Những điểm mới trong Luật Xây dựng sửa đổi

LTS: Luật Xây dựng đã được Quốc khóa XI, kỳ họp thứ 4 thông qua ngày 26-11-2003 và có hiệu lực từ ngày 1-7-2004. Sau hơn 10 năm áp dụng vào thực tế cuộc sống, Luật Xây dựng đã bộc lộ quá nhiều bất cập. Thậm chí có những quy định đã trở thành rào cản của sự phát triển. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng đầu tư dàn trải, lãng phí, hiệu quả đầu tư thấp. Để khắc phục hạn chế trên, Bộ Xây dựng đã được Chính phủ giao soạn thảo Luật Xây dựng sửa đổi. Vừa qua, Bộ Xây dựng đã công bố dự thảo để lấy ý kiến đóng góp của các cấp, các ngành ở trung ương và địa phương. Dưới đây, Binhphuoc Online xin giới thiệu cùng bạn đọc về những điểm mới trong dự thảo luật này.

Luật xây dựng sửa đổi gồm 10 chương, 150 điều, tăng thêm 1 chương , 27 điều so với Luật Xây dựng (2003). Điều đáng nghi nhận là trong Dự thảo Luật Xây dựng sửa đổi đã có nhiều điều khoản mới như điều chỉnh hoạt động đầu tư xây dựng; tăng cường kiểm soát, quản lý chất lượng xây dựng; đổi mới cơ chế quản lý nhà nước về chi phí đầu tư xây dựng. Điểm mới thứ nhất là Luật Xây dựng sửa đổi đã khác phục được những hạn chế, yếu kém của luật hiện hành, như: chưa đáp ứng kịp nhu cầu phát triển kinh tế xã hội và chuyển đổi mô hình tăng trưởng của nước ta giai đoạn hiện nay. Hiệu lực, hiệu quả của quản lý nhà nước trong đầu tư xây dựng còn bất cập, yếu kém. Luật xây dựng còn thiếu quy định cụ thể về thẩm quyền và phương thức quản lý dự án phù hợp với các loại nguồn vốn khác nhau dẫn đến những tồn tại, bất cập trong xác định chủ trương đầu tư, hiệu quả cũng như tiến độ, chi phí thực hiện dự án.

Bên cạnh đó, vai trò của cơ quan chuyên môn về xây dựng chưa được cụ thể hóa trong các quy định về quản lý chất lượng công trình xây dựng từ khâu khảo sát, thiết kế, thi công xây dựng, nghiệm thu và bàn giao, bảo hành, bảo trì công trình; việc khắc phục những trùng lắp, mâu thuẫn, chồng chéo trong quy định của Luật Xây dựng với các quy định của các luật có kiên quan đến hoạt động đầu tư xây dựng là vấn đề cấp thiết nhằm đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật, nâng cao hiệu lực trong thực thi pháp luật, tạo điều kiện thuận lợi để cải cách thủ tục hành chính trong đầu tư xây dựng… Và đây chính là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng đầu tư dàn trải, lãng phí, hiệu quả đầu tư thấp…

Điểm mới thứ hai là Dự thảo Luật Xây dựng sửa đổi được bổ sung một số điểm mới nhằm điều chỉnh hoạt động đầu tư xây dựng, đảm bảo cho các hoạt động đầu tư xây dựng được thực hiện theo quy hoạch và kế hoạch, và được kiểm soát chặt chẽ trên cơ sở tăng cường vai trò, trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng đối với toàn bộ quá trình đầu tư xây dựng; kết hợp với việc xác lập quan hệ bình đẳng, phân định rõ trách nhiệm giữa các chủ thể tham gia nhằm nâng cao chất lượng xây dựng, khắc phục tình trạng thất thoát lãng phí, hiệu quả thấp, đồng thời tạo thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân thuộc các thành phần kinh tế tham gia đầu tư xây dựng…

Điểm mới thứ ba là Dự thảo Luật Xây dựng sửa đổi đã tăng cường kiểm soát, quản lý chất lượng xây dựng ở tất cả các khâu của quá trình đầu tư xây dựng; thống nhất quản lý nhà nước về trật tự xây dựng thông qua việc cấp giấy phép xây dựng, đảm bảo sự bình đẳng giữa các đối tượng được xét cấp giấy phép xây dựng và công khai, minh bạch về quy trình, thủ tục cấp giấy phép xây dựng; đổi mới cơ chế quản lý nhà nước về chi phí đầu tư xây dựng trên cơ sở quản lý chặt chẽ chi phí đầu tư từ nguồn vốn nhà nước. Đặc biệt, Dự thảo luật đã xác định trách nhiệm quản lý nhà nước đối với hoạt động đầu tư xây dựng trên cơ sở quy định rõ nội dung quản lý nhà nước và phân công, phân cấp giữa các bộ, ngành địa phương…

Bê cạnh những điểm mới nêu trê, trong Dự thảo Luật Xây dựng vẫn còn những hạn chế cần được bổ sung. Vì Luật Xây dựng là một luật chuyên ngành quan trọng, có liên quan đến nhiều lĩnh vực ngành nghề khác, nên Dự thảo Luật Xây dựng sửa đổi cần khắc phục được tình trạng quy hoạch chồng lấn, quy hoạch treo, quy hoạch theo nhiệm kỳ, đảm bảo công trình đầu tư xây dựng cơ bản đạt hiệu quả. Vấn đề nữa là việc điều chỉnh giá xây cần được xem xét kỹ lưỡng, tránh tình trạng chủ đầu tư kéo dài thời gian, đợi giá biến động để điều chỉnh giá, gây thất thoát lãng phí. Bên cạnh đó, trong dự thảo luật cần bổ sung quy định về hậu trách nhiệm của những công trình gây thảm họa nghiêm trọng và việc bảo hành, bảo trì các công trình xây dựng…

TH