Làm đường nông thôn mới theo cơ chế đặc thù ở Minh Thành

BP - Trong 19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới (NTM), làm đường giao thông nông thôn (GTNT) là một trong những tiêu chí tốn nhiều công sức và tiền của nhất. Đối với những xã vùng sâu, vùng xa, dân cư thưa thớt, thực hiện tiêu chí này càng gặp nhiều khó khăn, trở ngại.

Minh Thành (Chơn Thành) là một trong những xã có xuất phát điểm xây dựng đường GTNT thấp nhất (0%), nhưng do có sự phối hợp tích cực giữa nhà nước và nhân dân, đến nay tiêu chí này đã đạt 20%, phấn đấu cuối năm sẽ đạt 27%.

“Việc gì người dân hưởng ứng tích cực thì làm trước”

Xã Minh Thành có 2km QL14 và 3km đường Hồ Chí Minh ngang qua là đường xâm nhập nhựa còn lại là đường đất, nhiều tuyến đã xuống cấp. Được UBND tỉnh chọn làm điểm, để đảm bảo công bằng trong các khu dân cư, xã đã họp các ban ấp quán triệt chủ trương “nhà nước và nhân dân cùng làm” và đề nghị các ấp đăng ký công trình. Trên cơ sở đó, công trình nào có sự đồng thuận cao của người dân, dễ làm thì làm trước. Đây được xem là bước đệm thuận lợi, tạo đà thực hiện các công trình tiếp theo.

“Thực hiện theo cơ chế này, mỗi tuyến đường phải có nền hạ trước thì mới được đầu tư, trong khi đó, ở xã Minh Thành hầu hết là đường đất đã bắt đầu xuống cấp. Hơn nữa, dân cư sống không tập trung, chi phí nền hạ không được Nhà nước hỗ trợ nên phải 100% dựa vào sức dân. Do đó, nơi nào tạo được sự đồng thuận, người dân nhiệt tình hưởng ứng thì thực hiện trước” - ông Dương Đức Hoàng, Trưởng ấp 1 cho biết.

“Sau khi chọn công trình, ban ấp lập dự toán và UBND xã thẩm tra hồ sơ. Khi có kết quả thẩm tra, họp dân thông báo về dự toán, thiết kế công trình, lấy ý kiến về hình thức và mức đóng góp của mỗi hộ dân thụ hưởng” - ông Tùng cho hay.

Công khai, minh bạch sẽ có được đồng thuận của dân

Để tranh thủ nguồn vốn do dân đóng góp, ngay từ đầu UBND xã cùng với ban ấp đến từng nhà vận động, tuyên truyền giúp dân hiểu được lợi ích của công trình. “Khi biết đoạn đường của tổ được chọn làm thí điểm xây dựng theo cơ chế đặc thù, chúng tôi rất mừng, sẵn sàng góp tiền và ngày công. Nay tuyến đường đã hoàn thành, chúng tôi không còn lo lầy lội mỗi khi trời mưa” - anh Nguyễn Minh Thành, tổ 6, ấp 1 cho biết.

Từ thành công của mô hình này, tới đây xã Minh Thành tiếp tục xây dựng 5 tuyến đường theo cơ chế đặc thù với tổng chiều dài 2.800m, đi vào các ấp 1, 4, 5 với số vốn gần 2 tỷ đồng. Trong đó, huyện đối ứng gần 1 tỷ đồng, vốn huy động từ sức dân 300 triệu đồng và tỉnh hỗ trợ xi măng. Tuy nhiên, để tránh bị gián đoạn thi công, ảnh hưởng đến tiến độ công trình, xã cần chọn tuyến đường có đông dân cư, chủ động nguồn nước trộn bê tông. Khi nhận được xi măng, đá, cát... cần bố trí người dân bảo vệ, kê cao và che phủ khi trời mưa để không bị hư hỏng, thất thoát. Muốn thực hiện tốt, khảo sát thực địa phải chính xác, tính toán kỹ mức đóng góp để tránh quá tải cho nhân dân. Vận chuyển xi măng cũng cần tính toán lại bởi định mức quá thấp nhưng giá thuê mướn lại cao. Ngoài ra, khi triển khai cần tính đến áp lực nước, chi phí xây cống, kè đối với những đoạn đường dốc, cua.

T.Hương - M.Luận