Nhiều thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp

BPO - Bộ Tài nguyên - Môi trường vừa ban hành Quyết định số 1839/QĐ-BTNMT về việc công bố bộ thủ tục hành chính (TTHC) trong lĩnh vực đất đai theo quy định của Luật Đất đai năm 2013. Bộ thủ tục hành chính mới đã bãi bỏ nhiều thủ tục không cần thiết và đơn giản hóa nhiều thủ tục hành chính trong lĩnh vực đất đai nhằm khắc phục những tồn tại, bất cập trước đây, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp cũng như cải thiện môi trường đầu tư.  

Theo đó, tổng số TTHC về đất đai trong bộ thủ tục mới vừa được công bố có 41 thủ tục đối với những nơi đã thành lập Văn phòng đăng ký đất đai một cấp, giảm 30 thủ tục so với bộ thủ tục đã đăng ký trước đây. Đối với những nơi chưa thành lập Văn phòng đăng ký đất đai một cấp là 62 thủ tục, giảm 9 thủ tục so với bộ thủ tục trước. Đối với công tác thu hồi, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất đã công bố 12 bộ thủ tục. Cụ thể, có 2 bộ thủ tục bổ sung mới là thủ tục thẩm định nhu cầu sử dụng đất, thẩm định điều kiện giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất. Bên cạnh đó là các thủ tục thu hồi đất ở trong khu vực bị ô nhiễm môi trường có nguy cơ đe dọa tính mạng con người; đất ở có nguy cơ sạt lở, sụt lún, bị ảnh hưởng bởi hiện tượng thiên tai khác đe dọa tính mạng con người.

Về đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất sẽ có 23 TTHC đối với trường hợp đã thành lập Văn phòng đăng ký đất đai một cấp; 44 TTHC đối với trường hợp chưa thành lập Văn phòng đăng ký đất đai một cấp. Trong đó, Bộ tài nguyên - Môi trường đã bổ sung mới 4 thủ tục hành chính, gồm: Đăng ký đất đai lần đầu đối với trường hợp được nhà nước giao đất để quản lý; đăng ký xác lập quyền sử dụng hạn chế thửa đất liền kề sau khi được cấp giấy chứng nhận lần đầu và đăng ký thay đổi, chấm dứt quyền sử dụng thửa đất liền kề; xác nhận tiếp tục sử dụng đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân khi hết hạn sử dụng đất đối với trường hợp có nhu cầu; chuyển từ hình thức thuế đất trả tiền hằng năm sang thuê đất trả tiền một lần hoặc từ giao đất không thu tiền sử dụng đất sang thuê đất hoặc từ thuế đất sang giao đất có thu tiền sử dụng đất.

Về thời gian thực hiện thủ tục hành chính, Nghị định số 43/2014/NĐ-CP của Chính phủ đã quy định tổng thời gian giải quyết đối với từng thủ tục hành chính về đất đai theo hướng rút ngắn hơn so với trước đây. Nghị định không quy định về thời gian thực hiện từng bước trong thủ tục hành chính, mà giao cho UBND cấp tỉnh quy định để phù hợp với tình hình cụ thể của từng địa phương. Tuy nhiên, trong bộ thủ tục mới đã quy định cụ thể về nơi nộp hồ sơ và trả kết quả thực hiện TTHC về đất đai đối với từng loại thủ tục. Thực hiện việc tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả thông qua bộ phận một cửa theo quy định, việc trả kết quả giải quyết TTHC không quá 3 ngày làm việc kể từ ngày có kết quả giải quyết. Và với việc thực hiện theo mô hình này, các tổ chức sử dụng đất sẽ tiết kiệm được chi phí đi lại để nộp hồ sơ do chỉ phải nộp hồ sơ tại chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai tại cấp huyện.

Về hồ sơ thực hiện thủ tục, trong bộ thủ tục đã sửa đổi quy định về mẫu đơn theo hướng gộp, giảm số lượng mẫu đơn còn lại 4 loại gồm: Đơn đăng ký lần đầu; đơn đăng ký biến động; đơn cấp đổi, cấp lại giấy chứng nhận; đơn tách, hợp thửa đất. Đồng thời, trong đó cũng có quy định người dân và doanh nghiệp được sử dụng các mẫu đơn trên trang thông tin điện tử để lập hồ sơ thực hiện thủ tục đăng ký; cơ quan đăng ký không được yêu cầu người sử dụng đất phải nộp giấy tờ khác ngoài quy định; sửa đổi theo hướng tạo điều kiện cho người dân và doanh nghiệp khi thực hiện TTHC.

Về thủ tục thu hồi đất để sử dụng vào mục đích quốc phòng, an ninh, phát triển kinh tế xã hội vì lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng được quy định trong Luật Đất đai theo hướng rút ngắn thời gian thực hiện, thông qua quy định cơ quan nhà nước có thẩm quyền được thực hiện thu hồi đất trước khi hết thời hạn thông báo thu hồi đất theo quy định khi người sử dụng đất trong khu vực thu hồi đất đồng ý. Bổ sung quy định cưỡng chế, kiểm đếm bắt buộc để lập phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư nhằm khắc phục trường hợp người có đất thu hồi không hợp tác trong kiểm đếm dẫn đến việc kéo dài thời gian thực hiện thủ tục hành chính. Bãi bỏ việc xây dựng và phê duyệt phương án tổng thể bồi thường hỗ trợ tái định cư (rút ngắn được 30 ngày).

Theo quy định mới, UBND cấp tỉnh hoặc UBND cấp huyện (được ủy quyền quyết định thu hồi đất đối với trường hợp khu đất thu hồi có cả tổ chức hộ gia đình, cá nhân, thay cho việc cả hai cấp phải ban hành quyết định thu hồi đất như trước đây (rút ngắn được 5 ngày). Việc quyết định thu hồi đất và phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được thực hiện trong cùng một ngày (rút ngắn được 5 ngày). Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày quyết định thu hồi đất, cơ quan tổ chức có trách nhiệm bồi thường phải chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ cho người có đất bị thu hồi. Đặc biệt là trong bộ thủ tục mới đã bổ sung một thủ tục hành chính trong lĩnh vực giá đất, một thủ tục hành chính về cung cấp dữ liệu đất đai và 4 thủ tục hành chính về hòa giải, giải quyết tranh chấp đất đai.

Về trình tự thực hiện thủ tục, rà soát và bãi bỏ một số thủ tục hoặc công việc không cần thiết, sau khi công bố bộ thủ tục hành chính, Bộ tài nguyên - Môi trường sẽ tăng cường kiểm tra, giám sát, thanh tra việc thực thi các quy định về thủ tục hành chính về đất đai tại các địa phương để kịp thời chấn chỉnh và xử lý các sai phạm. Đôn đốc, hướng dẫn, chỉ đạo các địa phương kiện toàn và tổ chức lại Văn phòng đăng ký đất đai, tổ chức phát triển quỹ đất một cấp trước ngày 31-12-2015 theo yêu cầu của Chính phủ. Đồng thời, bộ sẽ tập trung đẩy nhanh việc xây dựng hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu đất đai phục vụ đa mục tiêu, tạo điều kiện giao dịch điện tử và tin học hóa trong thực hiện thủ tục hành chính lĩnh vực đất đai.

NV