Những năm Tuất trong lịch sử dân tộc

BP - Trong lịch sử mấy ngàn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam, có nhiều năm Tuất đ trở thnh những dấu ấn, trang sử vng. Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đ từng dạy: “Dn ta phải biết sử ta. Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam”. Học theo Bác, nhân năm Mậu Tuất - 2018, qua bài viết này xin được cùng bạn đọc nhắc lại những dấu ấn đặc biệt đó.

Năm Nhâm Tuất - 2879 trước Công nguyên, Kinh Dương Vương lấy con gái Thần Long sinh được con trai đặt tên là Sùng Lm. Sau ny, Sng Lm nối ngơi lm vua xưng là Lạc Long Quân, rồi lấy con gái của Đế Lai là Âu Cơ và sinh một cái bọc có trăm trứng nở thành trăm người con trai. 50 người con theo mẹ lên núi; 50 người con theo cha về biển. Người con trưởng trong số các con theo mẹ lên Phong Sơn và được tôn làm vua gọi là Hùng Vương.

Năm Giáp Tuất - 194 sau Công nguyên, Khu Lin lnh đạo nhân dân Tượng Lâm (Nam Trung bộ ngày nay) nổi dậy chống lại sự đô hộ của nhà Hán và thành công, lập ra nước Lâm Ấp. Cũng trong năm này, nhân dân quận Giao Chỉ, Cửu Chân hưởng ứng nổi dậy đốt thành giết trưởng lại.

Văn miếu Quốc Tử Giám được xây dựng năm Canh Tuất (1070). Trong ảnh: Bia tiến sĩ ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám Hà Nội - Ảnh internet

Năm Nhâm Tuất - 542, Lý Bí khởi binh đánh tan giặc Lương xâm lược, giành lại vùng đất Long Biên. Lương Vũ Đế lại sai Thứ sử Giao Châu là Tôn Quýnh, Thứ sử Tn Chu là Lư Tử Hùng sang xâm chiếm. Lý Bí chủ động mang quân ra bán đảo Hợp Phố đón đánh. Tôn Quýnh và Lư Tử Hùng đi đến Hợp Phố bị quân Lý Bí đánh bại, 10 phần chết đến 6-7 phần, quân tan r.

Năm Nhâm Tuất - 722, cuộc khởi nghĩa của Mai Thc Loan chỉ giữ vững được 10 năm. Trước sự tấn công của 10 vạn quân Đường do tướng Dương Tư Húc và Quang Sở Khách chỉ huy, cuộc khởi nghĩa của Mai Thúc Loan thất bại (năm 722). Từ đó, đất nước ta lại rơi vào tay nhà Đường.

Năm Mậu Tuất - 938, sau khi Kiều Công Tiễn giết Dương Đình Nghệ, Ngơ Quyền được tin đ pht binh từ i Chu ra đánh Kiều Công Tiễn. Kiều Công Tiễn sai sứ sang đút lót để cầu cứu với nhà Nam Hán. Vua Nam Hán phong con mình l Vạn Vương Hoằng Tháo làm Giao Vương, đem quân cứu Kiều Công Tiễn. Nhưng khi quân Nam Hán chưa sang thì Ngơ Quyền đ giết được Kiều Công Tiễn. Sau đó, Ngô Quyền tổ chức phịng ngự v đánh tan đội quân Nam Hán xâm lược trên sông Bạch Đằng.

Năm Canh Tuất - 1010, vua Lý Thái Tổ dời đô, khai sinh ra đất Thăng Long. Trong chiếu dời đô, Lý Công Uẩn đ khẳng định Thăng Long là nơi: “Trung tâm trời đất, được cái thế rồng cuộn, hổ ngồi...”, “là chốn tụ hội trọng yếu của bốn phương đất nước”, “là nơi kinh đô bậc nhất của đế vương muôn đời”, “đ xt khắp đất Việt, chỉ có nơi ấy là thắng địa, là nơi đô hội thật là kinh đô của muôn đời sau”.

Năm Canh Tuất - 1070, nh Lý dựng Văn Miếu và sau đó mở Quốc Tử Giám ở kinh thành Thăng Long. Đây là nơi học tập của các hoàng tử, con em tầng lớp quý tộc, quan lại. Nh Lý tuyển trong cc văn thần lấy những người có tài để làm thầy. Đây được xem là trường đại học đầu tiên của Việt Nam.

Năm Bính Tuất - 1226, Lý Chiu Hồng tuyn bố nhường ngôi cho chồng là Trần Cảnh. Trần Cảnh lên ngôi (tức vua Trần Thái Tông) và lập ra triều Trần. Triều đại nhà Lý cai trị Đại Việt hơn 200 năm đ chính thức kết thc. Chế độ Trung ương tập quyền được khôi phục, cuộc nội chiến giữa các thế lực phong kiến chấm dứt. Sau khi nhượng vị, Chiêu Hoàng trở thành hoàng hậu của Thái Tông cho đến khi bị phế truất vào năm 1237.

