Giá hồ tiêu vẫn cao đến cuối năm 2015

BP - Đó cũng là nhận định của Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam (VPA). Bởi theo số liệu của Tổng cục Hải quan, đến nay, Việt Nam đã xuất khẩu (XK) khoảng 100 ngàn tấn tiêu, sản lượng hồ tiêu trong nông dân và doanh nghiệp cất trữ chỉ còn khoảng 30 ngàn tấn. Trong khi đó, thị trường vẫn còn “khát” hồ tiêu. Tuy nhiên, VPA cũng nhận định giá tiêu năm 2016 sẽ không được tốt như 2015. Bởi diện tích hồ tiêu đi vào thu hoạch của các nước trồng tiêu trên thế giới đang tăng.

THẾ GIỚI VẪN “KHÁT” HỒ TIÊU

Theo báo cáo của Cộng đồng Hồ tiêu quốc tế (IPC), sản lượng hồ tiêu toàn cầu năm 2014 đã giảm 336 ngàn tấn so với 379 ngàn tấn của năm 2013 do mùa màng bị ảnh hưởng từ thời tiết bất lợi và dịch bệnh. Kết thúc năm 2014, thế giới không còn hồ tiêu tồn kho để gối đầu cho năm 2015. Niên vụ 2014-2015, diễn biến thay đổi khí hậu trên toàn cầu vẫn nhiều bất lợi với loại cây trồng khó tính này nên tổng sản lượng thu được khoảng 340 ngàn tấn. Trong khi đó, nhu cầu tiêu thụ khoảng 380 ngàn tấn, đồng nghĩa thế giới vẫn thiếu hụt 40 ngàn tấn hồ tiêu trong năm 2015. Cung không đủ cầu là nguyên nhân giá tiêu năm 2015 đã đạt đỉnh cao kỷ lục. IPC dự báo, từ nay đến cuối năm, nguồn cung hồ tiêu trên thế giới vẫn còn thiếu hụt, không đáp ứng nhu cầu vì các nước XK tiêu lớn như Việt Nam, Ấn Độ, Inđônêsia giảm sản lượng khoảng 20% do mất mùa. Năm 2015, dự trữ hồ tiêu trên thế giới không lớn và giá tiêu vẫn bình ổn ở mức cao. Đây là cơ hội cho hồ tiêu Việt Nam tăng tốc XK.

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, năm 2014, Việt Nam XK 156 ngàn tấn hồ tiêu, kim ngạch đạt 1,2 tỷ USD. Việt Nam chiếm 30% sản lượng hồ tiêu thế giới, XK đi 97 lãnh thổ, quốc gia với 58% thị phần. Tuy nhiên, kết quả khảo sát của VPA, niên vụ 2014-2015, sản lượng hồ tiêu ở 6 tỉnh trồng tiêu trọng điểm là Bình Phước, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu, Đắk Nông và các tỉnh Tây Nguyên năng suất, sản lượng giảm từ 15-40% so với niên vụ trước (tùy từng vùng). Sản lượng hồ tiêu cả nước niên vụ năm nay chỉ đạt 130 ngàn tấn (giảm 26 ngàn tấn so với năm 2014). Chiếm sản lượng cao và thị phần XK lớn nên năng suất, sản lượng hồ tiêu Việt Nam giảm đã ảnh hưởng lớn đến cán cân cung - cầu thị trường hồ tiêu thế giới.

Ông Nguyễn Văn Đạo, Trưởng phòng Truyền thông Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư, Sở Nông nghiệp - Phát triển nông thôn cho biết: Hiện Công ty  TNHH chế biến gia vị Nedspice đã thu mua của thành viên 24 câu lạc bộ tiêu bền vững trên địa bàn tỉnh Bình Phước (tại 3 huyện Hớn Quản, Lộc Ninh, Bù Đốp) đạt gần 1.000 tấn tiêu/1.000 tấn theo hợp đồng ký kết 2 bên. Trước đó, do mùa tiêu năm nay giá cao giữa vụ, nhiều nông dân giữ tiêu hy vọng giá cuối năm sẽ cao hơn, nên đến giữa tháng 6 công ty chỉ mới mua được khoảng 500 tấn. Ông Nguyễn Bá Thịnh, nông dân trồng tiêu giỏi ở ấp 4, xã Lộc An, huyện Lộc Ninh, thành viên Câu lạc bộ “Phát triển tiêu bền vững” cũng cho biết, hiện nông dân đã bán hết kể cả tiêu trong và ngoài hợp đồng với Công ty Nedspice.

