong cộng đồng các DTTS được hạn chế và xóa bỏ; nếp sống văn hóa tiến bộ được đồng bào tiếp thu thực hiện, tỷ lệ gia đình văn hóa là người DTTS ngày càng tăng. Từ đó đã giúp khơi dậy tâm huyết trong đội ngũ nghệ nhân, con em người DTTS tham gia truyền dạy và bảo tồn những nét văn hóa tốt đẹp của dân tộc mình.

Anh Điểu Kia (38 tuổi), Trưởng thôn Phu Mang 2, xã Long Hà là một trong những thành viên của Đội cồng chiêng Long Hà. Anh cho biết: Người S’tiêng có rất nhiều nét văn hóa độc đáo như dệt thổ cẩm, cơm lam, rượu cần..., đặc biệt là cồng, chiêng. Vào dịp lễ hội, trai tráng trong thôn sẽ đánh cồng chiêng, thiếu nữ múa quanh bếp lửa hồng, cả cộng đồng người S’tiêng trong thôn đoàn kết, gắn bó cùng cầu mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu. Nhưng bây giờ không còn nhiều người biết đánh cồng, chiêng nữa, vì vậy mình muốn học để sau này dạy cho con, cháu, từ đó góp phần duy trì bản sắc dân tộc.

Bên cạnh những nét văn hóa độc đáo của đồng bào S’tiêng thì trang phục, ẩm thực, phong tục cưới, hỏi, ma chay của người Chăm ở xã Phú Riềng cũng mang nét rất riêng. Áo chàm, vòng bạc, đàn tính, hát then của người Tày ở xã Long Bình góp phần tô đậm những nét văn hóa giao thoa, đặc sắc của huyện Phú Riềng, thường xuyên góp mặt trong những chương trình quan trọng của địa phương...

Bà Lương Thị Bằng ở xã Long Bình cho biết: Tôi quê gốc tỉnh Lạng Sơn, vào xã Long Bình lập nghiệp đã hơn 30 năm nay, nhưng văn hóa truyền thống của dân tộc vẫn được chúng tôi bảo tồn, giữ gìn. Mỗi chị em người Tày ở đây đều có 1 bộ áo chàm, vòng bạc thể hiện tính cách thùy mị, nết na, khéo léo của người con gái, thường mặc vào dịp lễ, tết. Đặc biệt khi mặc trang phục truyền thống của dân tộc, biểu diễn đàn tính và hát then thì đó là sự kết hợp độc đáo, riêng biệt của người Tày. Chúng tôi sẽ cố gắng truyền dạy cho con cháu lưu giữ được hồn dân tộc dù ở bất cứ đâu.