Hiệu quả các dự án bảo tồn biển và phát triển cộng đồng

BP - Trung tâm Bảo tồn sinh vật biển và phát triển cộng đồng (viết tắt theo tên tiếng Anh là MCD) là một tổ chức phi chính phủ, hoạt động trong lĩnh vực bảo tồn hệ sinh thái biển, ven biển; nhằm đưa vùng ven biển của Việt Nam có hệ sinh thái lành mạnh và chất lượng cuộc sống ổn định cho cộng đồng. MCD được thành lập năm 2003 theo Quyết định số 126/QĐ-HBVN ngày 9-5-2003 của Hội Khoa học Kỹ thuật biển Việt Nam. Sau hơn 14 năm, MCD đã có những hoạt động tích cực, với nhiều dự án hiệu quả, góp phần tích cực vào nhiệm vụ bảo tồn hệ sinh thái biển, nâng cao chất lượng cuộc sống cư dân vùng biển nước ta.

Cán bộ của tổ chức MCD thu gom rác trôi nổi trên một vùng biển thuộc vịnh Hạ Long (Quảng Ninh)

Địa bàn hoạt động của MCD là vùng có cư dân sinh sống trong và quanh các khu bảo tồn thiên nhiên, vườn quốc gia, khu bảo tồn biển và khu dự trữ sinh quyển. Năm 2012, MCD đã góp phần xây dựng các khuyến nghị về phát triển bền vững nghề cá quy mô nhỏ ở Việt Nam. Năm 2013, MCD đã thành công trong việc thúc đẩy cách tiếp cận khu dự trữ sinh quyển tại Việt Nam, xây dựng quy chế phối hợp quản lý bảo tồn và phát triển bền vững khu dự trữ sinh quyển đất ngập nước liên tỉnh ven biển đồng bằng châu thổ sông Hồng và đã được UNESCO phê duyệt. Thời gian gần đây, MCD đã chọn thành phố Quy Nhơn (Bình Định) để thực hiện Dự án “Tăng cường khả năng phục hồi của cộng đồng ngư dân quy mô nhỏ và hệ sinh thái biển tại khu bảo tồn biển cấp địa phương”. Dự án nhằm góp phần phát triển sinh kế bền vững, cải thiện và đa dạng nguồn thu nhập cho người dân ven biển. Dự án đã hoàn thành giai đoạn 1 (từ tháng 1-2016 đến tháng 12-2016) và đang tiếp tục thực hiện giai đoạn 2 (2017-2019). Trong năm 2016, dự án đã hỗ trợ một số mô hình sinh kế tạo thu nhập bổ sung cho hộ gia đình, trong đó có mô hình bè cảng du lịch ở xã Nhơn Hải và Nhơn Lý, mô hình chăn nuôi kết hợp tại xã Nhơn Hội, mô hình may gia công tại nhà cho nhóm phụ nữ Nhơn Hải (Bình Định).

Theo đánh giá của các chuyên gia, MCD đã có những bước phát triển vượt bậc trong vai trò là một tổ chức xã hội dân sự Việt Nam. Trong đó, MCD đã đạt thành tích quan trọng như: Hỗ trợ nâng cao vị thế pháp lý và chính thức thành lập khu bảo vệ hệ sinh thái san hô Rạn Trào tại Vạn Hưng (Khánh Hòa); hỗ trợ điều phối và khởi động vận hành khu dự trữ sinh quyển đồng bằng sông Hồng tại thành phố Nam Định; tổ chức thành công hội thảo quốc gia và hội thảo khu vực Đông Nam Á về “Phụ nữ trong hoạt động thủy sản”; đồng sáng lập và tổ chức hội thảo “Mạng lưới các tổ chức xã hội dân sự Việt Nam và biến đổi khí hậu”. Ngoài ra, MCD đã khởi xướng chương trình “Hải Đăng Xanh - Thanh niên xung kích ứng phó biến đổi khí hậu vùng biển đảo”. Đến nay đã huy động được sự tham gia của 25 tình nguyện viên Hải Đăng Xanh và 30 cộng đồng ưu tú. Mô hình “Nuôi trồng thủy sản thân thiện với môi trường, kết hợp du lịch có trách nhiệm trên vịnh Hạ Long” của MCD vừa được Liên hiệp các Hội Khoa học và kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) vinh danh là mô hình phát triển bền vững tiêu biểu. (*)

Từ thành công của các mô hình, dự án MCD đang tiếp tục phấn đấu trở thành một tổ chức xã hội dân sự hàng đầu ở Việt Nam. Thông qua các hoạt động, MCD đã đóng góp tích cực vào sự nghiệp chung về quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường biển đảo nước ta. Bên cạnh đó, MCD cũng sẽ mở rộng các mô hình sinh kế bền vững khác cho cư dân vùng ven biển; đồng thời chú trọng và tập trung đầu tư các dự án vào vùng đa dạng sinh học, thúc đẩy phát triển kinh tế cho người dân trong vùng.

Đức Hồng
(*) Bài viết sử dụng nguồn của Tổng cục Môi trường