Một số giải pháp nhằm giải quyết khiếu nại kéo dài

BP - Những năm gần đây, ở Bình Phước tình hình khiếu nại, tố cáo có giảm. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều vụ khiếu nại gay gắt, người dân đã đến các cơ quan ở Trung ương để khiếu nại. Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã xác định, giải quyết dứt điểm các vụ khiếu nại, tố cáo của công dân để ổn định tình hình an ninh, xã hội là một nhiệm vụ quan trọng, không chỉ của chính quyền các cấp mà còn là của cả hệ thống chính trị.

Với quyết tâm cao, công tác tiếp công dân luôn được chính quyền các cấp quan tâm, đi vào nền nếp, chất lượng ngày càng nâng lên. Đơn thư luôn đảm bảo 100% được xử lý sớm hơn thời gian quy định. Công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo hằng năm đều đạt tỷ lệ khá, khoảng trên 84% tổng số đơn thư phải giải quyết, số đơn thư giải quyết đúng hạn và trước thời hạn quy định đạt trên 92% tổng số vụ việc giải quyết. Các vụ việc phải rà soát theo Kết luận số 13/BC-TTCP của Thanh tra Chính phủ, với số lượng đơn rất lớn 758 đơn, qua rà soát đã hỗ trợ cây trồng trên đất cho 71 hộ, với tổng 3 tỷ 672,856 triệu đồng, cấp đất sản xuất cho 222 hộ với diện tích 241,79 ha. Các hộ phải rà soát theo Kế hoạch số 2100/KH-TTCP của Thanh tra Chính phủ được lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện quyết liệt và thường xuyên, về cơ bản đến nay đã được các cấp xem xét giải quyết kịp thời.

7 NGUYÊN NHÂN

Bên cạnh những kết quả đạt được vẫn còn nhiều vụ việc đã rà soát nhưng một số hộ chưa đồng tình, đi khiếu nại tại các cơ quan trung ương. UBND tỉnh phải thành lập đoàn công tác rà soát và vận động công dân trở về địa phương. Việc khiếu nại, tố cáo kéo dài là do một số nguyên nhân sau:

Do nhận thức về pháp luật và ý thức chấp hành pháp luật của một số công dân còn hạn chế, dẫn đến khiếu nại, tố cáo chưa đúng quy định. Một số cá nhân đi khiếu nại mang tính chất cơ hội, cầu may, lợi dụng khiếu nại kéo dài hòng mong các cấp giải quyết theo chính sách an sinh xã hội. Bên cạnh đó, có một số phần tử lợi dụng dân chủ, nhân quyền, lôi kéo, kích động nhiều người cùng người khiếu nại, tố cáo gây rối trật tự địa phương.

Công tác quản lý đất của các ban quản lý rừng và một số đơn vị đối với đất công (đất lâm nghiệp, đất sân bay quân sự) trước đây còn lỏng lẻo dẫn đến bị xâm canh, lấn chiếm sử dụng trái phép trong thời gian dài. Khi thu hồi đất các hộ không đủ điều kiện được bồi thường về đất mà chỉ được hỗ trợ công khai phá và cây trồng trên đất nên đã đi khiếu nại.

Công tác thu hồi đất của UBND tỉnh khi mới tái lập và của UBND một số huyện, thị để thực hiện dự án, trước đây do các cơ quan tham mưu chưa thực hiện đúng quy trình thu hồi đất (như không ban hành quyết định thu hồi đất cho từng hộ, kiểm kê, áp giá còn sai sót, tham mưu xây dựng chính sách đền bù còn bất cập) dẫn đến khi cưỡng chế giải tỏa khó thực hiện, một số hộ dân khi khiếu nại đề nghị ban hành quyết định thu hồi đất.

Một số cấp cơ sở có lúc chưa chú trọng đến việc tuyên truyền, vận động, hòa giải, gặp gỡ thuyết phục người dân khi có vấn đề phát sinh. Mặt khác, vẫn còn lãnh đạo một số đơn vị trong quá trình chỉ đạo, điều hành có lúc chưa tập trung, thiếu kiên quyết giải quyết khiếu nại, tố cáo. Một số cơ quan chức năng còn chậm trễ tham mưu kết luận vụ việc, chưa có kế hoạch cụ thể trong chỉ đạo, tổ chức thực hiện các quyết định giải quyết, xử lý vụ việc.

