Giá điều tăng: Thêm niềm tin cho nhà vườn

BP - Giá điều thô nguyên liệu và điều nhân chế biến đã tăng đỉnh điểm từ đầu tháng 8 năm nay. Giá cao do hạn hán khắc nghiệt làm giảm sản lượng mùa điều 2015-2016, đồng thời cũng nhờ người tiêu dùng ngày càng lựa chọn hạt điều, đặc biệt là hạt điều Việt Nam thơm ngon, bổ dưỡng. Điều tiếp tục là mặt hàng “sáng” trong bối cảnh nhiều nông sản xuất khẩu (XK) chủ lực khác của Việt Nam đang đối mặt với khó khăn. Giá điều thô nguyên liệu ổn định ở mức cao tạo niềm tin cho nông dân đầu tư chăm bón cây điều tăng năng suất…

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, khối lượng hạt điều XK tháng 8-2016 ước đạt 34 ngàn tấn với giá trị 277 triệu USD, đưa khối lượng XK hạt điều 8 tháng năm 2016 đạt 225 ngàn tấn với 1,76 tỷ USD, tăng 5% khối lượng và tăng 12,7% giá trị so cùng kỳ năm 2015.

GIÁ CAO ĐỈNH ĐIỂM

Cuối tháng 8-2016, giá hạt điều thô nguyên liệu trên địa bàn tỉnh ở mức 45.000 đồng/kg, tăng 1.500 đồng/kg so với đầu tháng. Hiện giá tiếp tục tăng cao với 50.000 đồng/kg nhập kho doanh nghiệp với điều nguyên liệu cất trữ loại 1. Đây cũng là mức giá cao nhất từ trước đến nay. Chị Nguyễn Thị Hạnh ở khu phố Tân Xuân (Đồng Xoài), tiểu thương 20 năm cất trữ điều cho biết: Giá cao nhưng điều cất trữ không còn nhiều. Do năm nay giá điều bình quân suốt mùa vụ ổn định ở mức cao nên cả nông dân và tiểu thương đều đã bán điều cất trữ chỉ sau kết thúc mùa vụ 1-2 tháng, khi giá nhích lên 42-43 ngàn đồng/kg. Bởi lo ngại giá sẽ giảm khi doanh nghiệp nhập khẩu điều nguyên liệu để chế biến như những năm trước.

“Vua” trồng điều Võ Hùng Chiến ở thôn Khắc Khoan, xã Phú Nghĩa (Bù Gia Mập) cũng cho biết, sản lượng thu từ 110 ha điều của gia đình đã bán hết trong mùa thu hoạch. Chị Trần Thị Yến, Chủ nhiệm hợp tác xã điều bền vững ở xã Bù Gia Mập (Bù Gia Mập) thông tin thêm là nghe tin bà con dân tộc thiểu số ở Bù Gia Mập năm nay không bán điều tươi mà phơi khô cất trữ nên nhiều thương lái đến lùng thu gom nhưng không có. Bởi, cất trữ điều chỉ có một số hộ người Kinh khá giả nhưng họ cũng đã bán hết từ nhiều tháng trước.

Ông Nguyễn Đức Thanh, Chủ tịch Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas) cho biết: Ngày 7-9, các nhà nhập khẩu Indonesia rao giá điều thô nguyên liệu 2.230 USD/tấn. Một số nước châu Phi cũng ra giá điều thô gần 2.000 USD/tấn. Cao hơn 300 USD/tấn so với 2 tháng trước.

Theo Vinacas, giá nhân điều chưa bóc vỏ lụa hiện 350-400 ngàn đồng/kg (tương đương 15,72-17,96 USD/kg). Mức giá này có lợi hơn so với giá XK nhân điều sơ chế đã bóc vỏ lụa mặc dù giá loại này cũng tăng nhẹ trong thời gian gần đây. Một số nhà chế biến điều rang muối lớn còn mua dự trữ để làm hàng bán tết Nguyên đán 2017 nhằm tránh tình trạng “cháy hàng” vào dịp cao điểm như mọi năm (đặc biệt loại nhân điều có chất lượng cao xuất xứ từ Bình Phước, Đồng Nai...).

Ngoài Trung Quốc và thị trường nội địa, khách hàng tại Hàn Quốc, Nhật Bản cũng đang chú ý đến các mặt hàng điều chế biến sâu của Việt Nam do yêu cầu về chất lượng của họ khá cao, đặc biệt là nguyên liệu đầu vào. Vinacas khuyến cáo, để đáp ứng nhu cầu của khách hàng nước ngoài với các sản phẩm chế biến sâu thì doanh nghiệp chế biến phải kiểm soát tốt về vấn đề tạp chất, vi sinh và đảm bảo tuyệt đối an toàn vệ sinh thực phẩm.

