Lỗ hổng trong kiểm tra an toàn vệ sinh thực phẩm

BP - Ngày 23-2, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh cùng đại diện một số sở, ban, ngành liên quan do Phó trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Tôn Ngọc Hạnh làm trưởng đoàn đã giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về an toàn thực phẩm ở thị xã Phước Long.

Đoàn đã đến giám sát  cơ sở sản xuất nước đóng chai Bích Tuyền do bà Nguyễn Thị Kim Thương làm chủ ở xã Phước Tín. Tuy nhiên, cơ sở sản xuất này đóng cửa, vắng chủ. Đến nhà bà Thương ở cạnh cơ sở sản xuất, một công nhân nói: “Bà chủ dặn hôm nay nghỉ 1 ngày không làm, cho công nhân tự do”. Trước đó 1 ngày, Phòng Y tế thị xã Phước Long và Trạm Y tế xã Phước Tín đã báo trước cho cơ sở biết để chuẩn bị tiếp đón đoàn giám sát về quy trình sản xuất nước đóng chai.

CƠ SỞ SẢN XUẤT ĐỐI PHÓ VỚI KIỂM TRA ATTP

Ông Nguyễn Ngọc Sanh, Trưởng phòng Kinh tế UBND thị xã Phước Long cho biết: Cấp huyện, thị xã chỉ được kiểm tra, nhắc nhở cơ sở không đăng ký giấy phép kinh doanh, còn các sở, ngành cấp tỉnh kiểm tra những cơ sở có giấy phép. Toàn thị xã có 8 cơ sở sản xuất nước uống đóng chai và 1 cơ sở sản xuất nước đá. Cơ sở sản xuất nước uống đóng chai Bích Tuyền có giấy phép kinh doanh nên không trong phân cấp do thị xã quản lý. Tôi đề nghị tỉnh khi kiểm tra, giám sát phối hợp với huyện, thị để chúng tôi nắm tình hình trên địa bàn. Đó là theo cơ chế quản lý, trên thực tế nếu giao huyện, thị xã kiểm tra cũng chỉ dựa theo cảm quan, chưa có máy móc, thiết bị hỗ trợ, rất khó hoàn thành nhiệm vụ.

Nhân viên phòng y tết thị xã Phước Long lấy mẫu thực phẩm kiểm tra nhanh tại chợ Phước Long

Phó giám đốc Sở Y tế Lê Anh Tuấn nhấn mạnh: Thông báo trước một ngày, cơ sở lại đối phó bằng cách đóng cửa không tiếp đoàn giám sát. Tôi đề nghị thành lập các đoàn kiểm tra cơ sở có vi phạm gì không, tùy mức độ xử lý hoặc rút giấy phép. Cơ sở sản xuất trên địa bàn dù phân cấp quản lý ở tỉnh nhưng cấp huyện, thị xã, kể cả cấp xã, phường đều được kiểm tra, giám sát, đó là nhiệm vụ chung để có sản phẩm sạch cung cấp ra thị trường. Hiện ở cấp bộ đã thực hiện liên tịch giữa 3 bộ: Y tế, Công thương, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tuyến tỉnh cũng đã thực hiện, đề nghị tuyến huyện phối hợp nhuần nhuyễn để thanh - kiểm tra đạt hiệu quả.

LÒ MỔ GIA CẦM CHƯA ĐẢM BẢO ĐIỀU KIỆN VỆ SINH THÚ Y

Năm 2016, toàn thị xã Phước Long có 3.481 hộ chăn nuôi gia súc, gia cầm quy mô hộ gia đình, tập trung chủ yếu ở 2 xã Phước Tín, Long Giang. Việc kiểm soát giết mổ, vệ sinh thú y, tiêu độc khử trùng được ngành chức năng thực hiện thường xuyên. Năm 2013, thị xã đã đầu tư 1 lò giết mổ gia súc bán công nghiệp đạt chuẩn quy định, đảm bảo các điều kiện vệ sinh thú y, môi trường. Lượng giết mổ trung bình 70-75 con heo/ngày đêm, 3 con trâu, bò/ngày đêm.

Năm 2015, thị xã xây thêm 1 cơ sở giết mổ gia cầm (tạm thời) tại xã Long Giang với công suất giết mổ 172 con/ngày đêm. Tuy nhiên, cơ sở này chưa đảm bảo điều kiện vệ sinh thú y, vệ sinh môi trường. Thị xã đang tiếp tục kêu gọi các nhà đầu tư làm lò giết mổ gia cầm bán công nghiệp nhằm đáp ứng nhu cầu cung cấp thịt trên địa bàn.

KHÓ KHĂN Ở VÙNG QUY HOẠCH 100 HA ĐẤT TRỒNG RAU SẠCH

Trồng rau bình thường đã khó, làm sao trồng được rau sạch khi không có điện là phản ánh chung của những hộ trồng rau ở cánh đồng Sơn Long, phường Sơn Giang, thị xã Phước Long. Hộ ông Đào Hiển (khu phố Sơn Long, phường Sơn Giang) và nhiều gia đình khác dùng xăng, dầu chạy máy nổ hằng ngày tưới rau. Ông Hiển cho biết: Cánh đồng này rất thích hợp trồng các loại rau cho năng suất cao. Tôi kéo điện nhờ từ một hộ dân cách cánh đồng rau 1km nhưng điện rất yếu, chỉ dùng để thắp sáng. Trung bình mỗi ngày, tôi chạy máy nổ tưới rau 3 giờ hết từ 3-4 lít dầu, chi phí sản xuất từ đó cũng tăng lên.

