Những khó khăn khi thực hiện bảo hiểm y tế toàn dân

BP - Tính đến hết ngày 31-12-2017, số người tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) của Bình Phước là 781.152, tăng 73.824 người (10,5%) so năm 2016; độ bao phủ BHYT toàn dân đạt 81,16% so với dân số toàn tỉnh, vượt 3,16% chỉ tiêu Chính phủ và Nghị quyết HĐND tỉnh giao. Tuy nhiên, lãnh đạo Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh cho rằng, tỷ lệ tham gia BHYT tuy vượt chỉ tiêu nhưng một số nhóm đối tượng đạt thấp, tỷ lệ người dân tham gia BHYT thiếu tính bền vững vì phụ thuộc rất lớn vào sự hỗ trợ từ nguồn ngân sách nhà nước.

Vượt chỉ tiêu nhưng...

Nhóm do người lao động và người sử dụng lao động đóng BHYT có 118.424 người, chiếm 15,16% tổng số người tham gia BHYT. Nhóm do tổ chức BHXH đóng 15.070 người, chiếm 1,93% tổng số người tham gia BHYT. Nhóm do ngân sách nhà nước đóng 340.887 người, chiếm 43,64% tổng số người tham gia BHYT. Nhóm được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng 142.121 người, chiếm 18,19% tổng số người tham gia BHYT. Nhóm tham gia BHYT theo hộ gia đình 153.055 người, chiếm 19,59% tổng số người tham gia BHYT.

Xác định việc phát triển đối tượng tham gia BHYT theo hộ gia đình là một trong những chỉ tiêu quan trọng để góp phần tăng dần tỷ lệ bao phủ BHYT toàn dân hằng năm nên ngay từ đầu năm 2017, BHXH tỉnh đã chỉ đạo BHXH các huyện, thị xã giao chỉ tiêu phát triển BHYT hộ gia đình cho từng xã, phường, thị trấn; đồng thời giao nhiệm vụ cho giám đốc BHXH các huyện, thị xã phối hợp đảng ủy, HĐND, UBND các xã, phường, thị trấn và các hội, đoàn thể vận động người dân tham gia BHYT hộ gia đình. Tính đến cuối năm 2017, có 153.055 người tham gia, tăng 58.621 người so với năm 2016. Để duy trì và phát triển đối tượng tham gia BHYT theo hộ gia đình, BHXH tỉnh tập trung củng cố và mở rộng đại lý thu; hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc đại lý thu, nhân viên đại lý thu đến các địa bàn dân cư để tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHYT; phát động thi đua, khen thưởng cho từng đại lý, nhân viên đại lý thực hiện tốt về phát triển đối tượng; đồng thời xem xét, xử lý các đơn vị, cá nhân vi phạm pháp luật về chính sách BHYT.

Hội viên phụ nữ xã Lộc Khánh (Lộc Ninh) tham gia đối thoại chính sách BHXH, BHYT

Với đối tượng tham gia BHYT mở rộng (hộ cận nghèo, học sinh - sinh viên), BHXH tỉnh đã tham mưu UBND tỉnh trích từ nguồn kinh phí kết dư khám, chữa bệnh BHYT năm 2015 hỗ trợ 30% mức đóng để cấp thẻ BHYT cho người thuộc hộ cận nghèo trên địa bàn tỉnh. Đến cuối năm 2017 đã cấp được 11.812 thẻ BHYT cho người thuộc hộ cận nghèo, đạt 100%. Ngoài ra, BHXH tỉnh đã tham mưu UBND tỉnh ban hành Công văn số 1033/UBND-VX ngày 3-4-2017 về việc đẩy mạnh thực hiện công tác BHYT học sinh - sinh viên; đồng thời, phối hợp Sở GD-ĐT chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tuyên truyền, vận động học sinh - sinh viên tham gia BHYT. Tính đến cuối năm 2017 có 160.581/190.319 học sinh - sinh viên tham gia BHYT, đạt 84,37%.

