Những ẩn khuất sau vụ vay nợ ở Đồng Tiến

Nhiều người dân ở xã Đồng Tiến (Đồng Phú) đang rất bức xúc về việc vợ chồng ông Nguyễn Quang Thiên - bà Phạm Thị Thanh Tâm ở cùng địa chỉ lợi dụng lòng tin, mượn số tiền hàng tỷ đồng sau nhiều năm không trả. Bởi trong lúc vợ chồng Thiên nhởn nhơ ngoài vòng pháp luật, thì không ít người rơi vào cảnh khốn khó, phải lo kiếm từng đồng để đóng lãi cho số tiền đã vay mượn giúp Thiên - Tâm “phát triển sản xuất”.

NHỮNG BẢN ÁN CHƯA ĐƯỢC THI HÀNH

Bà Vũ Thị Bảo ở ấp 3, xã Đồng Tiến cho biết: Do mối quan hệ gắn bó giữa hai gia đình nên năm 2010, vợ chồng tôi cho Thiên - Tâm vay 4 lần với tổng số tiền 330 triệu đồng. Sau một thời gian, bà Tâm trả 6 triệu đồng lãi và 20 triệu đồng tiền gốc. Số còn lại, tôi đã đến đòi nhiều lần, bà Tâm liên tục khất nợ, hứa trả, nhưng đến nay vẫn không trả mà còn tránh mặt. Vì vậy tôi đã khởi kiện ra tòa án. Ngày 2-11-2012, Tòa án Nhân dân huyện Đồng Phú ban hành Quyết định số 36/2012/QĐST-DS công nhận sự thỏa thuận của các đương sự. Theo đó, vợ chồng Thiên - Tâm phải có trách nhiệm hoàn trả cho gia đình tôi số tiền 310 triệu đồng. Ngày 3-12-2012, Chi cục Thi hành án huyện Đồng Phú đã ban hành Quyết định số 206/QĐ-CCTHA yêu cầu vợ chồng Thiên - Tâm phải có trách nhiệm hoàn trả số tiền này cho vợ chồng tôi, nhưng đến nay tôi vẫn chưa nhận được.

Một bản án khác cũng liên quan đến căn nhà và diện tích đất của bà Vòng. Do vợ chồng Thiên - Tâm mượn tiền của bà Vòng chưa thanh toán nên bà Vòng đưa vụ việc ra tòa. Ngày 24-8-2012, Tòa án Nhân dân huyện Đồng Phú ban hành Quyết định số 25/2012/QĐST-DS công nhận sự thỏa thuận giữa các đương sự, yêu cầu vợ chồng Thiên - Tâm phải hoàn trả cho vợ chồng bà Trần Thị Vòng số tiền 225 triệu đồng đã vay trước đó. Và bà Vòng cũng chưa nhận được số tiền như bản án đã tuyên.

ẨN KHUẤT XUNG QUANH VIỆC THI HÀNH ÁN

“Án đã tuyên, quyết định thi hành đã có, những người bị hại đã nhiều lần đến chi cục yêu cầu thực hiện, nhưng đại diện đơn vị này liên tục hứa hẹn và đưa ra các lý do để trì hoãn việc thi hành án. Nhất là đối với quyết định 396, sau nhiều lần hứa thi hành, chấp hành viên Vũ Văn Hanh mới cho tôi biết, không thể cưỡng chế nhà và đất của bà Vòng để thanh toán cho bà Hòa với lý do: Đất bà Vòng chuyển nhượng cho bà Tâm không hợp pháp, chưa sang tên bà Tâm nên không thi hành án được. Tôi không hiểu vì sao chấp hành viên này không nói cho biết ngay từ đầu mà bây giờ mới cho biết? Tôi cũng rất bất bình vì từ trước tết Nguyên đán Quý Tỵ đến nay, bà Vòng tiếp tục sử dụng căn nhà nói trên, trong khi con gái tôi đang giữ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và các giấy tờ liên quan do bà Tâm thế chấp”, bà Bảo bức xúc nói.