Năm Nhâm Tuất - 1262, sau khi đánh đuổi giặc Nguyên - Mông ra khỏi bờ ci Đại Việt lần thứ nhất, vua Trần Thái Tông (Trần Cảnh) nhường ngôi cho Trần Thánh Tông, lui về chùa Phổ Ninh ở phủ Thiên Trường làm thái thượng hoàng. Ngài đồng thời cũng là một cao tăng của Phật giáo, đệ tử của quốc sư Trúc Lâm (Phù Vân), đ để lại nhiều kinh sách và một bài kệ triết lý su sắc.

Năm Bính Tuất - 1286, sau thất bại trong việc chinh phạt Đại Việt năm 1285, hoàng đế nhà Nguyên là Hốt Tất Liệt vẫn không từ bỏ kế hoạch chiếm Đại Việt. Tháng 2-1286, Hốt Tất Liệt lệnh cho Ariq Qaya điều động binh lính xâm lược Đại Việt lần thứ 3. Lần này, quân Nguyên huy động 50 vạn quân, 300 chiếc thuyền, do Thoát Hoan dẫn đầu. Thế nhưng cuộc xâm lược Đại Việt của nhà Nguyên một lần nữa lại thất bại.

Năm Nhâm Tuất - 1322, nh Nguyn lấn bin giới. Dỗn Bang Hiến sang Nguyn tranh biện để địi lại những vng đất đ bị nh Nguyn lấn chiếm. Với ti hng biện của mình, khơng những ơng đ địi lại đất, mà vua nhà Nguyên cịn phải nể phục v tặng Đại Việt 450 lượng vàng, 9 tiền vàng và nhiều tơ lụa.

Năm Nhâm Tuất - 1382, quân Chiêm kéo quân vào đánh phá kinh thành Thăng Long. Vua Trần Nhân Tông sai 2 tướng là Lê Quý Ly v Nguyễn Danh Phương đánh đuổi chạy về Nghệ An.

Năm Mậu Tuất - 1418, tướng nhà Minh là M Kỳ dẫn đại quân đánh vào Lam Sơn. Lê Lợi rút quân tới Lạc Thủy, tại đây ông bố trí quân mai phục chờ địch. Khi quân M Kỳ tới, L Lợi sai qun mai phục ra đánh. Theo “Đại Việt sử ký toàn thư”, Lê Thạch cùng các tướng Đinh Bồ, Lê Ngân, Lê Lý... dẫn đầu xông vo trận giặc, chém được trên 3.000 thủ cấp, thu được hàng ngàn quân tư, khí giới. Sau đó, nghĩa quân dời về núi Chí Linh. Chiến thắng này đ đẩy quân Minh vào thế bị động.

Năm Nhâm Tuất - 1442, vua Lê Thái Tông duyệt quân ở thành Chí Linh (Hải Dương). Nguyễn Tri đón vua ngự ở chùa Côn Sơn, nơi ở của Nguyễn Tri. Cng đi với vua có Nguyễn Thị Lộ, một người thiếp của Nguyễn Tri khi ấy đ ở tuổi 40 được vua Lê Thái Tông yêu quý vì xinh đẹp, có tài văn chương, luôn được vào hầu bên cạnh vua. Khi về đến Lệ Chi Viên, vua thức suốt đêm với Nguyễn Thị Lộ rồi mất. Sau đó, triều đình bắt Nguyễn Tri tru di tam tộc vo ngy 16 thng 8 (m lịch).

Năm Mậu Tuất - 1778, Nguyễn Nhạc sau khi chiếm được vùng đất Nam Hà (nay là Bình Định, tỉnh Phú Yên) của chúa Nguyễn, tự xưng Thái Đức hoàng đế, gọi thành Đồ Bàn ở Bình Định là hoàng đề thành, phong Nguyễn Huệ làm Long Nhưỡng tướng quân, cịn Nguyễn Lữ l Tiết Chế.

Năm Canh Tuất - 1790, vua Quang Trung sai sứ bộ sang Thanh cầu phong. Nhà Thanh phong Quang Trung làm An Nam quốc vương. Quang Trung giả do Phạm Công Trị là cháu gọi Quang Trung bằng chú đóng thay, cùng Ngô Văn Sở, Vũ Huy Tấn, Phan Huy Ích, Đoàn Nguyễn Tuấn sang mừng thọ Càn Long.

Năm Nhâm Tuất - 1802, sau khi chiếm được Phú Xuân, Nguyễn Ánh làm lễ lên ngôi hoàng đế ngày 2 tháng 5 năm Nhâm Tuất. Để tượng trưng sự thống nhất Nam - Bắc lần đầu tiên sau nhiều năm, Nguyễn Ánh chọn niên hiệu là Gia Long (Gia lấy từ Gia Định và Long lấy từ Thăng Long). Tháng 6 -1802, Gia Long tiến ra chiếm được Thăng Long, Quang Toản không chống nổi, bỏ chạy và bị bắt. Nhà Tây Sơn bị tiêu diệt, Gia Long chính thức thống nhất quốc gia.

