Đương sự chết sau khi bị giam giữ, Trưởng công an xã Bom Bo lãnh án

BPO - Chiều 13-6, Hội đồng xét xử (HĐXX) phiên phúc thẩm Tòa án nhân dân (TAND) tỉnh đã tuyên y án sơ thẩm vụ án giữ người trái pháp luật của Trưởng và Phó công an xã Bom Bo, huyện Bù Đăng. Vụ án này từng gây bức xúc trong dư luận vì chỉ sau một đêm bị bắt và nhốt tại trụ sở công an xã Bom Bo, đến sáng hôm sau nạn nhân Nguyễn Văn Long đã chết một cách tức tưởi và còn nhiều điều chưa sáng tỏ.

HĐXX nhận định, bản án sơ thẩm của TAND huyện Bù Đăng tuyên ngày 15-11-2013 đúng pháp luật, nên TAND tỉnh tuyên giữ nguyên bản án sơ thẩm với bị cáo Phạm Văn Tự, nguyên Trưởng công an xã Bom Bo 18 tháng tù cho hưởng án treo.

 HĐXX cho rằng Phạm Hùng Cường, nguyên Phó công an xã Bom Bo có đơn xin bãi nại của gia đình nạn nhân, không có đơn kháng cáo nên HĐXX mời đến tòa với tư cách người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan (trước đó, bị cáo Cường được cấp sơ thẩm tuyên 15 tháng tù cho hưởng án treo).

Tòa phúc thẩm cũng đề nghị UBND xã Bom Bo có trách nhiệm bồi thường 226 triệu đồng cho gia đình bị hại (tăng thêm 15 triệu đồng so với án sơ thẩm).

Cái chết còn nhiều bí ẩn

Bản án sơ thẩm của TAND huyện Bù Đăng xác định: Ngày 22-12-2009, tại cuộc họp giao ban Công an xã Bom Bo, công an viên thôn 10 (xã Bom Bo) báo có ông Hồ Văn Tám (ngụ cùng thôn) tố cáo anh Nguyễn Văn Long (SN 1969, tạm trú tại thôn 10, hộ khẩu thường trú thôn 4, xã Minh Hưng, huyện Bù Đăng) đã nhiều lần hiếp dâm em H.T.M (SN 1995, là cháu ngoại ông Tám) từ đầu năm 2009.

Sau buổi họp giao ban, Phạm Văn Tự, khi đó là trưởng công an xã Bom Bo đã phân công Phạm Hùng Cường, Phó công an xã xác minh đơn tố cáo của ông Tám. Cường lấy lời khai và ký giấy giới thiệu em M đến bệnh viện huyện Bù Đăng khám và xin cấp giấy y chứng. Ngày 22-12-2009, bệnh viện đã cấp giấy y chứng xác định màng trinh em M có vết rách cũ, giãn rộng.

Đến khoảng 18 giờ ngày 22-12, Cường cùng một số công an viên phối hợp lực lượng xã đội đến nhà mời Nguyễn Văn Long lên trụ sở công an xã để lấy lời khai, xác minh nội dung đơn tố cáo. Tại trụ sở công an xã Bom Bo, Cường nói với anh Đào Trọng Hiếu (công an viên thôn 7 xã Bom Bo) đưa giấy bút cho Long viết bản tường trình và lấy lời khai, còn Cường về nhà tắm.

Khi Cường về gần đến nhà, Tự gọi điện thoại di động cho Cường hỏi đã mời Long ra làm việc chưa? Cường trả lời là đã mời ra nhưng Long chưa khai gì. Tự yêu cầu Cường giữ anh Long lại sáng mai làm việc tiếp. Cường nói với Tự nếu giữ Long lại thì phải báo cáo xin ý kiến của ông Lê Tuấn Sơn, Chủ tịch UBND xã Bom Bo. Nếu ông Sơn đồng ý thì giữ còn không Cường sẽ thả người. Tự nói với Cường: “Cứ yên tâm đã báo cáo với ông Sơn xin ý kiến rồi, cứ giữ lại đi”. Tự nói Cường viết sẵn quyết định tạm giữ người theo thủ tục hành chính, sáng mai ông Sơn vào ký.

Khoảng 20 giờ cùng ngày, Tự gọi điện thoại nhưng ông Sơn không nghe máy. 15 phút sau, ông Sơn gọi lại cho Tự hỏi: “Có gì mà gọi điện hai cuộc?”. Tự trả lời: “Gọi hỏi xem anh có ở nhà không đến ký hồ sơ”. Ông Sơn nói với Tự: Có cần thì ghé ký luôn. Tự trả lời: Thôi để sáng ngày mai ký cũng được. Sau đó Tự báo với ông Sơn việc công an xã đang giữ Long bị tố cáo hiếp dâm trẻ em.