Nhằm đạt mục tiêu “tiến tới BHYT toàn dân”, BHXH tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp để mở rộng và phát triển đối tượng tham gia BHYT. Vì vậy, đến hết ngày 31-12-2017, toàn tỉnh có 781.152 người tham gia BHYT, đạt 81,16% số dân toàn tỉnh, vượt chỉ tiêu BHYT toàn dân năm 2017 do Chính phủ và Nghị quyết HĐND tỉnh giao 3,16%.

thiếu bền vững

Mặc dù đã vượt chỉ tiêu BHYT toàn dân năm 2017 nhưng tỷ lệ tham gia BHYT giữa các khu vực chưa đồng đều. Bên cạnh các địa bàn có tỷ lệ tham gia BHYT cao như huyện Bù Gia Mập (97,6%), huyện Chơn Thành (91,89%), thị xã Đồng Xoài (91,06%) thì vẫn còn một số huyện tỷ lệ tham gia BHYT thấp như Bù Đăng (73,52%), Lộc Ninh (73,73%). Tỷ lệ tham gia BHYT tuy có tăng, hằng năm đều đạt và vượt chỉ tiêu nhưng một số nhóm đối tượng tỷ lệ tham gia BHYT còn thấp như học sinh - sinh viên (84,37%), hộ gia đình khoảng 46% trên tổng dân thuộc diện vận động tham gia BHYT. Nhóm người lao động và người sử dụng lao động trong các doanh nghiệp ngoài quốc doanh, nhóm trẻ em dưới 6 tuổi... cũng chưa đạt. Đối với nhóm người lao động trong các doanh nghiệp ngoài quốc doanh do nhận thức của người sử dụng lao động về chính sách BHYT chưa đầy đủ, trách nhiệm thực thi pháp luật chưa nghiêm; người lao động còn thiếu thông tin về quyền lợi BHXH, BHYT; tổ chức công đoàn ở nhiều nơi chưa thực hiện tốt chức năng bảo vệ quyền lợi chính đáng cho người lao động theo quy định pháp luật. Nhóm hộ gia đình do một bộ phận người dân chưa hiểu hết lợi ích, ý nghĩa, tầm quan trọng và trách nhiệm tham gia BHYT. Bên cạnh đó, đời sống của người dân, nhất là ở vùng sâu, xa còn gặp nhiều khó khăn nên chưa có điều kiện tham gia BHYT. Đối với nhóm học sinh - sinh viên do mức phí của học sinh - sinh viên còn cao, trong khi phần hỗ trợ 30% từ ngân sách nhà nước như hiện nay là thấp nên những gia đình có đông con gặp khó khăn; Luật BHYT quy định học sinh - sinh viên là những đối tượng có trách nhiệm tham gia BHYT nhưng lại không có chế tài để bắt buộc hay xử phạt. Nhóm trẻ em dưới 6 tuổi theo quy định được cấp thẻ BHYT miễn phí từ nguồn ngân sách nhà nước đảm bảo. Tuy nhiên tại một số địa bàn, đặc biệt là vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, xa, một số phụ huynh đăng ký chậm trễ hoặc không đăng ký giấy khai sinh nên chính quyền cơ sở chưa rà soát đầy đủ để cấp thẻ BHYT kịp thời.

Để việc phát triển đối tượng tham gia BHYT thuận lợi cần sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, đặc biệt các cấp chính quyền chỉ đạo quyết liệt hơn; tăng cường giám sát việc thực hiện chính sách, chế độ BHYT, việc chấp hành chính sách, pháp luật BHYT. Bên cạnh đó, BHXH tập trung khai thác các đối tượng BHYT hộ gia đình tại những xã đã đạt và đang phấn đấu đạt chuẩn nông thôn mới năm 2018, đối tượng hộ gia đình tham gia BHYT và đẩy mạnh công tác thu BHYT học sinh - sinh viên năm học 2018-2019. Phấn đấu trong năm 2018, độ bao phủ BHYT toàn dân đạt 82,2% số dân trên địa bàn tỉnh.  

Phương Dung