Garnet Joseph Wolseley - Thống chế Anh

BP - Garnet Joseph Wolseley sinh năm 1833, trong một gia đình làm nghề kinh doanh tại Ireland. Năm 1852, Wolseley đi lính biên chế vào Binh đoàn bộ binh số 12, sau đó là Binh đoàn 80 đóng tại Ấn Độ và tham gia cuộc chiến Anh - Miến Điện lần 2. Năm 1854, ông chuyển sang Crimea, rồi tham gia cuộc chiến tranh thuốc phiện với Trung Quốc và trở lại Ấn Độ năm 1857.

Năm 1861, ông sang Canada chỉ huy hậu cần cho quân đội Anh. Trong cuộc nội chiến Nam - Bắc nước Mỹ, Wolseley thường xuyên đến thăm và trò chuyện với Tư lệnh quân đồng minh miền Nam Hoa Kỳ. Những cuộc viếng thăm này đã giúp ông có thêm kinh nghiệm trong tác chiến và vị thế bản thân trong con đường binh nghiệp. Năm 1862, ông cho xuất bản sách nói về cuộc chiến tranh nha phiến tại Trung Quốc. Tiếp đó là sách về lý luận quân sự với mục đích cải cách triệt để quân đội Anh.

Năm 1871, ông được phong làm Phó tổng chỉ huy quân đội hoàng gia. Sau khi được phong chức, ông trở về nước Anh và bắt đầu công cuộc cải cách quân đội. Wolseley đề ra chính sách đơn giản hóa thủ tục nhập ngũ, thành lập thêm lực lượng dự bị, tìm kiếm người có đủ đức và tài nắm quyền chỉ huy các đơn vị. Ông loại bỏ các chỉ huy dựa vào danh tiếng của gia đình và dòng họ hay chạy chọt chức quyền, những thành phần xu nịnh... mà không có năng lực thực sự. Với phương châm, cải cách phải triệt để, loại bỏ việc làm nửa vời nên chỉ trong một thời gian ngắn, quân đội Anh đã thiết lập được hệ thống kỷ luật sắt, có đội ngũ chỉ huy trẻ đầy năng lực và dũng cảm... Wolseley căm ghét những kẻ buôn nô lệ da đen nên năm 1873, ông đưa quân sang Tây Phi để lập lại trật tự kỷ cương tại đây. Bọn buôn nô lệ kích động người dân bản địa chống đối Wolseley quyết liệt. Bằng tài năng của mình, ông đã nhanh chóng chinh phục các vùng đất phía tây châu Phi. Bọn buôn người bị ông xử bắn công khai nên người bản địa quay sang ủng hộ quân Anh. Năm 1878, trung tâm buôn bán người của bộ lạc Ashanti đã bị ông đánh tan. Năm 1879, cuộc bạo loạn của người Zulu cũng bị Wolseley đánh dẹp. Năm 1882, ông dập tắt cuộc nổi dậy của người Ai Cập, thống trị kênh đào Suez, giải phóng Kartum, thiết lập sự thống trị ở vùng Bắc Phi rộng lớn... Từ năm 1890-1895, ông giữ hàm nguyên soái lục quân, Thống chế, Tổng tư lệnh quân đội Anh.

Lịch sử quân sự thế giới ghi nhận, tài năng của ông không chỉ thể hiện ở năng lực cầm quân mà còn chiến lược hiện đại hóa quân đội, tạo ra nhiều binh chủng mới và đơn vị mới nhiều nước khác phải học tập. Ngoài ra, trong hệ thống di sản mà Wolseley để lại còn có việc ông đã chấm dứt thời kỳ mua bán nô lệ da đen ở châu Phi sang châu Mỹ đã tồn tại hàng trăm năm, mở ra kỷ nguyên mới cho các bộ tộc ở lục địa đen này. 

Tấn Phong