Hệ lụy từ mua bán, sử dụng… pháo trái phép

BPO - Ngày 15-4-2009, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Quyết định số 36/2009/QĐ-TTg về quản lý sử dụng pháo. Theo quy định tại Điều 4 của quyết định này, những hành vi sau sẽ bị nghiêm cấm: Sản xuất, mua, bán, nhập khẩu, xuất khẩu, vận chuyển, tàng trữ và sử dụng trái phép các loại pháo nổ, thuốc pháo nổ. Sản xuất, mua, bán, nhập khẩu, xuất khẩu, vận chuyển, tàng trữ và sử dụng trái phép các loại pháo hoa, thuốc pháo hoa. Mua, bán, tàng trữ, sử dụng thuốc nổ lấy từ các loại bom, mìn, đạn, lựu đạn, vật liệu nổ quân dụng (dùng trong quốc phòng, an ninh), vật liệu nổ công nghiệp để sản xuất trái phép pháo, thuốc pháo. Sử dụng súng, dùng vật liệu nổ không đúng quy định để gây tiếng nổ thay cho pháo.

Mặc dù văn bản quy phạm pháp luật đã quy định cụ thể là vậy, song từ nhiều năm nay, đặc biệt là mỗi khi năm hết tết đến thì tình trạng mua, bán, nhập khẩu, vận chuyển, tàng trữ và sử dụng trái phép các loại pháo nổ vẫn thường xuyên diễn ra ở nhiều địa phương trong cả nước và Bình Phước không phải là ngoại lệ. Như vậy, những hành vi mua, bán, tàng trữ, sử dụng trái phép các loại pháo nổ (kể cả pháo hoa) là hành vi bị nghiêm cấm. Vì vậy, hành vi mua bán, vận chuyển, tàng trữ, đốt pháo chơi trong dịp tết nếu bị phát hiện thì sẽ đối mặt với việc bị xử lý hành chính hoặc có thể sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Cụ thể, tùy thuộc vào số lượng pháo, hậu quả, mức độ của hành vi của người vi phạm mà xác định trách nhiệm pháp lý như sau:

Về xử lý hành chính, tại Điều 10 trong nghị định số Nghị định 167/2013/NĐ-CP của Chính phủ về mức xử phạt đối với hành vi vi phạm quy định về quản lý sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, pháo và đồ chơi nguy hiểm bị cấm có quy định như sau: Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây: Sử dụng các loại pháo mà không được phép. Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây: Sản xuất, tàng trữ, mua, bán, vận chuyển trái phép pháo, thuốc pháo và đồ chơi nguy hiểm. Như vậy, mức phạt cho hành vi đốt pháo dịp tết bao gồm cả pháo hoa, pháo nổ có thể bị xử phạt đến 2 triệu đồng. Với hành vi mua bán pháo trái phép xử phạt tối đa 10 triệu đồng.

Về xử lý hình sự đối với hành vi đốt pháo trái phép có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội gây rối trật tự công cộng theo quy định tại Bộ luật Hình sự 2015, được sửa đổi, bổ sung năm 2017 và có hiệu lực từ 1-1-2018. Cụ thể, tại Điều 318 của bộ luật này có quy định như sau: Người nào gây rối trật tự công cộng gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 50 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 2 năm đến 7 năm: Có tổ chức; dùng vũ khí, hung khí hoặc có hành vi phá phách; gây cản trở giao thông nghiêm trọng hoặc gây đình trệ hoạt động công cộng; xúi giục người khác gây rối; Hành hung người can thiệp bảo vệ trật tự công cộng; tái phạm nguy hiểm.

Ngoài ra, đối với nhưng hành vi tàng trữ, vận chuyển, mua bán pháp trái phép còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với hình phạt cao nhất là tù chung thân theo quy định tại Điều 305, về tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt vật liệu nổ như sau: Người nào chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt vật liệu nổ, thì bị phạt tù từ 1 năm đến 5 năm. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 3 năm đến 10 năm: Có tổ chức; thuốc nổ các loại từ 10 kilôgam đến dưới 30 kilôgam; các loại phụ kiện nổ có số lượng lớn; vận chuyển, mua bán qua biên giới; làm chết người; gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên; gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 2 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61 % đến 121%; gây thiệt hại về tài sản từ 100 triệu đến dưới 500 triệu đồng; tái phạm nguy hiểm.

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 7 năm đến 15 năm: Thuốc nổ các loại từ 30 kilôgam đến dưới 100 kilôgam; các loại phụ kiện nổ có số lượng rất lớn; làm chết 2 người; gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 2 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% đến 200%; gây thiệt hại về tài sản từ 500 triệu đồng đến dưới 1,5 tỷ đồng; phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 15 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân: Thuốc nổ các loại 100 kilôgam trở lên; các loại phụ kiện nổ có số lượng đặc biệt lớn; làm chết 3 người trở lên; gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 3 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên; gây thiệt hại về tài sản 1,5 tỷ đồng trở lên. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10 triệu đến 50 triệu đồng, phạt quản chế hoặc cấm cư trú từ 1 năm đến 5 năm.

Sau một năm lao động, học tập, mỗi khi tết đến, xuân về là lúc mọi người xum vầy bên những người thân, bè bạn. Mong rằng, đừng có ai vì quá ham vui hay chỉ vì “con gà tức nhau tiếng gáy”, thấy người ta đốt pháo mình cũng a dua để rồi không những tiền mất, tật mang mà còn vướng vào vòng lao lý vì tiếng pháo.