Hiệu quả từ mô hình “ba đúng, ba nên”

Trong lĩnh vực hành chính, suy cho cùng là cung cấp dịch vụ công cho người dân, là phục vụ nhân dân. Tuy nhiên, khâu hành chính tại nhiều nơi đã mang tiếng “hành dân là chính”. Bên cạnh đó, cũng có nơi đưa ra sáng kiến hay, cụ thể là mô hình “ba đúng, ba nên” được người dân phường Tân Phú, thị xã Đồng Xoài tiếp nhận một cách thoải mái và đồng tình ủng hộ.

Tiếp chúng tôi trong căn phòng mới xây còn thơm mùi sơn, Bí thư Đảng ủy phường Tân Phú - Nguyễn Xuân Trường cắt nghĩa về mô hình “ba đúng” là: Đúng chủ trương, chính sách pháp luật, đúng quy trình, đúng hẹn. Còn “ba nên” là: Nên tươi cười vui vẻ khi tiếp xúc với dân, nên xin lỗi dân khi làm chậm, làm sai, nên cảm ơn khi dân góp ý đúng. Thực tế đây là cụ thể hóa việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, là làm thật, làm hiệu quả, chứ không chỉ học suông. Hơn nữa đó là lối ứng xử của xã hội dân chủ, văn minh, ở đó người dân thực sự làm chủ. Lúc đầu cũng có nhiều ý kiến bàn ra, tán vào, thậm chí cả bàn lùi, nhưng khi gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 3, Trung ương 4, thì 327 đảng viên trong đảng ủy quyết tâm làm bằng được - đồng chí Trường nói như giải thích thêm.

Chủ tịch UBND phường Tân Phú - Nguyễn Văn Hạnh dẫn chúng tôi qua khu “một dấu, một cửa”. Đây là căn phòng lớn khá khang trang, nằm sát mặt đường chính, nhằm tạo điều kiện thuận lợi khi người dân đến làm thủ tục liên quan đến hành chính. Hàng ngày phường cử một phó chủ tịch UBND trực tiếp giải quyết mọi thủ tục hành chính liên quan đến người dân, từ sao y giấy tờ, bằng cấp, khai sinh, khai tử... Cái gì làm trong ngày, thậm chí trong vài phút, nếu làm được là phải giải quyết ngay. Cái gì cần xác minh, thời gian cũng không quá 3 ngày phải trả lời để bà con biết.

Ngỡ chúng tôi là người dân, chị Đỗ Thị Hưng, phụ trách về cải cách hành chính của phường Tân Phú, đon đả nở nụ cười tươi hỏi có việc gì và có cần hướng dẫn gì không? Khi biết chúng tôi tìm hiểu mô hình “ba đúng, ba nên”, chị hơi bối rối và chia sẻ: Cái quan trọng là phải gần dân, hiểu dân. Điều gì dân chưa thông thì phải tận tình giải thích, hướng dẫn cụ thể. Đối với các trường hợp là người già neo đơn, dân tộc thiểu số và người có trình độ thấp, thì cán bộ phường phải tư vấn cặn kẽ, thậm chí giúp họ soạn thảo đơn, đánh máy sẵn, rồi đọc lại cẩn thận xem bà con có thêm bớt gì không, có đồng ý không, rồi mới ký hoặc điểm chỉ vào đơn.

Anh Vũ Huy Đức, cán bộ tư pháp phường Tân Phú, chỉ cho chúng tôi xem các văn bản, chủ trương chính sách của Đảng, pháp luật Nhà nước, cả quy hoạch phường có liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ của người dân và cả khẩu hiệu “ba đúng, ba nên”, được dán công khai để khi cần thì bà con đối chiếu, nếu chưa khớp thì yêu cầu phường làm đúng quy định. Ngoài ra, phường còn hợp tác chặt chẽ với các luật sư, nhờ họ sẵn sàng tư vấn pháp lý miễn phí để bà con hiểu và làm theo quy định của pháp luật. Những lúc được dân tin như thế này thấy lòng nhẹ nhõm lắm, anh Đức chia sẻ.

Cũng có trường hợp bà con lớn tiếng, quát mắng. Nhưng các cán bộ phường cứ nhã nhặn, từ từ giải thích. Này cô bác, anh chị ơi, đã xem văn bản phường dán công khai trên kia chưa ạ? Các vị cứ xem lại đi, ở đó thủ tục thế nào đều ghi rất rõ. Cô bác, anh chị cứ xem cho kỹ. Phường chỉ làm theo đúng hướng dẫn, đúng những gì pháp luật hiện hành quy định. Tuy nhiên, cái gì có thể vận dụng có lợi cho bà con cô bác, thì phường sẽ làm hết mình. Nhiều trường hợp lúc đầu căng lắm, nhưng khi đọc kỹ văn bản, lại được cán bộ phường giải thích, họ mới thốt lên, à thì ra thế và vừa xin lỗi, vừa cảm ơn - anh Đức tâm sự.

Nói về mô hình này chị Dương Thị Hằng, người dân phường Tân Phú đến làm giấy khai sinh cho con, cho biết mới ra chưa đầy 15 phút đã làm xong. Cán bộ ở đây làm nhanh, đúng nguyên tắc và rất vui vẻ. Điều gì chưa rõ đều được cán bộ phường giải thích cặn kẽ, dễ hiểu. Ở tận phường Tân Bình, cách chừng 3km, chị Vũ Thị Lâm cũng tranh thủ sang đây sao y bản chính giấy tờ để còn kịp về lên lớp, “vì ở đây làm nhanh, cán bộ lại dễ chịu”. Giấy tờ thiếu đủ thế nào đều được hướng dẫn chi tiết, chứ không gắt gỏng. Vẫn biết trong giao tiếp, lời nói, tiếng cười chẳng mất tiền mua, như người xưa đã dạy. Nhưng nói thế nào “cho vừa lòng nhau” lại là văn hóa ứng xử. Rõ ràng khi tương tác với nhau, đòi hỏi cả hai bên phải dựa vào những chuẩn mực mà xã hội đã công nhận là những giá trị tốt đẹp. Chỉ như vậy mới tránh những hiểu lầm, thậm chí xung đột không cần thiết.

Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Trần Tuyết Minh, Phó ban thường trực Ban Tuyên giáo tỉnh ủy khẳng định đây là một phần kết quả thực hiện học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh và mô hình “ba đúng, ba nên” ở phường Tân Phú rất thiết thực, cần nhân rộng. Khi đa số người dân đồng tình, chứng tỏ quan hệ hành chính giữa người dân và chính quyền dần mang tính chuyên nghiệp, chính xác, tuân thủ những quy định của pháp luật. Đây là xu hướng phát triển xã hội tất yếu, trong đó nền hành chính mang tính phục vụ, cung cấp dịch vụ công cho người dân, cảnh xin cho kiểu “hành dân là chính” căn bệnh khó chữa ở nhiều nơi hiện nay, sẽ dần trở thành quá khứ.

Lê Thẩm