Nhiều hạn chế trong thanh tra đo lường, chất lượng

BP - Hiện việc cân, đo, đong trong kinh doanh diễn biến ngày càng phức tạp tinh vi. Đây là hành vi gian lận thương mại ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi người tiêu dùng và nhiều vụ việc gây bức xúc dư luận, nhất là tại các chợ, cơ sở kinh doanh xăng dầu. Thế nhưng, hầu hết người tiêu dùng vẫn chưa tìm đến các cơ quan chức năng tố giác nên có rất ít hoặc chưa có trường hợp nào vi phạm bị xử lý.

Ở chợ không có cân gian!?

Ông Lê Văn Duyệt, Chánh thanh tra Sở Khoa học - công nghệ (KHCN) cho biết: Năm 2014, Thanh tra sở phối hợp với các cơ quan chức năng tổ chức 10 cuộc thanh tra tại 124 cơ sở kinh doanh. Qua đó, phát hiện 20/124 trường hợp vi phạm và đã xử phạt hành chính 3 cơ sở với số tiền trên 32,7 triệu đồng. Hành vi vi phạm chủ yếu là sử dụng phương tiện đo không có giấy chứng nhận kiểm định hoặc giấy chứng nhận kiểm định đã hết hiệu lực; sử dụng phương tiện đo bị sai, hỏng hoặc không đạt yêu cầu về kỹ thuật đo lường. Ngành đã yêu cầu các cơ sở kinh doanh trả về nơi sản xuất 403 bao, gói có nhãn ghi không đúng quy định và hướng dẫn 17 cơ sở khắc phục thiếu sót.

Kết quả trên cho thấy, công tác thanh tra trong lĩnh vực đo lường chất lượng còn nhiều hạn chế. Riêng chợ Đồng Xoài với 620 tiểu thương và có tới ½ số hộ kinh doanh các mặt hàng liên quan đến cân, đong, đo nhưng năm 2014 không có trường hợp nào bị phát hiện và xử lý vi phạm liên quan đến cân, đong, đo thiếu. Nguyên nhân một phần là do người dân chưa mạnh dạn hoặc mặn mà tố giác vì mức xử lý vi phạm chưa đủ sức răn đe.

Ông Duyệt cho rằng: Nguyên nhân ảnh hưởng trực tiếp đến công tác quản lý tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng là lực lượng mỏng, điều kiện về phương tiện, thiết bị, cơ sở vật chất phục vụ thanh, kiểm tra còn nhiều hạn chế. Ngoài ra, việc tuyên truyền các quy định của pháp luật về tiêu chuẩn đo lường chất lượng sản phẩm hàng hóa đến người tiêu dùng chưa được thực hiện thường xuyên, liên tục nên người dân thiếu thông tin, chủ quan, không xem kỹ những nội dung bắt buộc ghi nhãn trên sản phẩm trước khi mua... Mặt khác, trong lĩnh vực đo lường, một số điều khoản của văn bản hướng dẫn xử lý hành vi vi phạm còn chồng chéo, bất cập, gây khó khăn trong việc thực hiện.

Vì sao mỗi tiểu thương có... 2 cân?

Một thực trạng cũng diễn ra khá phổ biến là việc tồn tại 2 cân trong các quầy bán lẻ của tiểu thương để đối phó khi lực lượng chức năng đến kiểm tra. Do đó, ngành chức năng rất khó phát hiện và xử lý triệt để tình trạng này. Nhằm hạn chế việc cân thiếu và tạo điều kiện thuận lợi khi giải quyết tranh chấp trong mua bán, Chi cục Tiêu chuẩn - đo lường - chất lượng và phòng kinh tế các huyện, thị đã trang bị cân đối chứng tại một số chợ trong tỉnh. Tuy nhiên, hầu hết các cân này hoạt động không hiệu quả hoặc nhanh bị hư hỏng.

Ông Hoàng Minh Sậu, Phó ban quản lý chợ Đồng Xoài cho biết: Cuối năm 2013, chợ được trang bị 2 cân đối chứng nhưng do đặt ở khu vực có nền ẩm thấp, tụ nước nên các khung cân nhanh bị rỉ sét. Được chưa đầy một năm, chúng tôi phải đưa vào kho cất giữ.

“Thời gian tới, Thanh tra sở sẽ phối hợp tổ chức các đợt thanh tra theo kế hoạch và đột xuất, nhất là trong lĩnh vực kinh doanh xăng dầu. Đồng thời, phối hợp với Chi cục Tiêu chuẩn - đo lường - chất lượng tổ chức tập huấn cho các doanh nghiệp về những nội dung liên quan đến quản lý về tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng...”, ông Duyệt cho biết thêm.

Rất mong ngành chức năng và chính quyền tích cực tăng cường thanh, kiểm tra việc sử dụng cân tại các hộ kinh doanh và xử lý nghiêm vi phạm. Ban quản lý các chợ cần trang bị thêm cân đối chứng, đặt ở vị trí trung tâm để nhiều người biết và kiểm tra. Người tiêu dùng cũng cần trang bị cho mình những mẹo nhỏ khi mua sắm và khi phát hiện bị cân gian, cần báo ngay cho ban quản lý chợ hoặc lực lượng chức năng.      

Minh Luận