Gian nan đường đến đích nông thôn mới

BP - Vài cơn mưa trái mùa và sương muối đã khiến nông dân xã Đồng Nai (Bù Đăng) phải đối mặt với nhiều khó khăn. Khoảng 30% diện tích điều - cây trồng chủ lực, bị đen bông, rụng trái non, cháy lá ảnh hưởng đến kinh tế của người dân. Theo đó, việc vận động nhân dân đóng góp xây dựng nông thôn mới (NTM) càng gặp nhiều khó khăn.

Nan giải cơ sở hạ tầng

Đồng Nai thuộc nhóm xã miền núi (khu vực III) điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn. Vì thế, xã đã triển khai các tiêu chí xây dựng NTM theo phương châm “dễ làm trước, khó làm sau”. Hạ tầng giao thông nông thôn luôn là tiêu chí khó nhất trong xây dựng NTM nói chung và với Đồng Nai. Hiện đường vào trung tâm xã đã được nhựa và bê tông hóa, ôtô đi lại thuận tiện. Nhưng còn 50% đường liên thôn, ấp, sóc xuống cấp chưa được đầu tư. Trục chính nội đồng cũng chỉ đạt khoảng 40%, còn lại xe cơ giới đi lại khó khăn đã ảnh hưởng không nhỏ đến phát triển kinh tế của người dân.

Anh Điểu Hai ở thôn 5, xã Đồng Nai cho biết: “Thôn 5 tập trung đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống nhưng đường đi khó khăn, vất vả nên không chỉ ảnh hưởng đến việc lưu thông của người dân mà đến mùa thu hoạch nông sản cũng dễ bị tư thương ép giá. Năm nay, cây điều lại cho năng suất thấp nên đời sống người dân càng khó khăn”.

Trục đường chính vào xã Đồng Nai xuống cấp đang được làm lại

Theo tiêu chí NTM, phải có ít nhất 70% cơ sở vật chất, thiết bị trường học từ mầm non đến THCS trên địa bàn xã đạt chuẩn quốc gia mới đạt tiêu chí giáo dục. Nhưng hiện cả 3 trường tiểu học, mầm non và THCS của xã đều chưa đạt chuẩn quốc gia. Cơ sở vật chất còn thiếu và xuống cấp, ảnh hưởng đến việc học tập của các em. Tiêu chí cơ sở vật chất văn hóa cũng chưa đạt vì xã chưa có nhà văn hóa và khu thể thao đạt chuẩn theo quy định của Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch. Đồng thời chưa có điểm vui chơi, giải trí, luyện tập thể thao cho trẻ em và người cao tuổi theo quy định. Em Điểu Phong (2002) ở thôn 4, xã Đồng Nai cho biết: “Ở xã không có điểm vui chơi giải trí dành cho chúng cháu. Vì thế học xong, chúng cháu về nhà phụ giúp cha mẹ hoặc xem tivi thôi”.

Nỗi lo lớn nhất của lãnh đạo xã là giảm được hộ nghèo theo hướng bền vững. Ông Nguyễn Thái Hà, Chủ tịch UBND xã cho biết: “Năm 2012, xã được công nhận xóa nhà tạm. Vậy mà nay lại phát sinh trở lại do hộ nghèo, cận nghèo tách hộ. Dù công tác giảm nghèo được chú trọng nhưng hiện số hộ nghèo trên địa bàn xã vẫn còn 58 hộ/257 người, 72 hộ cận nghèo/318 người. Trong quý 1/2018, các đơn vị chức năng đã nâng cấp và bàn giao 66 căn nhà tại Dự án 33 trị giá 1,98 tỷ đồng cho người dân. Riêng dịp tết Nguyên đán Mậu Tuất 2018, UBND xã vận động tổ chức, cá nhân hảo tâm ủng hộ 711 phần quà trị giá 243,5 triệu đồng”.

Nhiều tiêu chí đạt nhưng thiếu bền vững

Chủ tịch UBND xã Nguyễn Thái Hà chia sẻ, để phát triển kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội, lãnh đạo xã luôn chỉ đạo các hội, đoàn thể, chủ lực là nông dân, phụ nữ và đoàn thanh niên tăng cường phối hợp Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện, trạm khuyến nông xã thực hiện tốt việc thâm canh nâng cao năng suất, chất lượng các cây trồng chủ lực như cà phê, cao su, hồ tiêu, điều, ca cao... Song song đó, vận động nhân dân tập trung các nguồn vốn đầu tư của nhà nước, nhiều loại hình vốn vay để phát triển đàn gia súc, gia cầm phù hợp điều kiện thổ nhưỡng. Đồng thời chỉ đạo, hướng dẫn người dân làm chuồng trại có mái che, gia súc có người chăn dắt, tiêm phòng định kỳ... Tuy nhiên, sản xuất của người dân vẫn manh mún -tự phát, chưa có mô hình liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản chủ lực đảm bảo tính bền vững nên tiêu chí về tổ chức sản xuất chưa đạt.

Linh hoạt hơn trong thực tế, Đảng ủy, UBND xã đã chỉ đạo lồng ghép chương trình xây dựng NTM với các chương trình mục tiêu quốc gia khác; tích cực vận động, tuyên truyền nhân dân, đến nay xã đã hoàn thành 9/19 tiêu chí. Ngoài những tiêu chí cần vốn lớn thì các tiêu chí đòi hỏi phải tuyên truyền nâng cao ý thức người dân như: môi trường và an toàn thực phẩm, nước sạch, tổ chức sản xuất cũng cần sự vào cuộc đồng bộ của hệ thống chính trị và theo cách thức “mưa dầm thấm lâu” chứ không thể thay đổi “một sớm, một chiều”. Đơn cử, người dân có thu gom chất thải, nước thải nhưng chưa xử lý đúng quy định. Hộ chăn nuôi có chuồng trại đảm bảo vệ sinh môi trường chỉ đạt 40%, trong khi tiêu chí cần phải ít nhất 60%; hộ sử dụng nước sạch hợp vệ sinh cũng chỉ đạt 80/95% theo quy định...

Tiêu chí an ninh và quốc phòng đã đạt chuẩn nhưng thiếu bền vững, vẫn khó kiểm soát. Trong quý 1/2018, trên địa bàn xã xảy ra 1 vụ hủy hoại tài sản, thiệt hại 1 xe honda; 1 vụ đánh người gây thương tích; 1 vụ trộm cắp tivi tại thôn 4 đã giao Công an huyện thụ lý; tuần tra kiểm soát giao thông 6 đợt phát hiện 6 trường hợp vi phạm, phạt tiền 1,5 triệu đồng; kiểm tra lưu trú 7 đợt phát hiện 12 trường hợp không khai báo lưu trú, nhắc nhở cho làm cam kết không tái phạm 6 trường hợp, phạt tiền hơn 1 triệu đồng...

Hiện Đảng ủy, UBND xã Đồng Nai chú trọng mục tiêu giảm hộ nghèo, nâng cao đời sống kinh tế - xã hội và thu nhập bình quân cho người dân, nhất là khu định canh, định cư, tập trung đồng bào dân tộc thiểu số tại thôn 8. Đây cũng chính là tiền đề quan trọng để Đồng Nai nỗ lực thay đổi diện mạo ở một xã nghèo còn bộn bề khó khăn.

Ngọc Tú