Nhói lòng khi đến Mã Đà

BP - Chiến khu Đ được thành lập tháng 2-1946, là căn cứ địa cách mạng của các tỉnh miền Đông Nam bộ. Tên gọi “Chiến khu Đ” đã trở thành biểu tượng thiêng liêng, đẹp đẽ, hào hùng, góp phần làm nên “Miền Đông gian lao mà anh dũng”. Ngô Đình Diệm và các tướng tá ngụy quyền Sài Gòn từng chua xót nhận định: “Chiến khu Đ còn, Sài Gòn mất”. Tháng 1-2004, Bộ Văn hóa - Thông tin công nhận địa điểm Căn cứ Trung ương Cục miền Nam tại chiến khu Đ là di tích lịch sử cấp quốc gia.

Tại xã Mã Đà, huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai, khu di tích Chiến khu Đ được xây dựng khang trang, trở thành điểm đến du lịch văn hóa - lịch sử rất ý nghĩa. Thế nhưng, chỉ cách một con sông là đến Nhà di tích lịch sử cách mạng Mã Đà, Chiến khu Đ ở ấp Thạch Màng, xã Tân Lợi, huyện Đồng Phú - cũng là một “địa chỉ đỏ”, lại khiến những ai bước chân tới nơi đây đều không khỏi xót xa, nhói lòng.

Những hình ảnh được tác giả ghi lại một ngày cuối tháng 11-2015.

Toàn cảnh Nhà di tích lịch sử cách mạng Mã Đà. Đó cũng là tất cả những gì có tại đây. Ai lần đầu đi qua đều không khỏi tủi lòng khi nhìn thấy sự quá sơ sài của nhà di tích

Căn nhà có mái nhưng trống hoác đầu hồi, không có mái hiên, cũng không có cánh cửa. Những bức ảnh lịch sử, ảnh chân dung các tiền bối cách mạng phải chịu chung cảnh gió thổi, mưa tạt tứ bề

Quét dọn, treo lại cờ Tổ quốc, lau bàn thờ, chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh và 12 bia mộ liệt sĩ đặt ở chân vách tường, những giọt nước mắt của tôi cứ mọng lên không ngăn lại được

Mái tôn không la phông, tường xây không tô và nham nhở cả trong lẫn ngoài

Cột nhà không chịu nổi nắng Toàn cảnh Nhà di tích lịch sử cách mạng Mã Đà. Đó cũng là tất cả những gì có tại đây. Cột nhà không chịu nổi nắng mưa nên nứt toác

Vật dụng trong nhà di tích chỉ có duy nhất chiếc ghế gỗ đã cũ

Đây là “bậc thềm” duy nhất để bước vào trong nhà di tích

Vợ chồng chị Nguyễn Thị Kiều Oanh, SN1982, có 10 năm ở nhờ bên cạnh, trông coi không công, quét dọn, nhang đèn từ khi di tích còn là căn nhà tranh dựng lên năm 1994 và năm 2012 được làm lại như ngày nay. Thế nhưng 6 tháng trước, vì nhiều lý do, vợ chồng chị Oanh đã không nhận trông coi nữa, nên di tích vốn đã lạnh lẽo, sơ sài, nay càng thêm hoang lạnh

Trần Phương