Lạm dụng thuốc giảm đau, khớp ngày càng ‘xuống cấp’

BPO - Việc hiểu sai công dụng và tùy tiện sử dụng thuốc chống viêm, giảm đau, đã đẩy người bệnh xương khớp đến nguy cơ hư hại nhiều cơ quan khác trong cơ thể, thậm chí có thể gây hoại tử xương.

Nhiều nguy cơ khi tự điều trị khớp

Vấn đề tự ý điều trị các bệnh khớp, thực trạng loạn thông tin về sản phẩm, thuốc cho khớp cũng như việc lạm dụng các thuốc giảm đau đơn thuần khiến bệnh không được chữa trị từ gốc và ngày thêm tăng nặng… là những chủ đề nóng, được các chuyên gia quan tâm, thảo luận tại Hội nghị khoa học về xương khớp diễn ra trong hai ngày 13 và 14-12-2014 tại Đà Nẵng vừa qua.

PGS.TS.BS Lê Anh Thư, Phó chủ tịch hội Thấp khớp học VN cho biết, thường xuyên sử dụng các loại thuốc chống viêm, giảm đau là mối đe dọa lớn đến sức khỏe người bệnh. Hiện nay, tình trạng bệnh nhân cơ, xương hay khớp tự ý điều trị cho mình, đau là uống, không theo một phác đồ điều trị nào ngày càng phổ biến.

Nhiều nghiên cứu trên thế giới đã chứng minh, lạm dụng thuốc giảm đau chỉ có tác dụng giảm được đau trước mắt còn quá trình thoái hóa khớp vẫn tiếp tục diễn ra, thậm chí còn khiến tốc độ thoái hóa nhanh hơn, sụn khớp càng sớm bị bào mòn. Không những vậy, người bệnh còn phải đối mặt với vô số các phản ứng phụ của thuốc.

Không ít các trường hợp sử dụng loại thuốc chứa corticosteroid tới 4-6 viên mỗi ngày, có khi sáng 2 viên, chiều 2 viên, đến tối nằm ngủ đau lại uống thêm 2 viên nữa. Trong khi đó, giới y khoa khuyên nếu có thể, cần tránh dùng thuốc hoặc dùng với liều thấp nhất có hiệu quả và dùng một liều duy nhất buổi sáng hay cách ngày… nhằm hạn chế các tác dụng bất lợi của thuốc chống viêm, giảm đau lên người bệnh.

“Các thuốc chống viêm, giảm đau là một biện pháp điều trị quan trọng và hữu hiệu trong các bệnh lý cơ - xương - khớp. Tuy nhiên, đây không phải là biện pháp lâu dài và gây nhiều biến chứng, bệnh nhân cần có sự hướng dẫn của thầy thuốc chuyên khoa, kinh nghiệm để tuyệt đối tránh các chống chỉ định nguy hiểm. Nếu có chỉ định tiêm corticosteroids thì cũng cần có kỹ năng chứ không phải ai cũng tiêm được vì dễ xảy ra các biến chứng như canxi hóa bao khớp, nhiễm trùng, đứt gân, teo da, teo mỡ, thậm chí tử vong sau tiêm…”, BS Thư nhấn mạnh.

Đáng chú ý, trên thị trường hiện nay có bán rất nhiều loại thuốc, sản phẩm về thoái hóa khớp, viêm khớp, gout…, nhưng chưa được chứng minh bằng những chứng cứ khoa học và mơ hồ về công dụng lẫn thành phần.

GS.TS.BS Trần Ngọc Ân, Chủ tịch Hội Thấp khớp học Việt Nam nhận định: “Nhiều sản phẩm chưa được chứng minh cơ chế tác dụng nhưng được bán phổ biến trên thị trường và người dân vẫn mua uống càng khiến cho việc điều trị bệnh xương khớp của thầy thuốc thêm khó khăn”.

Cần biện pháp an toàn, bền vững

Trong Hội nghị, các chuyên gia cơ - xương - khớp còn đặt vấn đề là cả bệnh nhân và thầy thuốc thường bỏ qua chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây đau và không áp dụng phục hồi chức năng cho những tổn thương, những cơn đau khớp cấp tính. 

TS. Bernard Lee, Giám đốc Trung tâm Chăm sóc Đau (Bệnh viên Mount Elizabeth Novera, Singapore), việc xác định nguyên nhân chính xác của các cơn đau khớp, đặc biệt là đau cấp tính và có phương pháp điều trị kịp thời là rất quan trọng. Bởi từ cơn đau cấp tính rất dễ dàng chuyển biến thành mạn tính, gây đau dai dẳng, khó điều trị và dẫn đến đau thần kinh.

Nhiều chuyên gia y tế cũng đưa ra lời khuyên cho bệnh nhân khớp, cách sử dụng thuốc chống viêm, giảm đau tốt nhất là phải có sự hướng dẫn của bác sĩ, đặc biệt bệnh nhân cần hết sức cẩn thận và tỉnh táo để lựa chọn các sản phẩm chất lượng mà an toàn, hiệu quả.

Các chuyên gia tham dự Hội nghị nhận định, xu hướng điều trị cần ngày càng phải trúng đích và an toàn, không thể sử dụng lâu dài các biện pháp điều trị toàn thân trong khi các viêm, đau chỉ khu trú ở một vài vị trí.

Theo đó, các tiến bộ trong lĩnh vực sinh học phân tử trong khoảng 20 năm trở lại đây được xem là bước tiến quan trọng trong điều trị các bệnh cơ - xương - khớp, đặc biệt là bệnh lý thoái hóa khớp, mở ra hy vọng mới về dự phòng lẫn điều trị tận gốc thoái hóa khớp, các loại viêm khớp.

Qua nhiều nghiên cứu tại Mỹ và Canada, dưỡng chất sinh học UC-II được chiết xuất hoàn toàn tự nhiên, khi sử dụng bằng đường uống sẽ cung cấp acid amin collagen tuýp 2 trực tiếp cho sụn, điều chỉnh đáp ứng miễn dịch tại khớp thông qua hoạt động của các tế bào T giúp cơ thể nhận biết và bảo vệ mô sụn, đồng thời làm giảm đáng kể lượng các cytokine gây viêm nên có hiệu quả giảm sưng đau khớp. 

UC-II vì thế đã được quân đội Mỹ sử dụng để gia tăng sức bền, sự dẻo dai của cơ - gân - sụn cũng như mở rộng biên độ hoạt động của các khớp.

Nguồn VietNamnet