Những điểm mới trong dự thảo Luật đất đai sửa đổi

LTS: Tại kỳ họp lần thứ 4 của Quốc hội khóa XIII đang diễn ra tại Hà Nội, Chính phủ đã trình dự thảo Luật đất đai sửa đổi. Dự luật gồm có 14 chương với 192 điều. So với Luật Đất đai năm 2003, bố cục của dự luật tăng thêm 6 chương và 46 điều. Đặc biệt là nội dung của dự luật có nhiều điểm mới về cơ chế thu hồi đất, giao đất, định giá đất và xử lý đối với trường hợp thu hồi đất do vi phạm… Dưới đây, xin giới thiệu cùng bạn đọc về những điểm mới trong dự luật này.

* Những quy định về thu hồi đất:

Dự thảo Luật đất đai sửa đổi quy định Nhà nước chủ động thu hồi đất theo kế hoạch sử dụng đất cấp huyện hàng năm đã được công bố, tổ chức việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để tạo quỹ đất “sạch”. Sau đó, Nhà nước giao đất, cho thuê đất để sử dụng đất vào mục đích quốc phòng, an ninh, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng hoặc đấu giá quyền sử dụng đất, giao đất, cho thuê đất để thực hiện các dự án đầu tư phát triển kinh tế, xã hội.

Đối với dự án đầu tư phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, nhà đầu tư trong nước thực hiện nhận chuyển nhượng, thuê quyền sử dụng đất, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất của các tổ chức kinh tế, hộ gia đình, cá nhân để thực hiện dự án. Việc quy định như trên sẽ góp phần tăng nguồn thu từ đất, đảm bảo tính ổn định của pháp luật, giảm khiếu kiện về đất đai và giảm tải cho các cơ quan nhà nước các cấp trong việc thu hồi đất.

* Về giao đất:

Về giao đất, dự luật được xây dựng theo hướng tiến tới xóa bỏ bao cấp trong sử dụng đất; thực hiện bãi bỏ quy định giao đất không thu tiền sử dụng đất đối với các tổ chức sự nghiệp và các tổ chức này phải chuyển sang áp dụng hình thức thuê đất, trước mắt có thể xem xét miễn tiền thuê đất đối với một số đơn vị sự nghiệp như y tế, giáo dục, thể dục, thể thao,... thuộc lĩnh vực khuyến khích xã hội hóa. Đồng thời, dự luật đã đưa ra quy định về thuê đất. Với quy định này, các tổ chức sự nghiệp sẽ sử dụng đất tiết kiệm, hiệu quả và đây cũng là điểm mới được dư luận đồng tình cao.

Dự thảo còn bổ sung quy định giao đất có thu tiền sử dụng đất đối với nhà đầu tư nước ngoài đầu tư xây dựng nhà ở để bán hoặc đầu tư xây dựng nhà ở hỗn hợp cả để bán và cho thuê. Quy định này nhằm đảm bảo bình đẳng trong việc sử dụng đất của nhà đầu tư trong nước và nước ngoài.

* Quy định về định giá đất:

Theo quy định trong dư luật, Chính phủ tiếp tục ban hành khung giá đất nhưng khung giá được thể hiện chi tiết, cụ thể hơn thông qua việc tăng dày các vùng giá trị thay vì chỉ quy định cho 3 vùng như hiện nay là đồng bằng, trung du, miền núi. Và dự luật cũng đưa ra nguyên tắc là giá đất do Nhà nước quy định theo mục đích sử dụng đất tại thời điểm định giá, đảm bảo phù hợp với cơ chế thị trường nhưng có sự quản lý của Nhà nước. Bên cạnh đó, cũng theo dự luật thì khung giá đất, bảng giá đất được điều chỉnh linh hoạt, phù hợp với từng loại đất, các đối tượng sử dụng đất và các trường hợp giao đất, cho thuê đất và có cơ chế xử lý chênh lệch giá đất tại khu vực giáp ranh giữa các địa phương.

Về giá đất bồi thường cho người có đất bị thu hồi, dự luật đưa ra quy định cụ thể là việc định giá đất để bồi thường cho người sử dụng đất phải theo mục đích sử dụng tại thời điểm thu hồi, có tính đến công sức đầu tư, bồi bổ của người sử dụng đất, nhưng không tính phần giá trị tăng thêm do quy hoạch của Nhà nước vì phần này không do đầu tư của người sử dụng đất tạo ra.

* Về xử lý các trường hợp vi phạm

Dự thảo Luật quy định không bồi thường về đất và tài sản đã đầu tư trên đất thuộc trường hợp bị Nhà nước thu hồi do vi phạm nhằm nâng cao ý thức của người sử dụng đất trong việc sử dụng đất đai hiệu quả, tiết kiệm hơn. Đồng thời qua đó sẽ hạn chế tình trạng chạy dự án vì mục đích đầu cơ.

Tuy nhiên, ở đây có nhiều ý kiến cho rằng trong dự luật cần bổ sung quy định về những trường hợp người sử dụng đất chậm đưa đất vào sử dụng có lý do khách quan, bất khả kháng như bị tác động trực tiếp bởi khủng hoảng kinh tế, thiên tai. Vì vậy, đối với trường hợp này không nên thực hiện việc thu hồi ngay, mà cần xem xét kỹ, tạo thuận lợi cho nhà đầu tư có điều kiện thực hiện dự án sau khi tác động bởi những điều bất khả kháng.