“Hai vai” nặng nề, cán bộ phải tài - Bài 1

BP - Từ thực tiễn hoạt động của mô hình bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch UBND cấp xã ở thị xã Bình Long cho thấy, dù còn nhiều khó khăn, thách thức nhưng đây là “con đường phải đi” nếu muốn sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu quả, đồng thời đổi mới hệ thống tổ chức, quản lý theo tinh thần Nghị quyết 18, 19-NQ/TW của Hội nghị Trung ương 6, khóa XII và Đề án 999 của Tỉnh ủy.

 “CÚ HÍCH” ĐỔI MỚI HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ Ở CƠ SỞ

Qua nắm tình hình thực tế tại các xã, phường thực hiện mô hình bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch UBND cấp xã ở thị xã Bình Long cho thấy, công tác này đã giúp việc triển khai các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, chỉ thị, nghị quyết của địa phương… đi vào cuộc sống nhanh chóng. Tuy nhiên, với trách nhiệm “hai vai”, người được giao giữ trọng trách này không chỉ phải gánh khối lượng công việc nhiều mà còn chịu áp lực lớn trong lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý, điều hành.

Năng động và linh hoạt trong chỉ đạo, điều hành

Năm 2010, phường An Lộc được thị xã Bình Long chọn thực hiện thí điểm chủ trương nhất thể hóa chức danh bí thư kiêm chủ tịch. Đến nay, mô hình đã mang lại nhiều kết quả tích cực. Đồng chí Hoàng Thị Hồng Vân, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND phường An Lộc cho biết: “Thực hiện nhất thể hóa, công việc nhiều hơn, cực hơn nhưng tôi thấy mình năng động và linh hoạt hơn trong giải quyết công việc. Công tác lãnh đạo của cấp ủy sát thực tiễn hơn so với trước; nhiều vấn đề địa phương đang gặp khó khăn, vướng mắc được tháo gỡ nhanh do trực tiếp nắm tình hình. Nhất là những vấn đề liên quan đến đời sống dân sinh, đòi hỏi phải có sự chỉ đạo kịp thời thì vai trò bí thư kiêm chủ tịch được phát huy tốt do không cần phải hội họp, xin ý kiến lòng vòng”.

Một buổi họp thường kỳ của Đảng ủy phường An Lộc, thị xã Bình Long

Thị xã Bình Long được thành lập theo Nghị quyết số 35/NQ-CP của Chính phủ và chính thức hoạt động từ ngày 1-11-2009, có diện tích tự nhiên hơn 12.628 ha, gồm 6 đơn vị hành chính phường, xã. Trong đó, phường An Lộc có diện tích tự nhiên trên 975 ha, gồm 9 khu phố và 1 ấp với 13.167 người. Từ khi được giao trọng trách “hai vai”, đồng chí Hoàng Thị Hồng Vân thêm năng động, linh hoạt, sáng tạo trong lãnh đạo, điều hành, giải quyết công việc. Qua đó, những ý tưởng về phát triển kinh tế - xã hội thể hiện sự bứt phá của một phường trung tâm thị xã được đồng chí Bí thư Đảng ủy đồng thời là Chủ tịch UBND phường trao đổi nhanh và thuyết phục trước Thường trực, Ban Thường vụ Đảng ủy phường. Việc lãnh đạo, chỉ đạo được tập trung và có sự nhất quán đã góp phần xây dựng, củng cố sự đoàn kết trong toàn Đảng bộ. Nhờ đó, những năm qua, phường An Lộc luôn đạt và vượt các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội được giao.

Theo đánh giá của Thị ủy Bình Long, khi thực hiện mô hình nhất thể hóa chức danh bí thư kiêm chủ tịch UBND cấp xã, sự lãnh đạo của cấp ủy đã bao quát, toàn diện hơn. Việc thực hiện các nghị quyết, chương trình công tác của cấp ủy cùng cấp và cấp trên cũng được chính quyền tiến hành nhanh hơn, giảm bớt khâu trung gian. Quy trình từ xây dựng chủ trương, nghị quyết đến lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện của đơn vị cũng nhanh hơn so với trước đây.

Giải quyết nhanh những vấn đề sát sườn của dân

Mô hình bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch UBND cấp xã ở thị xã Bình Long đã mang lại nhiều cái “được” cho người dân, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, điều hành của cấp ủy, chính quyền cơ sở. Khi chưa xây dựng nông thôn mới (NTM), xã Thanh Phú không có hợp tác xã hay tổ hợp tác, chủ yếu phát triển kinh tế hộ nhỏ lẻ, manh mún. Từ khi nhận nhiệm vụ “hai trong một”, đồng chí Nguyễn Văn Lễ, Bí thư Đảng ủy kiêm Chủ tịch UBND xã đã có những cách làm quyết liệt. Trước đây, do ít đất và vốn đầu tư, hàng chục hộ dân ở ấp Phú Long canh tác rau xanh theo kiểu tự phát, thiếu kiến thức kinh nghiệm chăm sóc nên hiệu quả kém. Được đầu tư 200 triệu đồng từ vốn sự nghiệp khoa học - công nghệ năm 2014, xã ưu tiên cho 2 hộ dân ở ấp Phú Long vay đầu tư hệ thống nhà lưới, trồng rau an toàn và mô hình đã mang lại hiệu quả kinh tế cao, tạo tiền đề để xã đề nghị tiếp tục hỗ trợ vốn phát triển trồng rau sạch.