Ngày 1-8-2013, Chi cục thi hành án huyện đã tổ chức đoàn cưỡng chế đến kê biên nhà cùng toàn bộ tài sản và cây trồng trên đất đã được UBND huyện Đồng Phú cấp GCNQSDĐ số 1025/QSDĐ/615/QĐ-UB mang tên ông Nguyễn Quang Thiên (diện tích 1.416,4m²). Hiện tài sản này đang thế chấp tại Ngân hàng Nông nghiệp để vay số tiền 250 triệu đồng. Việc cưỡng chế tài sản để thực thi một bản án sẽ chẳng có điều gì đáng bàn, nhưng những căn cứ để thực hiện cưỡng chế lần này lại làm nhiều người bất bình. Theo Thông báo số 148/TB-CCTHA của Chi cục Thi hành án dân sự huyện Đồng Phú, việc cưỡng chế căn cứ vào các quyết định thi hành án: 396/QĐ-CCTHA, ngày 7-6-2012; 206/QĐ-CCTHA, ngày 3-12-2012; 398/QĐ-CCTHA, ngày 7-6-2012; 21/QĐ-CCTHA, ngày 1-10-2012; 28/QĐ-CCTHA, ngày 1-10-2012 và 193/QĐ-CCTHA, ngày 21-11-2012 cho thấy: Tài sản này được cưỡng chế để trả lại tài sản cho 6 trường hợp có liên quan đến vợ chồng Thiên - Tâm, trong đó có mẹ con bà Bảo, chưa tính nợ ngân hàng.

Là người được mời tham gia đoàn cưỡng chế, ông Bùi Viết Sơn, Trưởng ấp 3, xã Đồng Tiến cho biết: Không biết vợ chồng Thiên - Tâm còn tài sản nào nữa không, chứ với diện tích và những tài sản trên đất này của ông Thiên nếu bán được giá cũng chỉ khoảng trên 300 triệu đồng, chắc cũng chỉ đủ tiền trả ngân hàng. Những trường hợp khác chẳng còn gì? Bà Bảo cho biết: “Vừa qua, chi cục có mời tôi tham gia đoàn cưỡng chế (thực hiện ngày 1-8), nhưng tôi không đi. Chấp hành viên Vũ Văn Hanh cũng đã đến nhà đề nghị tôi ký thống nhất biên bản cưỡng chế, nhưng tôi không ký. Tại sao chi cục không thi hành ngay sau khi bản án của tôi và con tôi có hiệu lực mà liên tục khất lần để đến nay gộp nhiều trường hợp lại mới thi hành? Nếu ký, tôi sẽ được gì trong số tài sản này?”.

Một chi tiết khác cũng liên quan đến diện tích đất trên, đó là ngày 21-4-2011, vợ chồng Thiên - Tâm đã làm biên bản bàn giao tài sản này cho các bà Vũ Thị Bảo, Lê Thị Thuận và Trần Thái Khánh Uyên (ở cùng ấp) để trừ nợ, nhưng đến nay cả 3 bà chưa nhận được gì từ thỏa thuận này.

ĐẢNG ỦY XÃ VÀ NGƯỜI DÂN NÓI GÌ?

Tìm hiểu thực tế tại ấp 3 chúng tôi được biết, ông Nguyễn Quang Thiên hiện là Phó chủ tịch UBND xã Đồng Tiến. Trước khi xin nghỉ ở nhà để “tập trung cho phát triển sản xuất”, bà Tâm là Phó chủ tịch Hội phụ nữ xã. Với mác bề ngoài và tài ăn nói, cặp vợ chồng này đã mượn được tiền của rất nhiều người. Riêng 6 trường hợp mới có đơn tố cáo gửi Đảng ủy xã Đồng Tiến, vợ chồng Thiên - Tâm đã nợ số tiền trên 1,2 tỷ đồng. Bà Lê Thị Thuận bức xúc: Năm 2010, tôi tin tưởng cho bà Tâm vay 4 lần với tổng số tiền 585 triệu đồng (gốc), trong đó có 200 triệu đồng tôi thế chấp sổ đỏ cho ngân hàng mượn giúp vợ chồng Tâm đầu tư phát triển sản xuất, nhưng đến nay gia đình tôi vẫn chưa được trả đồng nào. Biết khó đòi, tôi đã gặp và đề nghị vợ chồng Thiên chỉ cần trả tôi số nợ vay ngân hàng, còn lại vợ chồng tôi cho hết, nhưng đáp lại tình cảm của vợ chồng tôi vẫn là con số không. Từ vụ việc trên, chồng tôi suy nghĩ nhiều nên bị tai biến, phải chạy chữa một thời gian dài và hiện sức khỏe rất yếu. Trong lúc tôi phải lao động ngày đêm kiếm tiền chăm sóc chồng, lo cho hai con đang học đại học và đóng lãi cho số tiền đã giúp vợ chồng họ, thì Thiên - Tâm vẫn dửng dưng. 

