Kỷ niệm gặp Bác Hồ của thầy giáo Trần Văn Tuân

BP - Sinh ra và lớn lên ở Hà Tĩnh, trong một gia đình nghèo, năm 1957, thầy Trần Văn Tuân được cử đi học Trường sư phạm Liên khu IV tại tỉnh Nghệ An. Ra trường, thầy về quê dạy học tại Trường bổ túc văn hóa cán bộ Hương Khê. Năm 1983, thầy được điều chuyển vào chi viện cho giáo dục miền Nam và làm Hiệu trưởng Trường bổ túc văn hóa tập trung Đồng Phú. Đây là cơ duyên thầy gắn bó với mảnh đất ấp Chợ, xã Tân Tiến (Đồng Phú) cho đến nay. Sắp bước qua tuổi 80, với 48 năm tuổi Đảng, thầy đã cống hiến gần cả cuộc đời cho sự nghiệp giáo dục và được công nhận chiến sĩ thi đua ngành giáo dục nhiều năm liền; được tặng Huân chương Kháng chiến chống Mỹ hạng Nhất; năm 1995 được tặng kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp giáo dục”... Nhưng với thầy, quý giá, trân trọng hơn cả là được gặp Bác Hồ ngày 14-5-1957 tại hội trường Trường sư phạm Liên khu IV.

Thầy Tuân kể: “Hôm ấy, sau bữa cơm chiều, loa phát thanh trường thông báo đến tất cả giáo viên, cán bộ, công nhân viên, giáo sinh đúng 18 giờ tập trung tại hội trường để nghe ban giám hiệu phổ biến tin đặc biệt. Chúng tôi đoán già, đoán non không biết có sự kiện gì. Khi mọi người tập trung đầy đủ, thầy giáo Sỹ thay mặt trường thông báo tối nay có cán bộ Trung ương về nói chuyện, đề nghị mọi người ăn mặc gọn gàng và đeo phù hiệu. 18 giờ 30 phút, đèn điện bật sáng, lực lượng vũ trang đã chốt tại các ngã tư đường làm nhiệm vụ cảnh vệ. Đúng 19 giờ, Bác giản dị trong bộ quần áo ka ki màu vàng, chân đi dép lốp cao su bước vào hội trường. Chúng tôi reo lên đầy xúc động: “Bác Hồ! Bác Hồ!”. Bác giơ tay ra hiệu cho mọi người im lặng, rồi với giọng quê hương xứ Nghệ, Bác nói: “Thưa các cụ phụ lão, các bà mẹ chiến sĩ cùng các cháu thanh thiếu niên, nhi đồng! Quê hương nghĩa trọng tình cao/ Năm mươi năm ấy biết bao nhiêu tình. Tôi xa quê hương đã năm mươi năm rồi. Thường tình người ta xa nhà, lúc trở về thì mừng mừng, tủi tủi. Nhưng tôi không buồn, không tủi. Tôi rất vui. Vui vì khi tôi ra đi nhân dân còn là nô lệ, bọn đế quốc phong kiến đè đầu cưỡi cổ. Bây giờ tôi về thì đất nước đã được giải phóng, nhân dân đã được tự do”. Nói rồi Bác thân mật hỏi thăm một cụ: “Xin cụ cho biết nông dân đi cày cần gì?”. Cụ trả lời: “Nông dân cần ruộng đất, trâu bò và nông cụ”. Bác hỏi tiếp: “Thế theo cụ cải cách ruộng đất có thắng lợi không?”. Cụ trả lời: “Thắng lợi!”. Nhìn quanh một lượt hội trường, Bác lại ân cần hỏi tiếp: “Ở đây ai đại diện cho chính quyền thị xã Vinh?”. Một phụ nữ đứng dậy nhanh nhảu đáp: “Thưa Bác, cháu là Lan, đại diện cho chính quyền thị xã Vinh”. Bác hỏi tiếp: “Ở Vinh hiện tại có tệ nạn gì?”. Chị Lan trả lời: “Thưa Bác, tệ nạn đầu cơ tích trữ và giặc đói đang cản bước tiến của thị xã”. Bác hỏi: “Thế cháu hứa đến lúc nào thanh toán?”. Chị Lan trả lời: “Đến mùa thu ạ!”. Bác hỏi: “Mùa thu 57 hay 58 đây? Làm cán bộ như vậy là sa vào tệ nạn quan liêu rồi đấy!”. Như biết lỗi, chị Lan đáp: “Cháu xin hứa mùa thu 57 sẽ thanh toán hết các tệ nạn”.

Thầy Tuân kể tiếp: Câu chuyện của Bác với mọi người càng về sau càng ấm áp, thân tình, như không hề có sự ngăn cách. Cuối buổi nói chuyện, Bác còn bắt nhịp bài hát “Kết đoàn” để mọi người cùng vỗ tay, say sưa ca hát. Bác hòa vào niềm vui với mọi người rồi lên xe về Khu ủy Liên khu IV. Đêm ấy, về ký túc xá phòng nào cũng điện sáng thâu đêm. Tôi thấy tất cả mọi người đang viết về kỷ niệm lần đầu tiên gặp Bác Hồ với một tình yêu vô hạn.

Dù cuộc gặp gỡ ngắn ngủi nhưng trong trái tim thầy giáo Trần Văn Tuân, kỷ niệm lần đầu gặp Bác Hồ kính yêu vẫn vô cùng sâu đậm. Đã gần 60 năm trôi qua nhưng những lời dạy của Bác từ cuộc gặp gỡ đó mãi in sâu trong tâm trí và trở thành kim chỉ nam trong cuộc đời hoạt động của thầy. Sắp bước qua tuổi 80, thầy vẫn dày công sưu tầm tài liệu, sáng tác thơ, văn, sưu tầm những mẩu chuyện kể về Bác với mong muốn giáo dục con cháu sống hướng thiện, nghĩa tình, nhân văn, góp phần hiệu quả vào việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh ở địa phương.

Xuân Túc