Hệ lụy từ thói quen xấu

BPO - Nói xạo, theo Từ điển mở Wiktionary là một hành động nói những gì không phải là sự thật. Còn theo trang tratu.soha.vn thì nói dóc là khẩu ngữ và có nghĩa là nói khoác lác và bịa đặt cốt để cho vui hay để ra vẻ ta đây. Cũng theo trang tratu.soha.vn, nói khoác là nói những điều quá xa sự thật hoặc không thể có trong thực tế để khoe khoang hoặc để đùa vui tính hay và nói khoác đồng nghĩa với khoác lác, nói phét, phét lác hay khoe khoang những cái mình không có, hoặc nói quá sự thật phóng đại quy mô, tính chất, mức độ của sự vật.

Còn nói phét là động từ và là khẩu ngữ với ý nghĩa nói quá xa sự thật những điều cho như là mình có thể làm được. Cụm từ nói phét cũng đồng nghĩa với khoác lác, nói khoác, nói phách, phét lác. Nói dối, là nói sai sự thật một cách cố ý, nhằm che giấu điều gì và nó đồng nghĩa với nói láo. Và theo trang vi.wiktionary.org, nói láo là nói những điều nhảm nhí, không đứng đắn. Ví dụ như: Ngồi nói láo với nhau hết cả ngày cả buổi.

Theo từ điển tiếng Việt của các tác giả Vĩnh Lộc, Bảo Đoan, Ngọc Hạnh, Quỳnh Tâm do Nhà xuất bản thanh niên phát hành năm 2000, thì: Nói dóc, nói khoác, nói phét là nói cái không thể có; còn các cụm từ: Nói dối, nói láo là nói để gạt (trang 619).

Và mục đích của bài viết này không phải là cùng bạn đọc tìm hiểu về ý nghĩa của các cụm từ nêu trên, mà là để tránh những hệ lụy của việc nói không đúng trong cuộc sống. Bởi vì, trong đời thường có mấy ai tránh được hoàn cảnh có lúc phải mua vui bằng những lời nói xạo, nói dóc, nói khóac hay một câu chuyện phím tưởng chừng đơn giản với mục đích đơn giản là nhằm tạo ra những khoảnh khắc vui vẻ trong cuộc sống thường nhật. Thế nhưng, nếu ai đó lạm dụng chuyện này để cố tình làm những điều trái với pháp luật thì nó sẽ không còn đơn giản nữa và có nguy cơ phải trả giá bằng những hệ lụy khó lường.

Minh chứng là trong Bộ luật Hình sự 2015 đã được sửa đổi, bổ sung năm 2017 và sẽ có hiệu lực thi hành từ năm 2018, đã có những quy định cụ thể cho những hành vi cố tình làm sai trái sự việc thông qua lời nói dẫn đến thực hiện hành vi. Dưới đây, người viết xin giới thiệu cùng bạn đọc một số điều được quy đinh cụ thể cho những trường hợp thiếu thật thà trong lời nói và dẫn tới có các hành vi gian dối thì sẽ bị xử lý tùy theo mức độ vi phạm và hành vi phạm tội.

Cụ thể, Điều 197 về tội quảng cáo gian dối có quy định như sau: Người nào quảng cáo gian dối về hàng hóa, dịch vụ, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 100 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 50 triệu đồng, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 năm đến 5 năm.

Hay tại Điều 209 vể tội cố ý công bố thông tin sai lệch hoặc che giấu thông tin trong hoạt động chứng khoán quy định: Người nào cố ý công bố thông tin sai lệch hoặc che giấu thông tin trong hoạt động chào bán, niêm yết, giao dịch, hoạt động kinh doanh chứng khoán, tổ chức thị trường, đăng ký, lưu ký, bù trừ hoặc thanh toán chứng khoán thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 100 triệu đồng đến 500 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm: Gây thiệt hại cho nhà đầu tư từ 1 tỷ đồng đến dưới 3 tỷ đồng; Thu lợi bất chính từ 500 triệu đồng đến dưới 1 tỷ đồng; Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi công bố thông tin sai lệch hoặc che giấu thông tin trong hoạt động chứng khoán mà còn vi phạm. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 500 triệu đồng đến 2 tỷ đồng hoặc phạt tù từ 1 năm đến 5 năm: Có tổ chức; Thu lợi bất chính 1 tỷ đồng trở lên; Gây thiệt hại cho nhà đầu tư 3 tỷ đồng trở lên; Tái phạm nguy hiểm. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 200 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 năm đến 5 năm. Pháp nhân thương mại phạm tội quy định tại điều này, thì bị phạt như sau: Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 điều này, thì bị phạt tiền từ 500 triệu đồng đến 2 tỷ đồng;… Pháp nhân thương mại còn có thể bị cấm kinh doanh, hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định hoặc cấm huy động vốn từ 1 năm đến 3 năm.

Như vậy, nếu ai đó mà trong cuộc sống có thói quen hay nói dóc, nói khoác, nói láo, nói xạo rồi thông qua các phương tiện thông tin đại chúng hoặc các trang mạng xã hội hay tin nhắn, Facebook mà quảng cáo sai sự thật về sản phẩm, hàng hóa của mình với mục đích thu lợi bất chính…, thì hãy cẩn thật kẻo có ngày phải gánh hệ lụy là vào nhà đá gỡ lịch.

NV