Những điểm mới trong Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 - Bài 6

BPO - Luật Hôn nhân và Gia đình được Quốc hội khóa XIII, kỳ họp thứ 7 thông qua ngày 19-6-2014. Luật này chính thức có hiệu lực thi hành từ ngày 1-1-2015 và thay thế cho Luật Hôn nhân và Gia đình 2000. So với Luật 2000 thì Luật 2014 có những điểm mới và dưới đây xin giới thiệu cùng bạn đọc và những điểm mới này:

* Nghĩa vụ và quyền của cha mẹ:

Nghĩa vụ và quyền của cha mẹ được quy định tại Điều 69 và điều này được sửa đổi, bổ sung trên cơ sở Điều 34 Luật 2000. Theo đó, bổ sung nội dung sau: Trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình. Giám hộ hoặc đại diện theo quy định của Bộ luật Dân sự cho con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự”.

Về quyền và nghĩa vụ của con - Điều 70 và điều này được sửa đổi, bổ sung trên cơ sở Điều 35 Luật 2000. Theo đó, bổ sung những nội dung sau: Được cha mẹ thương yêu, tôn trọng, thực hiện các quyền, lợi ích hợp pháp về nhân thân và tài sản theo quy định của pháp luật; được học tập và giáo dục; được phát triển lành mạnh về thể chất, trí tuệ và đạo đức.

Con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình thì có quyền sống chung với cha mẹ, được cha mẹ trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc. Con chưa thành niên tham gia công việc gia đình phù hợp với lứa tuổi và không trái với quy định của pháp luật về bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em.

Con đã thành niên có quyền tự do lựa chọn nghề nghiệp, nơi cư trú, học tập, nâng cao trình độ văn hóa, chuyên môn, nghiệp vụ; tham gia hoạt động chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội theo nguyện vọng và khả năng của mình. Khi sống cùng với cha mẹ, con có nghĩa vụ tham gia công việc gia đình, lao động, sản xuất, tạo thu nhập nhằm bảo đảm đời sống chung của gia đình; đóng góp thu nhập vào việc đáp ứng nhu cầu của gia đình phù hợp với khả năng của mình. Được hưởng quyền về tài sản tương xứng với công sức đóng góp vào tài sản của gia đình.

* Nghĩa vụ và quyền chăm sóc, nuôi dưỡng

Điều này được sửa đổi, bổ sung trên cơ sở Điều 36 Luật 2000. Theo đó, bổ sung “đặc biệt khi cha mẹ mất năng lực hành vi dân sự” trong quyền và nghĩa vụ của con. Nghĩa vụ và quyền giáo dục con được quy định tại Điều 72 và điều này được sửa đổi, bổ sung trên cơ sở Điều 37 Luật 2000. Theo đó, bổ sung “quyền tham gia hoạt động chính trị, kinh tế, văn hóa” trong việc cha mẹ tôn trọng quyền của con.

Về đại diện cho con được quy định tại Điều 73 và điều này được sửa đổi, bổ sung trên cơ sở Điều 39 Luật 2000. Theo đó, bổ sung các nội dung sau: Cha hoặc mẹ có quyền tự mình thực hiện giao dịch nhằm đáp ứng nhu cầu thiết yếu của con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình. Đối với giao dịch liên quan đến tài sản là bất động sản, động sản có đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng, tài sản đưa vào kinh doanh của con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự thì phải có sự thỏa thuận của cha mẹ. Cha, mẹ phải chịu trách nhiệm liên đới về việc thực hiện giao dịch liên quan đến tài sản của con được quy định tại Khoản 2 và Khoản 3 điều này và theo quy định của Bộ luật Dân sự.

* Quyền có tài sản riêng của con - Điều 75

Điều này được sửa đổi, bổ sung trên cơ sở Điều 44 Luật 2000. Theo đó, bổ sung quy định “Con đã thành niên có nghĩa vụ đóng góp thu nhập vào việc đáp ứng nhu cầu của gia đình theo quy định tại Khoản 4 Điều 70 của luật này”.

Về quản lý tài sản riêng của con - điều 76 và điều này được sửa đổi, bổ sung trên cơ sở Điều 45 Luật 2000. Theo đó, bổ sung những nội dung sau: Tài sản riêng của con do cha mẹ hoặc người khác quản lý được giao lại cho con khi con từ đủ 15 tuổi trở lên hoặc khi con khôi phục năng lực hành vi dân sự đầy đủ, trừ trường hợp cha mẹ và con có thỏa thuận khác. Trong trường hợp cha mẹ đang quản lý tài sản riêng của con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự mà con được giao cho người khác giám hộ thì tài sản riêng của con được giao lại cho người giám hộ quản lý theo quy định của Bộ luật Dân sự.

Về định đoạt tài sản riêng của con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự - Điều 77 và điều này được sửa đổi, bổ sung trên cơ sở Điều 46 Luật 2000. Theo đó, bổ sung quy định: Trong trường hợp con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự thì việc định đoạt tài sản riêng của con do người giám hộ thực hiện.

* Quyền, nghĩa vụ của cha nuôi, mẹ nuôi và con nuôi

Đây là điều luật mới Điều 78, với quy định như sau: Cha nuôi, mẹ nuôi, con nuôi có quyền và nghĩa vụ của cha, mẹ, con được quy định trong luật này kể từ thời điểm quan hệ nuôi con nuôi được xác lập theo quy định của Luật Nuôi con nuôi. Trong trường hợp chấm dứt việc nuôi con nuôi theo quyết định của tòa án thì quyền, nghĩa vụ của cha nuôi, mẹ nuôi với con nuôi chấm dứt kể từ ngày quyết định của tòa án có hiệu lực pháp luật.

Quyền, nghĩa vụ của cha đẻ, mẹ đẻ và con đã làm con nuôi của người khác được thực hiện theo quy định của Luật Nuôi con nuôi. Quyền, nghĩa vụ giữa cha đẻ, mẹ đẻ và con đẻ được khôi phục kể từ thời điểm quan hệ nuôi con nuôi chấm dứt. Trong trường hợp cha đẻ, mẹ đẻ không còn hoặc không có đủ điều kiện để nuôi con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình thì tòa án giải quyết việc chấm dứt nuôi con nuôi và chỉ định người giám hộ cho con theo quy định của Bộ luật Dân sự.

LG