Số liệu của Tổng cục Hải quan cho thấy, 8 tháng năm 2015, Việt Nam XK hơn 100 ngàn tấn tiêu. Vì thế, nhiều lắm trong kho các doanh nghiệp và nông dân, hiện chỉ còn khoảng 30 ngàn tấn tiêu. Vài tháng trước, nông dân có trữ nhiều, nhưng 2 tháng 9, 10 - thời điểm giá tiêu cao nhất vì phục vụ cho tháng ăn chay của các nước Trung Đông và Ấn Độ nên đa phần nông dân đã bán hết. Số ít hộ còn trữ khoảng 5-10 tấn/hộ, thường đã trồng tiêu hàng chục năm trời, có nhiều kinh nghiệm về đầu ra, nên không đáng lo ngại. Đầu tháng 12, Việt Nam bắt đầu vào niên vụ mới với giống tiêu Ấn Độ. Vì thế, những hộ còn trữ tiêu, cùng lắm sẽ chỉ trữ đến tháng 11 là bán hết.

GIÁ TIÊU VẪN Ở MỨC “KỶ LỤC”

VPA nhận định, thế giới vẫn còn “khát” hồ tiêu nên giá tiêu từ nay đến cuối năm vẫn giữ mức kỷ lục. Trong tháng 9, tiêu đầu giá (dung lượng 450 gram/lít) dao động từ 192 - 197 ngàn đồng/kg. Tại Lộc Ninh, ngày 20-9, tiêu dung lượng 550 gram/lít, nông dân bán ra 205-207 ngàn đồng/kg. Bà Nguyễn Mai Oanh, Phó chủ tịch, kiêm Tổng thư ký VPA cho biết, giá hạt tiêu đen Việt Nam XK hiện đang ở mức 9.300-9.700 USD/tấn. Từ nay đến cuối năm, giá tiêu xuất khẩu dự báo sẽ không giảm mà còn có thể tăng lên. Giá tiêu đen loại 550-570 gram/lít mà Ấn Độ bán ra hiện đã ở mức trên 10 ngàn USD/tấn.

Mặt khác, Việt Nam có thế mạnh về hạt tiêu dung trọng lớn cỡ 550 gram/lít (loại tiêu có giá ổn định ở mức cao). Trong khi ở các nước trồng tiêu lớn khác, dung trọng phổ biến ở mức 450-500 gram/lít. Tuy nhiên, tiêu Việt Nam hiện vẫn đang được XK phổ biến theo hình thức không đảm bảo về mặt chất lượng. Bởi thực trạng lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật trong canh tác tiêu. Nếu XK được theo dạng đảm bảo chất lượng, giá tiêu Việt Nam có thể còn cao hơn 10-15% so với hiện nay.

Tuy nhiên, VPA cũng nhận định, do nhiều năm qua giá tiêu luôn ở mức hấp dẫn nên diện tích trồng mới ở các địa phương đã tăng nóng, đạt 85 ngàn ha, vượt xa ngưỡng quy hoạch 50 ngàn ha. Năm 2015,  các loại cây công nghiệp chủ lực như cà phê, cao su tiếp tục rớt giá góp phần làm tăng diện tích trồng tiêu. Giá cao và ổn định nhiều năm liên tục nên diện tích trồng mới ở các nước trồng tiêu trên thế giới cũng tăng. Trong khi đó, hồ tiêu đi vào thu hoạch chính vụ chỉ sau 3 năm xuống giống. Vì thế, giá tiêu năm 2016 nhiều khả năng khó giữ được ở mức cao như hiện nay.

P.Hà