Để thực hiện hiệu quả chính sách nhân văn

BP - Đầu năm 2018, UBND tỉnh ban hành quyết định bồi hoàn kinh phí đào tạo đối với học sinh (HS) diện cử tuyển giai đoạn 2006-2015 tự ý nghỉ học hoặc vi phạm kỷ luật buộc thôi học. Trong giai đoạn này, toàn tỉnh có 26 em đã nhận kinh phí đào tạo với số tiền 741,570 triệu đồng. Tuy nhiên, số HS cử tuyển tự ý nghỉ học không có lý do chính đáng và bị kỷ luật buộc thôi học lên tới 32 em. Vì thế, UBND tỉnh đã giao Sở GD-ĐT phối hợp các sở, ban, ngành liên quan, UBND các huyện, thị xã có học sinh diện cử tuyển thực hiện việc thu hồi nguồn kinh phí cử tuyển không đúng đối tượng.

Ngoài việc thu hồi nguồn kinh phí hơn 700 triệu đồng cấp không đúng đối tượng, UBND tỉnh còn yêu cầu cơ quan chức năng làm rõ nhiều sai phạm khác. Cụ thể như thu hồi kinh phí đối với 6 HS có hộ khẩu thường trú chưa đủ 5 năm, 9 HS người Kinh không đúng khu vực cử tuyển và 8 HS có học bạ THPT xếp loại học tập không đạt yêu cầu theo quy định. Yêu cầu xác định trách nhiệm các công chức liên quan đến 13 HS không có tên trong danh sách nhưng vẫn được cử đi học và chi trả kinh phí đào tạo...

Cử tuyển là chính sách nhân văn của Đảng, Nhà nước ta nhằm tạo sự bình đẳng, góp phần giảm bớt khoảng cách dân trí giữa vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) với đồng bào Kinh. Là tỉnh miền núi, từ nhiều năm qua, Bình Phước đã cử tuyển rất nhiều con em đồng bào DTTS theo học tại các trường chuyên nghiệp trong cả nước. Giai đoạn 2010-2016, toàn tỉnh đã cử tuyển 620 học sinh DTTS học tại các trường đại học, cao đẳng, trong đó đại học 512 em và cao đẳng 108 em. Bên cạnh đó, mỗi năm còn có trên 10.000 lượt học sinh theo học tại các trường dân tộc nội trú trong toàn tỉnh. Tỉnh cũng đã thực hiện nhiều chính sách hỗ trợ như, hỗ trợ 2.439 học sinh tại các trường ở khu vực điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn với 146.340kg gạo. Từ năm 2009-2013, tỉnh đã tiếp nhận và chi hỗ trợ hơn 2,3 tỷ đồng cho 1.806 lượt sinh viên DTTS đang học tại các trường đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp ngoài tỉnh không thuộc diện cử tuyển. Ban Dân tộc tỉnh đã tiếp nhận, chi hỗ trợ 303,6 triệu đồng cho 71 lượt sinh viên DTTS thuộc hộ nghèo, cận nghèo...

Cũng như nhiều tỉnh, thành trong cả nước, hiệu quả của công tác đào tạo, sử dụng cán bộ người DTTS qua con đường cử tuyển ở Bình Phước thời gian qua chưa thực sự hiệu quả. Trong chừng mực nào đó, chính sách cử tuyển dường như đã lỗi thời. Mặc dù năm 2006, Chính phủ mới ban hành Nghị định số 134/2006/NĐ-CP quy định chế độ cử tuyển vào các cơ sở đào tạo, nhưng thực tế việc cử tuyển dành cho học sinh người DTTS đã được thực hiện từ trước đó khá lâu. Thời gian đầu, lượng chỉ tiêu được phân bổ hằng năm cho các địa phương rất lớn, đến nỗi nhiều năm liền, Bình Phước không tuyển đủ chỉ tiêu. Và do chỉ tiêu quá dồi dào nên khi còn thực hiện cơ chế chi trả học phí theo hình thức Trung ương đưa thẳng về các trường đại học, cao đẳng, các địa phương cử người đi học ào ào và sau đó không bố trí được việc làm. Về sau Nhà nước giao từng địa phương tự đề xuất chỉ tiêu, tự trích ngân sách chi trả thì chỉ tiêu giảm mạnh. Tuy nhiên, số người học xong không bố trí được việc làm ùn ứ từ giai đoạn trước vẫn còn rất nhiều.

Từ thực tế đã nêu, tỉnh cần có biện pháp giám sát chặt chẽ việc triển khai chủ trương cử tuyển; đồng thời tham mưu Trung ương các giải pháp tích cực để không chỉ thực hiện hiệu quả chính sách nhân văn đối với đồng bào DTTS mà còn đáp ứng yêu cầu nguồn nhân lực của địa phương.

Nguyên Thủy