Cường đến trụ sở làm việc được anh Hiếu báo lại Long đã viết tường trình nhưng không rõ ràng. Anh Hiếu lấy biên bản ghi lời khai của Long. Ghi xong, anh Hiếu đọc lại nội dung lời khai cho Long nghe nhưng Long không ký vào biên bản lời khai. Anh Hiếu báo với Cường việc Long không ký nhận biên bản thì Cường nói: giữ lại rồi ngày mai báo Công an huyện Bù Đăng.

Tiếp đó, anh Hiếu ngồi khuyên Long thành khẩn khai báo nhưng anh Long trình bày sự việc này anh bị người ta vu khống. Đến 21 giờ cùng ngày, anh Hiếu đưa anh Long vào buồng tạm giữ hành chính. Đến 23 giờ cùng ngày anh Hiếu đi ra khép cổng UBND xã, tắt ti vi đi ngủ. Sáng ngày 23-12-2009, Phạm Văn Tự vào kiểm tra phát hiện anh Long chết tại buồng tạm giữ hành chính.

Bao che, bất lực hay còn uẩn khúc gì khác?

Chị Trần Thị Sang (hộ khẩu thường trú thôn 4, xã Minh Hưng, huyện Bù Đăng), vợ anh Long kể với chúng tôi: “Chiều tối 22-12-2009, gia đình tôi vừa dọn cơm ra chưa kịp ăn thì công an xã đến bắt chồng tôi đi. Họ nói là anh Long bị tố hiếp dâm một cháu bé hàng xóm. Đến tối, tôi đến xã và được công an cho phép nói chuyện cùng chồng. Anh Long luôn miệng kêu oan, nói bị người ta vu khống. Anh còn nói “Em ơi họ đánh anh đau quá, chắc anh chết!””.

“Đêm đó, anh Long bị công an giữ lại. Sáng hôm sau, tôi mang cơm đến cho chồng, Trưởng công an xã Phạm Văn Tự thông báo là chồng tôi đã tự tử chết rồi. Tôi không tin vì khi ôm xác chồng trong tay tôi thấy có nhiều vết bầm”, chị Sang nghẹn ngào kể.

Phần tranh luận tại tòa phúc thẩm diễn ra khá gay gắt, luật sư bào chữa cho gia đình bị hại cho rằng: Một người liên tục kêu oan khi bị lấy lời khai thì không thể nào tự tử được. Hơn nữa, biên bản giám định pháp y số 407 ngày 25-2-2010 của Phòng kỹ thuật hình sự công an tỉnh Bình Phước kết luận: nạn nhân có bị ngoại lực tác động vào vùng đỉnh chẩm gây bầm tụ máu nhẹ dưới da đầu sát màng xương sọ. Nạn nhân tử vong do xuất huyết nội sọ.

Nhiều chứng cứ bị bỏ lọt và thu thập không đầy đủ ngay từ đầu. Ngoài ra, vai trò của một số người liên quan, như ông Lê Tuấn Sơn, nguyên Chủ tịch UBND xã Bom Bo và Đào Trọng Hiếu, công an viên xã Bom Bo, cũng chưa được làm rõ, có dấu hiệu bỏ lọt tội. Cơ quan tố tụng huyện Bù Đăng chỉ giải quyết một phần vụ án, tức chỉ xử lý sai phạm của 2 cán bộ công an trong việc giữ người mà chưa xử lý nguyên nhân và hậu quả cái chết của ông Nguyễn Văn Long.

Luật sư bào chữa cho gia đình bị hại nhấn mạnh: hành vi tạm giữ người không có quyết định của Công an xã Bom Bo là lạm quyền, vi phạm pháp luật, gây hậu quả nghiêm trọng. Cấp sơ thẩm truy tố và xét xử 2 bị cáo theo khoản 3 Điều 123 BLHS có khung hình phạt từ 3 năm đến 10 năm mà Tòa án chỉ xử bị cáo Tự 18 tháng tù treo, Cường 15 tháng tù treo là quá nhẹ.

HĐXX phiên phúc thẩm trả lời nguyên nhân cái chết của nạn nhân Long, hiện cơ quan điều tra vẫn đang trong quá trình làm rõ và xét xử ở một vụ án khác.

Một án mạng xảy ra tại trụ sở công an xã mà gần 5 năm trôi qua Công an tỉnh và Công an huyện Bù Đăng chưa trả lời được nguyên nhân vì sao dẫn đến cái chết, điều này thể hiện sự bất lực, bao che hay còn uẩn khúc gì khác?

Tuyết Ly