Bà Trần Thị Kim Oanh ở phường Phước Bình, thị xã Phước Long cho biết: Tôi có 8 sào đất trồng rau từ năm 1984 ở cánh đồng Sơn Long. Tôi đã đi nhiều nơi học tập kinh nghiệm trồng rau sạch nhưng vì chưa có điện và toàn thị xã chưa có điểm bán rau an toàn nào, chưa có đầu ra, đến giờ tôi vẫn ấp ủ giấc mơ trồng rau sạch trên diện rộng. Trồng rau manh mún chăm sóc cực lắm, tôi phải trồng đủ các loại rau, bầu, bí, dưa leo, khổ qua kiểu da beo vì tự trồng tự chở đi bán ở chợ, nếu trồng chuyên một loại, số lượng lớn không có ai thu mua. Đường nhựa được làm đến tận cánh đồng đã lâu, giao thông thuận lợi nhưng người trồng rau ở cánh đồng Sơn Long vẫn chưa có đầu ra ổn định.

Cánh đồng Sơn Long chưa có điện, hộ ông Đào Hiển trồng bí theo phương pháp truyền thống, năng suất không cao

Theo Quyết định số 3011/QĐ-UBND ngày 28-12-2010 của UBND tỉnh, thị xã Phước Long được quy hoạch 100 ha đất trồng rau sạch ở cánh đồng Sơn Long, phường Sơn Giang giai đoạn 2010-2020. Tuy nhiên, hiện diện tích trồng rau của thị xã chỉ đạt 35,5 ha, năng suất 68,44 tạ/ha/năm. Ông Nguyễn Ngọc Sanh, Trưởng phòng Kinh tế UBND thị xã Phước Long cho biết: Điều kiện nước tưới tương đối đảm bảo nhưng chưa có điện, nông dân canh tác theo kiểu truyền thống (chưa có nhà lưới, nhà kính, chưa sản xuất theo tiêu chuẩn Vietgap...). Trong khi đó, nguồn rau tại địa phương chưa đáp ứng nhu cầu tiêu thụ và sử dụng chủ yếu rau nhập từ thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh lân cận như Đắk Nông, Lâm Đồng, Đắk Lắk... Vì vậy, số lượng, chất lượng và giá cả rất khó kiểm soát.

THÁO GỠ KHÓ KHĂN CHO PHƯỚC LONG

Phó giám đốc Sở Công thương Phạm Thị Ngọc nhấn mạnh: Chỉ có 83/134 hộ kinh doanh thức ăn đường phố thuộc xã, phường quản lý đủ điều kiện cấp bản cam kết là con số không sát thực tế so với tình hình kinh doanh thức ăn đường phố tràn lan hiện nay. Việc mở lớp tập huấn an toàn vệ sinh thực phẩm cho những hộ bán tạp hóa khu vực chợ ở các huyện, thị xã làm rất tốt, riêng Phước Long vẫn chưa mở lớp được thể hiện sự tuyên truyền chưa hiệu quả.

Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phạm Văn Hoang mong muốn: Thị xã tìm giải pháp kéo điện và dẫn nước kênh mương về cánh đồng Sơn Long cho người dân thị xã thuận lợi sản xuất rau. Trồng rau sạch không nhất thiết làm nhà kính, nông dân có thể học tập cách trải bạt trồng rau sạch quy mô hộ gia đình theo hướng liên doanh, liên kết trồng rau sạch cung cấp cho thị xã. Hướng tới thành lập hợp tác xã sản xuất rau sạch cung cấp cho thị trường. Bên cạnh đó, cần tăng cường kiểm tra để hàng hóa vào thị xã có nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.

LỖ HỔNG TRONG KIỂM TRA AN TOÀN...

Phó chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Trần Minh Tám cho biết: Phân cấp quản lý thuộc tuyến tỉnh nhưng trách nhiệm phòng y tế từng huyện, thị là cơ quan tham mưu, chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND thị xã về an toàn vệ sinh thực phẩm. Tôi rất buồn trong 5 năm, thị xã và các phường, xã thành lập biết bao nhiêu đoàn liên ngành thanh - kiểm tra, tốn nhiều kinh phí tổ chức nhưng chỉ phạt được 5 cơ sở vi phạm với 33 triệu đồng. Trong khi đó, người dân vẫn phải sống trong cảnh lo lắng vệ sinh an toàn thực phẩm.

Tiếp đoàn giám sát, Phó chủ tịch UBND thị xã Phước Long Phạm Thụy Luân phát biểu: Thị xã sẽ siết chặt quản lý nhà nước trong lĩnh vực an toàn vệ sinh thực phẩm. Tuy nhiên, các mặt hàng tươi sống ở chợ, chúng tôi không có công cụ test nhanh một số dư lượng, chờ gửi mẫu đi xét nghiệm nếu đạt yêu cầu, ai sẽ đền cả lô hàng tươi sống. Thị xã Phước Long sẽ tìm hướng phát triển 100 ha đất trồng rau an toàn cung cấp cho thị xã và các huyện lân cận.

Phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Tôn Ngọc Hạnh cho rằng: Cơ quan quản lý gần dân nhất không thể đứng ngoài cuộc. Không thể dồn hết trách nhiệm cho đơn vị được phân cấp quản lý. Ở Phước Long hiện nay nhân dân trồng rau tự phát, manh mún trong vùng quy hoạch 100 ha. Vì thế cần có chiến lược sản xuất rau an toàn, phát triển nông nghiệp sạch, bài bản. Tuyên truyền phải thực hiện 2 mặt sạch và bẩn. Nếu chỉ tuyên truyền thức ăn không đảm bảo vệ sinh sẽ làm người dân hoang mang. Phải chỉ được cho người dân nơi nào cung cấp thực phẩm an toàn để sử dụng.

Tuyết Ly