Điều 75, Luật Thi hành án dân sự quy định về xử lý đối với tài sản khi cưỡng chế có tranh chấp: Trường hợp cưỡng chế đối với tài sản của người phải thi hành án mà có tranh chấp với người khác thì chấp hành viên tiến hành cưỡng chế và yêu cầu đương sự, người có tranh chấp khởi kiện tại tòa án hoặc đề nghị cơ quan có thẩm quyền giải quyết. Chấp hành viên xử lý tài sản đã kê biên theo quyết định của tòa án, cơ quan có thẩm quyền. Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày chấp hành viên yêu cầu mà đương sự, người có tranh chấp không khởi kiện tại tòa án hoặc đề nghị cơ quan có thẩm quyền giải quyết thì tài sản được xử lý để thi hành án theo quy định của luật này.

Bà Trần Thái Khánh Uyên cho biết, năm 2010, bà Tâm sang nhà nói ngon, nói ngọt, tôi đã đứng ra mượn “nóng” giúp 110 triệu đồng để đáo hạn ngân hàng và hứa trong 10 ngày sẽ trả. Đến nay đã ba năm Tâm vẫn chưa trả, trong khi số lãi mà tôi phải trả cho bà Tâm cũng vào khoảng 200 triệu đồng. Ngoài những hộ ở ấp 3, còn rất nhiều người ở xã Đồng Tiến và khu vực khác tin tưởng cho vợ chồng Thiên - Tâm mượn tiền và đều có kết quả là “tiền đi nhưng không về”. Người dân xã Đồng Tiến bức xúc đặt câu hỏi, vì sao những con người như thế vẫn đứng trong hàng ngũ của Đảng? Vì sao ông Thiên vẫn giữ cương vị Phó chủ tịch UBND xã Đồng Tiến?...

Trao đổi về vấn đề này, ông Lưu Văn Thìn, Bí thư Đảng ủy xã Đồng Tiến thẳng thắn: Việc vợ chồng Thiên - Tâm vay tiền của nhiều người đến nay không trả được là có và ông Thiên cũng đã thừa nhận việc làm trên. Theo Bí thư đảng ủy xã, ông Thiên và bà Tâm có mở trang trại chăn nuôi, đầu tư sản xuất và buôn bán thức ăn gia súc, nhưng do heo, gà bị dịch bệnh chết, dẫn đến làm ăn thua lỗ, không còn khả năng chi trả nên nợ nần. Việc vay nợ của vợ chồng ông Thiên đều có sự thỏa thuận giữa hai bên nên không thể quy vào hình thức lừa đảo để xử lý kỷ luật. Ủy ban Kiểm tra huyện ủy Đồng Phú cũng đã mời vợ chồng ông Thiên lên làm việc về vụ liên quan đến bà Trần Thị Vòng tố cáo, ông Thiên hứa cuối tháng 12-2012 trả lại đất, nhà cho bà Vòng và đã nghiêm túc thực hiện nên bà Vòng không còn khiếu nại. Ngoài những trường hợp tố cáo trước đây đã được ông Thiên giải quyết, những vụ mới phát sinh, đảng ủy cũng đã động viên ông Thiên tiếp tục khắc phục. Trường hợp nếu không thỏa thuận được giữa hai bên thì khiếu nại ra tòa án.

Từ những diễn biến trên cho thấy, việc vay mượn của vợ chồng Thiên - Tâm cùng hướng xử lý của cấp ủy, chính quyền địa phương và ngành chức năng huyện Đồng Phú vẫn còn ẩn chứa nhiều câu hỏi cần lời giải đáp. 

Lâm Phương