Mở ra con đường vận tải biển

BP - Đến thế kỷ XV, kinh tế châu Âu có bước phát triển vượt bậc, ngành thương nghiệp tăng tốc thần kỳ nên các thương gia muốn mở rộng thị trường về phương Đông. Tuy nhiên, con đường tơ lụa trên bộ đã bị đế quốc Ottoma khống chế. Vì vậy, người châu Âu muốn tiến về phương Đông để vơ vét tài nguyên và mua bán hàng hóa thì phải tìm ra một đường đi mới.

Trong các nước châu Âu, Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha là 2 quốc gia đầu tiên tổ chức thăm dò, thám hiểm hàng hải. Tháng 8-1487, vua Bồ Đào Nha cử một đoàn thuyền vòng qua châu Phi để tới Ấn Độ. Tuy nhiên, khi đoàn thuyền này đến cực nam châu Phi thì bị bão làm chuyển hướng hành trình và họ phát hiện mũi Hảo Vọng. Vua Bồ Đào Nha thấy đường đến Ấn Độ quá xa vời nên hủy bỏ chuyến thám hiểm này. Năm 1493, khi nghe tin Cristoforo Colombo - nhà thám hiểm người Ý, vượt biển từ bờ Tây Đại Tây Dương đã tới Ấn Độ (thực chất là châu Mỹ), vua Bồ Đào Nha vội lệnh cho các nhà hàng hải chuẩn bị hành trình. Tháng 7-1497, đội thuyền 4 chiếc do Vasco Da Gama chỉ huy khởi hành vòng qua mũi Hảo Vọng, men theo bờ Đông châu Phi tiến lên phía Bắc. Tháng 5-1498, đoàn thuyền của Da Gama đã cập cảng Calicut, thuộc bờ biển phía Tây Nam Ấn Độ. Đoàn của Da Gama mua vét đinh hương, quế, hồ tiêu, đá quý, hương liệu... chất đầy các thuyền với giá rẻ mạt và khởi hành về lại Bồ Đào Nha.

Cuối tháng 8-1498, đoàn thuyền của Da Gama  rời Ấn Độ theo hành trình cũ. Tháng 9-1499, họ trở về chính quốc và chính thức mở một tuyến hàng hải mới sang phương Đông. Trong lúc người Bồ Đào Nha tìm được đường biển đến Ấn Độ thì các nhà hàng hải Tây Ban Nha cũng cố gắng tiến về phương Đông. Tháng 9-1519, vua Tây Ban Nha cho phép nhà thám hiểm Magenlian dẫn một đội thuyền thực hiện cuộc tây tiến thêm lần nữa. Tháng 11-1520, Magenlian tìm thấy eo biển ở cực Nam châu Mỹ (nay thuộc đất của Achentia) và ông đã đưa đội thuyền xuyên qua eo biển này để sang Thái Bình Dương. Tháng 3-1521, Magenlian đến Philippines. Sau đó, Magenlian cùng đoàn thủy thủ của mình đi qua mũi Hảo Vọng trở về lại Tây Ban Nha, hoàn tất chuyến vòng quanh trái đất bằng đường biển đầu tiên của loài người.

Giới nghiên cứu cho rằng, việc người Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha tìm ra các tuyến hàng hải đã mở ra kỷ nguyên mới cho sự phát triển kinh tế - xã hội của toàn thế giới nói chung chứ không riêng gì châu Âu. Từ khi có tuyến hàng hải này, các châu lục không còn là những vùng đất tách rời mà đã bắt đầu trở thành khối liên kết làm thay đổi cục diện thế giới cả về kinh tế lẫn chính trị và cấu trúc xã hội.

T.Phong
(Trích nguồn 102 sự kiện nổi tiếng thế giới)