MÙA ĐIỀU 2016-2017 GIÁ VẪN TỐT

Đó cũng là khẳng định của Chủ tịch Vinacas Nguyễn Đức Thanh khi trả lời phỏng vấn báo chí tại buổi làm việc với UBND tỉnh Bình Phước ngày 7-9. Giá điều mùa vụ 2016-2017 sẽ không ở mức cao đỉnh điểm như thời điểm này nhưng vẫn ổn định giá tốt. Do người tiêu dùng trên thế giới đang hướng tới các loại thực phẩm hạt để bảo vệ sức khỏe, đặc biệt là hạt điều Việt Nam nói chung, Bình Phước nói riêng vốn đã có tiếng thơm ngon, bổ dưỡng. Trong thực tế ngành công nghiệp chế biến, XK điều của Việt Nam tăng trưởng nhanh, chưa có đối thủ cạnh tranh.

Giá điều thô nguyên liệu ổn định ở mức cao từ cuối năm 2014. Do công suất chế biến tăng nóng và hạt điều của Việt Nam nổi trội hơn hẳn về chất lượng so với điều khu vực châu Phi và các nước Đông Nam Á. Cũng từ cuối năm 2014, Vinacas có động thái quan tâm đến người trồng điều để khích lệ tăng năng suất, giảm áp lực nhập khẩu nguyên liệu. Cụ thể, Vinacas tổ chức tuyên dương nông dân trồng điều giỏi hằng năm và đầu tư mô hình ghép chồi cải tạo vườn điều chất lượng kém ở Bình Phước và Đồng Nai, đồng thời chú trọng quảng bá hình ảnh hạt điều Việt Nam...

Giá tốt nên từ năm 2014 đến nay, nông dân quay lại chăm sóc vườn điều để mong vụ mùa bội thu. Nhờ đó năng suất bình quân đã tăng như ở Bình Phước từ 0,9 tấn/ha lên 1,4 tấn/ha (năm 2015), tuy nhiên năm 2016 do ảnh hưởng của hạn hán nên chỉ đạt 1,1 tấn/ha. Kết thúc mùa vụ 2016 (tháng 5) ở các vùng trồng điều trọng điểm nông dân đã vệ sinh vườn, rong cành già và chuẩn bị bón phân đợt 1 khi mùa mưa đến. Đầu tháng 9, nông dân đã bón phân xong đợt 2, nhiều vườn điều bắt đầu đâm chồi để chuẩn bị ra hoa đợt đầu vào tháng 12. Ở ấp Thạnh Biên, xã Lộc Thạnh (Lộc Ninh) anh Nguyễn Văn Hải có 4 ha điều 12 năm. Anh Hải cho biết: Với kết cấu đất có đá bàn thì chỉ cây điều chống chọi được với mùa khô khốc liệt nên tôi không chuyển đổi cây trồng những năm hoàng kim của cao su. 3 năm nay, giá điều tốt nên người dân ấp Thạnh Biên phấn khởi yên tâm chăm sóc vườn. Nhờ đó, năng suất đã được cải thiện, nhiều vườn đạt 2,5 tấn/ha.

Chị Trần Thị Yến gắn bó với cây điều hơn 30 năm ở xã Bù Gia Mập, huyện Bù Gia Mập cũng cho biết, trước đây bà con trồng điều với mật độ dày nhưng 3 năm nay nhờ được tập huấn chuyển giao khoa học - kỹ thuật và học theo người Kinh nên vườn điều của bà con đã thông thoáng hơn. Người Mơnông, S’tiêng ở Bù Gia Mập dù chưa chăm sóc vườn điều được như người Kinh nhưng không còn “khoán trắng” vườn cho ông trời, họ đã biết muốn có thu thì phải cho điều “ăn” phân bón. Mùa điều năm nay, nhiều khu vực ở huyện Bù Gia Mập mất mùa nhưng riêng xã Bù Gia Mập lại trúng mùa, giúp bà con phấn chấn chăm sóc vườn, nâng cao năng suất.

Sản lượng điều Việt Nam mới chỉ đáp ứng 30-40% công suất chế biến và với Bình Phước - quê hương của hạt điều đã được cả thế giới biết đến thì chung thủy với cây điều là hướng đi đúng của nhà nông hiện nay. Mong muốn của người trồng điều Bình Phước là có sự gắn kết giữa nông dân và doanh nghiệp để không bị thương lái làm giá, ép giá khi mùa điều đến.