Năm Mậu Tuất - 1838, vua Minh Mệnh là vị hoàng đế thứ hai của nhà Nguyễn, vương triều cuối cùng của nền quân chủ Việt Nam, đ đặt lại tên nước là Đại Nam. Trước đó, vua Gia Long đặt tên nước là Việt Nam từ tháng 2-1804.

Năm Bính Tuất - 1886, vua Hàm Nghi đ hạ chiếu Cần Vương, mở đầu phong trào Cần Vương chống Pháp. Cũng trong năm này, vua Hàm Nghi lại cử Tôn Thất Thuyết, Trần Xuân Soạn và Nguyễn Quang Bích sang nhà Thanh cầu viện lần nữa để đánh đuổi quân Pháp xâm lược nhưng không có kết quả.

Năm Canh Tuất - 1910, sau khi bị trục xuất khỏi Nhật, cụ Phan Bội Châu chuyển một đại bộ phận hội viên, trong đó có khoảng 50 thanh niên ở Quảng Đông về xây dựng căn cứ địa ở Bạn Thầm (Xim La). Họ cng nhau cy cấy, học tập v luyện tập v nghệ để chuẩn bị cho một kế hoạch phục quốc sau này. Tại đây, cụ Phan viết tuồng Trưng Nữ vương, truyện Lê Thái Tổ.

Năm Nhâm Tuất - 1922, Khải Định sang Pháp dự Hội chợ thuộc địa ở Marseille. Đây là lần đầu tiên một vị vua triều Nguyễn ra nước ngoài. Chuyến đi của Khải Định đ lm dấy ln nhiều hoạt động của người Việt Nam yêu nước nhằm phản đối ông. Khi đó, trên tờ báo “Người cùng khổ”, Nguyễn Ái Quốc có một loạt bài chế giễu Khải Định, trong đó cĩ truyện ngắn “Vi hnh” v vở kịch “Con rồng tre”, diễn ở ngoại ơ Paris.

Năm Bính Tuất - 1946, mùa xuân độc lập đầu tiên của nước Việt Nam dân chủ cộng hịa, nay l nước Cộng hịa x hội chủ nghĩa Việt Nam. Ngy 6-1-1946, cuộc tổng tuyển cử đầu tiên của nước Việt Nam dn chủ cộng hịa đ diễn ra trong cả nước theo lối phổ thông đầu phiếu và lựa chọn ra 333 đại biểu cho Quốc hội khóa I. Ngày 20-12-1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh kêu gọi toàn quốc kháng chiến.

Năm Mậu Tuất - 1958, Đảng ra nghị quyết về việc chấn chỉnh công tác văn nghệ. Kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa I thông qua kế hoạch 3 năm cải tạo và phát triển kinh tế.

Năm Canh Tuất - 1970, Chủ tịch Tôn Đức Thắng phát động “Tết trồng cây đời đời nhớ ơn Bác Hồ”. Cũng trong năm này, Đảng ra Nghị quyết “Về tình hình mới trên bán đảo Đông Dương và nhiệm vụ mới của chúng ta”.

Năm Nhâm Tuất - 1982, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ V của Đảng diễn ra từ ngày 27 đến 31-3, tại thủ đô Hà Nội. Tại đại hội này, Đảng ta đ đánh giá tình thế đất nước, xác định 2 nhiệm vụ chiến lược và chặng đường đầu tiên của thời kỳ quá độ, giải quyết những vấn đề gay gắt, nóng bỏng của đất nước.

Năm Giáp Tuất - 1994, tại kỳ họp thứ VI, Quốc hội khóa IX, nguyên Thủ tướng V Văn Kiệt đ đánh giá, nêu bật 4 thành tựu to lớn mà Đảng và nhân dân ta đ đạt được trong năm 1994 trên các lĩnh vực phát triển kinh tế, văn hóa - x hội, quốc phịng - an ninh v quan hệ đối ngoại. Đây cũng là năm có kỷ lục cao nhất ở nước ta về số đoàn cao cấp nước ngoài sang thăm Việt Nam, là năm đầu tiên, sau nhiều năm Việt Nam đ cĩ quan hệ tốt với cc nước, các trung tâm chính trị - kinh tế lớn của thế giới.

Năm Bính Tuất - 2006, từ ngày 18 đến 25-4-2006, đ diễn ra Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng. Đây cũng là năm kỷ niệm 60 năm Ngày Tổng tuyển cử bầu Quốc hội khóa I; 60 năm Ngày toàn quốc kháng chiến...

Năm Mậu Tuất - 2018, toàn Đảng, toàn quân và toàn dân Việt Nam ra sức thực hiện thành công Nghị quyết Hội nghị lần thứ 4, khóa XII của Đảng về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ.

N.D (biên soạn)