Không thể bỏ mặc nông dân

BP - Trước tình trạng diện tích lớn cây điều trên địa bàn tỉnh bị sâu bệnh phá hoại, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất, chất lượng của vụ điều năm nay, những ngày gần đây, đích thân Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Văn Lợi, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Trăm đã đi khảo sát tại một số vườn điều trong tỉnh để nắm tình hình. Từ kết quả nắm bắt đã cho thấy chiều hướng rất xấu của dịch bệnh trên cây điều nên ngày 14-9, Thường trực Tỉnh ủy đã có Văn bản số 1588 gửi các Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy. Theo văn bản này, ngay trong tuần lễ thứ 38, các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy phải đến các xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh để nắm tình hình sâu bệnh hại cây điều.

Cho dù các đồng chí lãnh đạo tỉnh chưa thể đi thăm hết tất cả vườn điều trong tỉnh, nhưng con số thống kê sơ bộ đã cho thấy một thực trạng rất đáng lo ngại. Toàn tỉnh có 173.849 ha điều thì đã có tới 46.596 ha bị nhiễm bệnh, trong đó 2 huyện Bù Đăng và Bù Gia Mập bị thiệt hại nặng nhất. Vụ mùa năm trước, nhiều hộ trồng điều đã “méo mặt” vì năng suất và giá điều giảm thì đến năm nay họ lại khóc ròng trước hiện tượng cháy lá, khô đầu cành, mục thân, mục cành... của cây điều. Nóng ruột vì dịch bệnh tràn lan trên cây điều, nhiều hộ dân đã chủ động mua các loại thuốc bảo vệ thực vật về phun xịt cho cây điều. Thế nhưng cách thức người dân mua thuốc trị bệnh trên cây điều chẳng khác gì cách lâu nay người ta mắc bệnh rồi đến tiệm thuốc khai bệnh để chủ tiệm “kê toa” bán thuốc. Nhiều người bán thuốc bảo vệ thực vật trở thành “kỹ sư nông nghiệp” để mách người trồng điều nên mua loại này, loại kia để phun xịt. Và từ chỗ sử dụng thuốc bảo vệ thực vật vô tội vạ, không theo khuyến cáo của nhà sản xuất, chính người trồng điều lại làm cho dịch bệnh trên cây điều trầm trọng, khó cứu chữa hơn. Huyện Đồng Phú có khoảng 40% diện tích điều bị sâu bệnh, người dân cho biết từ đầu năm đến nay, đa số nông dân chưa phun thuốc, cơ quan khuyến nông có hướng dẫn về cách phòng bệnh cho cây điều nhưng không đủ người đi hết các địa bàn. Còn thị xã Phước Long có 1.510 ha trong tổng số 5.200 ha điều bị sâu bệnh hoành hành nhưng chủ yếu là nông dân tự hướng dẫn nhau cách phòng bệnh.

Từ thực tế nêu trên, tại cuộc họp để nghe báo cáo tình hình và đề xuất chính sách hỗ trợ nông dân trồng điều bị thiệt hại do sâu bệnh, tổ chức ngày 21-9 vừa qua, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Văn Lợi đã tỏ ra gay gắt khi cho rằng: điều là cây trồng chủ lực của tỉnh nhưng lại chưa nhận được sự quan tâm đúng tầm của ngành nông nghiệp tỉnh. Trong số hơn 46 ngàn ha bị nhiễm bệnh thì có tới 32 ngàn ha người dân canh tác theo lối quảng canh. Do nhận thức cây điều “dễ tính” của số đông đồng bào dân tộc thiểu số, cứ trồng rồi bỏ mặc cho ông trời, đến vụ thì thu hoạch nên sức đề kháng của cây điều yếu dần. Khi vườn điều nhiễm bệnh lại không được chăm sóc kịp thời nên nhiều vườn mất trắng.

Nhiều năm qua, nông dân trong tỉnh cứ tự mình loay hoay với việc lựa chọn cây trồng. Thấy tiêu được mùa, được giá thì ồ ạt xuống giống, bất chấp những khuyến cáo về cung vượt cầu, về nguồn nước tưới, về giống cây và chất đất không phù hợp. Kết quả là nhiều hộ khuynh gia bại sản vì bệnh chết nhanh chết chậm ở cây tiêu. Đã đến lúc không thể bỏ mặc nông dân loay hoay với việc chọn cây trồng và đối phó với dịch bệnh. Để cứu cây điều, Tỉnh ủy đã yêu cầu cả hệ thống chính trị vào cuộc, nhưng đi đầu phải là ngành nông nghiệp.

Nguyên Thủy