Không thể cứ mãi “sai sót đáng tiếc”

BP - Chuyện dự thảo thông tư ban hành quy chế công tác học sinh, sinh viên do Bộ GD-ĐT soạn thảo quy định sinh viên bán dâm lần thứ 4 sẽ bị đuổi học thu hút xã hội quan tâm, được đưa lên tới nghị trường Quốc hội, đã lắng xuống ít ngày qua. Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ nhận trách nhiệm và trả lời trực tiếp trước Quốc hội, cử tri cả nước đó là sai sót đáng tiếc, sẽ xử lý nghiêm cán bộ tham mưu soạn thảo. Sau đó, dư luận đã bớt nóng trước một quy định của ngành giáo dục dự thảo nhưng phản giáo dục như thế. Song khi chuyện lắng xuống cũng là lúc những ai quan tâm đến ngành giáo dục bình tâm suy xét, nhìn nhận một cách toàn diện hơn.

Ngược thời gian, không tính những chuyện lặt vặt vừa diễn ra như thầy bắt trò tự vả vào mặt mình trước cả lớp hay thầy bắt trò uống nước giặt giẻ lau bảng... gần đây nhất ngành giáo dục tạo nên cơn bão dư luận và khiến cả xã hội bàng hoàng là trong kỳ thi THPT quốc gia và tuyển sinh đại học năm nay, tháng 7-2018. Vì chỉ vài ngày sau khi Bộ GD-ĐT công bố kết quả kỳ thi “thành công tốt đẹp” với bao mỹ từ được gắn vào đó, thì hàng loạt sai phạm vô cùng nghiêm trọng và mang tính hệ thống bị phát hiện tại nhiều địa phương. Sự đổi trắng thay đen, từ 1 điểm thành 10 điểm, từ sự dốt nát thành xuất sắc, thậm chí là thủ khoa đại học... được phát hiện không phải ở một địa phương. Hậu quả để lại rất nặng nề không chỉ với người sai phạm, mà còn với cả uy tín, niềm tin của ngành giáo dục trong lòng xã hội. Sự việc cũng được ngành giáo dục nhìn nhận là “sai sót đáng tiếc”...

Trước đó, đầu năm 2018, câu chuyện xét duyệt “vét” giáo sư, phó giáo sư trước khi có quy định mới khiến số lượng năm 2017 tăng đột biến, cao nhất trong nửa thế kỷ qua, gấp 2 lần những năm bình thường, khiến Thủ tướng Chính phủ có công văn hỏa tốc gửi đích danh Bộ trưởng Bộ GD-ĐT, Chủ tịch Hội đồng giáo sư nhà nước Phùng Xuân Nhạ nghiêm túc xem xét, rà soát kỹ lưỡng để bảo đảm chất lượng sau khi hàng loạt trường hợp bị phanh phui không đủ tiêu chuẩn nhưng được xét... Ngay sau đó, sự việc cũng được nhìn nhận theo góc độ đã có những “sai sót đáng tiếc” và khắc phục hậu quả.

Ngược thời gian tiếp về năm 2013, Bộ GD-ĐT ban hành Thông tư số 24/2013/TT-BGDĐT sửa đổi, bổ sung đối tượng ưu tiên quy định trong quy chế tuyển sinh đại học, cao đẳng hệ chính quy, trong đó quy định ưu tiên được cộng điểm khi thi đại học đối với Bà mẹ Việt Nam anh hùng, người hoạt động cách mạng trước ngày 1-1-1945, người hoạt động cách mạng từ ngày 1-1-1945 đến ngày khởi nghĩa tháng Tám năm 1945... Không phải giải thích cũng có thể hiểu vì sao dư luận xã hội lại phản ứng gay gắt như thế với quy định này. Khi ấy, lãnh đạo ngành giáo dục sau khi biện bạch không được, rốt cuộc đành phải nhìn nhận cũng là “sai sót đáng tiếc”...

Rất nhiều sự việc khác nữa tương tự trong ngành giáo dục và cũng đều được nhìn nhận đánh giá như vậy và cũng đều có điểm chung: Không ai bị công khai công bố kiểm điểm, kỷ luật về những “sai sót đáng tiếc” ấy. Phải chăng vì thế nên những “sai sót đáng tiếc” cứ lặp đi lặp lại với mật độ dày đặc? Những quy định, chương trình, dự án đều được thực hiện với kinh phí hàng tỷ đồng, thậm chí hàng chục, hàng trăm, hàng ngàn tỷ đồng nếu là các chương trình thay sách giáo khoa, đổi mới chương trình giảng dạy. Là những chuyên gia, chuyên viên, cán bộ hàng đầu của ngành trong lĩnh vực, được trả tiền thù lao rất cao theo “chất xám”, liệu có thể chấp nhận điều đó? Có lẽ, xã hội sẽ không thể hết lần này đến lần khác vẫn chấp nhận những “sai sót đáng tiếc” như thế.

Trần Phương