Độc đáo lễ hội chọi... dê!

BP - Mỗi độ xuân về, nhiều lễ hội dân gian được tổ chức ở các địa phương với những nét văn hóa đặc sắc. Vài năm trở lại đây, ở các tỉnh miền núi phía Bắc như Tuyên Quang, Hà Giang... tổ chức lễ hội chọi dê khá độc đáo!

Theo cụ Tẩn Quáng Phù, một chủ dê chọi ở xã Nậm Ty, huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang thì cùng với việc nuôi dê, từ xa xưa, người dân ở đây vẫn thường cho dê chọi nhau, một mặt để giải trí nhưng ẩn chứa sau đó là quan niệm về sự sinh sôi nảy nở và sự trường tồn giống nòi. Mặc dù không có những pha kịch chiến đến đổ máu như chọi bò, chọi trâu nhưng các cuộc so tài giữa các cặp dê lại diễn ra vô cùng độc đáo bởi những miếng đánh như bổ nhào, khóa chân, khóa sừng... khiến cho các pha đấu không kém phần quyết liệt và hấp dẫn. Ở cao nguyên đá, huyện Đồng Văn tổ chức hội chọi dê vào ngày 1-3 (tức 11 tháng Giêng), ở xã Ma Lé là hoạt động gắn với lễ gầu tào - một phong tục truyền thống ở đây. Các “đấu sĩ” dê phải vượt qua những yêu cầu khá chặt chẽ của ban tổ chức: có tuổi đời từ 3 tuổi trở lên, vóc dáng nhanh nhẹn, khỏe mạnh; dê có nguồn gốc rõ ràng, sống tại địa phương và được cán bộ thú y xã thẩm định kỹ lưỡng. Điều đặc biệt tại lễ hội chọi dê Đồng Văn là dù thắng hay thua các chú dê đều không bị giết thịt mà trở về đàn tiếp tục sinh sống. Cũng chính nhờ đó, người dân sẽ có ý thức chăm sóc bảo vệ vật nuôi trong gia đình, phát hiện và bảo tồn nguồn gen dê quý để nhân rộng.

Ở huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang, vào những ngày đầu xuân, người dân lại chọn những con dê đực to khỏe tham gia hội chọi dê ở xã Yên Phú, đúng vào dịp tổ chức lễ hội Động Tiên từ mồng 9 tháng Giêng. Dê thi đấu phải là con có bộ râu dài, sừng dáng cao, cơ bắp khỏe, đủ độ tuổi và cân nặng. Để chiến thắng, các chú dê không chỉ dựa vào sức khỏe mà cũng phải có các đòn, miếng được chủ dê huấn luyện trước. Những chú dê khỏe mạnh giành chiến thắng được cho là sẽ mang lại nhiều may mắn cho người chủ.

Hàm Yên