Việc giải quyết khiếu nại còn chưa có “điểm dừng”. Luật Khiếu nại năm 2011 quy định đối với các vụ việc giải quyết khiếu nại lần 2 thì khiếu nại đến các cơ quan hành chính không được giải quyết, người khiếu nại có quyền khởi kiện ra tòa án theo thủ tục tố tụng hành chính. Tuy nhiên, thực tế có rất ít vụ việc được khởi kiện ra tòa mà hầu hết hộ dân lại tiếp tục khiếu kiện lên các cơ quan nhà nước ở Trung ương, sau đó đơn thư lại được chuyển về UBND cấp tỉnh để rà soát, làm cho người dân không tin tưởng kết quả giải quyết của địa phương.

Đối với các vụ việc tố cáo sai chưa có văn bản hướng dẫn hình thức xử lý cụ thể người tố cáo sai mà chỉ quy định chung chung, dẫn đến tình trạng người tố cáo không tuân thủ pháp luật, có biểu hiện tố cáo tràn lan, vượt cấp gây khó khăn cho cấp giải quyết. Khiếu nại sau khi được giải quyết không đáp ứng nhu cầu của người dân, họ lại quay sang tố cáo.

Luật Đất đai thường xuyên sửa đổi, bổ sung có lợi cho người dân, vì vậy người khiếu nại thường đối chiếu với các văn bản mới để đòi quyền lợi. Cơ chế, chính sách vẫn còn bất cập tạo nên những yếu tố không công bằng. Mặt khác, công tác chỉ đạo, điều hành và quản lý nhà nước về đất đai còn nhiều yếu kém, vẫn còn dự án quy hoạch treo khiến người dân bức xúc...

7 GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC

Từ những nguyên nhân nêu trên, để hạn chế tình trạng khiếu kiện kéo dài, vượt cấp theo tôi cần có các giải pháp sau:

Tiếp tục triển khai thực hiện hiệu quả Chỉ thị số 35-CT/TW ngày 26-5-2014 của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 39/2012/QH13 ngày 23-11-2012 của Quốc hội về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về khiếu nại, tố cáo và các văn bản pháp luật liên quan đến đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác tiếp công dân, tham mưu giải quyết khiếu nại, tố cáo và toàn thể nhân dân.

Tăng cường công tác tiếp công dân theo quy định; tập trung giải quyết kịp thời các vụ việc khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền, không để kéo dài, không để xảy ra khiếu kiện đông người, vượt cấp.

Kiểm tra tình hình, kết quả thực hiện các quyết định đã có hiệu lực pháp luật trong việc giải quyết tranh chấp, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Chỉ đạo giải quyết các vụ khiếu kiện phức tạp, kéo dài, có dấu hiệu oan sai hoặc vi phạm pháp luật được dư luận quan tâm. Xem xét xử lý những tổ chức và cán bộ mà qua kiểm tra phát hiện thấy thiếu trách nhiệm, tiêu cực trong giải quyết, làm chậm trễ hoặc né tránh việc thi hành các thông báo, kết luận của cấp có thẩm quyền.

Tăng cường công tác thanh tra trách nhiệm của người đứng đầu trong việc thực hiện Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo. Làm rõ trách nhiệm để xử lý nghiêm, kịp thời cán bộ, công chức sai phạm, thiếu trách nhiệm. Bên cạnh đó, có biện pháp xử lý nghiêm khắc người lợi dụng quyền khiếu nại, tố cáo vi phạm pháp luật gây mất trật tự công cộng, ảnh hưởng đến hoạt động của cơ quan nhà nước.

Đối với các dự án đã và đang triển khai trên địa bàn tỉnh có thu hồi đất thì cần thận trọng, phải thực hiện đúng trình tự, thủ tục thu hồi đất theo quy định. Chú trọng tuyên truyền, vận động người dân trước khi thu hồi để tránh phát sinh điểm nóng về khiếu kiện có thể làm ảnh hưởng đến việc triển khai dự án.

Cơ quan công an và chính quyền các cấp thường xuyên theo dõi những đối tượng kích động, xúi giục, lôi kéo hộ dân đi khiếu nại vượt cấp, qua đó có biện pháp xử lý kịp thời theo quy định của pháp luật.

Thường xuyên có báo cáo kèm theo danh sách các hộ dân khiếu nại đã được giải quyết đúng quy định của pháp luật gửi các cơ quan ở Trung ương và Đoàn đại biểu Quốc hội được biết và đề nghị không nhận đơn khiếu nại đối với các trường hợp này. Nếu hộ dân vẫn tiếp tục khiếu nại thì hướng dẫn khởi kiện ra tòa hành chính.

Cơ quan chức năng của tỉnh thực hiện tốt các giải pháp nêu trên sẽ góp phần hạn chế tình trạng người dân khiếu nại kéo dài, giúp ổn định trật tự xã hội địa phương.

Ngọc Thạch