Từ sự hỗ trợ nhiệt tình của cấp ủy, chính quyền xã, các hộ dân xã Thanh Phú đã phát huy lợi thế trong sản xuất, mang lại lợi nhuận kinh tế cao. Năm 2015, xã hoàn thành tiêu chí số 13 về hình thức tổ chức sản xuất với 2 tổ hợp tác chăn nuôi bò, dê và 1 tổ hợp tác trồng rau an toàn, góp phần đưa Thanh Phú về đích NTM vào cuối năm 2016.

Ở phường An Lộc, từ khi thực hiện mô hình nhất thể hóa chức danh đã giảm được 30% số hội nghị, cuộc họp, giúp cán bộ, công chức có thời gian nắm bắt tình hình thực tế cơ sở. Từ đó, kịp thời giải quyết các đề xuất, kiến nghị của người dân khi thực hiện giải tỏa đền bù các dự án lớn của thị xã, như đường Hàm Nghi, Tú Xương, mương thoát nước khu vực nội ô... Đồng thời, vận động nhân dân đóng góp cùng Nhà nước xây dựng 14 công trình phúc lợi trên địa bàn, hoàn thiện hơn 17km đường bê tông xi măng NTM ở khu dân cư... với tổng kinh phí hàng chục tỷ đồng. Đồng chí Hoàng Thị Hồng Vân cho rằng: Với trọng trách “hai vai”, khi tiếp nhận chỉ đạo từ cấp trên, phải triển khai ngay vào công việc thực tế. Đồng thời tăng cường tiếp xúc với nhân dân, nắm bắt và ra quyết định ngay với những việc thuộc thẩm quyền giải quyết.

Vẫn... khó làm tròn “hai vai”

Khi bàn về chủ trương nhất thể hóa chức danh, vấn đề nhiều người lo ngại chính là cơ chế nào để kiểm soát quyền lực khi dồn vào một người. Đồng chí Nguyễn Minh Hợi, Tỉnh ủy viên, Bí thư Thị ủy Bình Long cho rằng: Qua thực hiện mô hình nhất thể hóa chức danh bí thư đảng ủy kiêm chủ tịch UBND ở 2 phường An Lộc, Phú Đức và xã Thanh Phú thì yếu tố con người là quan trọng nhất, bởi không phải ai cũng làm tròn được “hai vai”. Đã có trường hợp sau một thời gian “thử sức” buộc phải dừng, điều chỉnh do không đáp ứng yêu cầu công tác. Do vậy, ngoài thanh - kiểm tra, Thị ủy còn nắm bắt tình hình thực hiện mô hình qua hoạt động của HĐND, phản ánh của các tổ chức chính trị - xã hội cũng như tiếp xúc, lắng nghe ý kiến của nhân dân.

Bí thư Thị ủy Bình Long Nguyễn Minh Hợi chia sẻ: “Để việc nhất thể hóa đạt hiệu quả, Bình Long đã đề xuất giải pháp quản lý quyền lực nhưng vướng quy định vì Trung ương chưa ban hành quy chế mẫu về hoạt động của bí thư cấp ủy kiêm chủ tịch UBND cấp xã để thuận tiện trong công tác chỉ đạo, điều hành. Thực hiện công tác cán bộ đúng đã khó, tìm được cán bộ đủ năng lực thực hiện kiêm nhiệm 2 chức danh chủ chốt càng khó. Vì vậy, cấp ủy cấp trên phải thường xuyên quan tâm, động viên, nhắc nhở cán bộ cần chuẩn bị tốt mọi việc trước khi đưa ra bàn bạc, thảo luận; lắng nghe ý kiến đóng góp nhiều chiều...”.

Đồng chí Hoàng Thị Hồng Vân cho hay: “Mình là người đưa ra chủ trương nhưng cũng là người chịu trách nhiệm thực hiện, vì thế phải có tính khả thi và được HĐND đồng ý dựa trên tinh thần công khai, dân chủ mới dám quyết, dám làm. Tuy nhiên, do đảm nhiệm cả hai chức danh chủ chốt nên công việc nhiều, sức ép về thời gian rất lớn. Nhất là phần lớn thời gian trong ngày, trong tuần chủ yếu tập trung giải quyết công tác chính quyền nên chưa dành nhiều thời gian cho công tác xây dựng đảng”.

T.Mảng