Đảo Sơn Ca - Điểm chốt trọng yếu tại Trường Sa

BP - Đảo Sơn Ca thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, nằm ở vĩ độ 10o22’36’’N và kinh độ 114o28’42’’E. Đảo hình bầu dục, hẹp ngang, nằm theo hướng Tây Bắc - Đông Nam. Đảo có chiều dài khoảng 450m, rộng chừng 102m, khi thủy triều xuống thấp nhất đảo cao từ 3,5-3,8m. Trên đảo có cây cối xanh tốt, nhiều cây sống lâu năm cành lá sum suê, rợp bóng mát rất thích nghi với điều kiện sinh sống của loài chim. Vì vậy, chim sơn ca thường đến đây làm tổ, nuôi con và sinh sống nên người ta đặt tên cho đảo là Sơn Ca.

Một góc đảo Sơn Ca - Ảnh tư liệu

Trong chiến dịch Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975 lịch sử, ngày 29-3-1975, đội Đặc công 1 (Đoàn 126) được tăng cường 3 tàu vận tải không số của Đoàn 125 cùng một số vũ khí, trang bị với nhiệm vụ ra giải phóng quần đảo Trường Sa. Ngày 14-4-1975, sau khi ta giải phóng đảo Song Tử Tây, hệ thống phòng thủ của địch trên quần đảo Trường Sa bị đe dọa, quân địch hoang mang, lo sợ. Chớp thời cơ, ngày 25-4-1975, quân ta sử dụng 2 tàu 673 và 641 từ đảo Song Tử Tây đến giải phóng đảo Sơn Ca. Gần 40 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, với tinh thần “đảo là nhà, biển cả là quê hương” các thế hệ cán bộ, chiến sĩ trên đảo kế tiếp nhau đoàn kết một lòng, vượt qua mọi khó khăn gian khổ, luôn cảnh giác sẵn sàng chiến đấu, hoàn thành tốt nhiệm vụ giữ vững đảo tiền tiêu.

Nhìn trên bản đồ, đảo Sơn Ca rất gần đảo Ba Bình (đảo lớn nhất của Trường Sa) đang bị Đài Loan chiếm đóng bất hợp pháp. Đảo Sơn Ca kết hợp với 2 đảo Nam Yết và Đá Thị tạo thành thế chân kiềng vững chãi. Ở hai đầu, đảo có doi cát lớn dài khoảng 60m, rộng trung bình 50m. Vị trí 2 doi cát này thay đổi theo mùa, phía Đông Bắc của đảo thường bị lở. Khắc phục hiện tượng đó, chúng ta đã xây kè chắn sóng kiên cố xung quanh đảo. Do cấu tạo đất trên đảo là cát, san hô vụn, không có đất màu, không có nước ngọt nên việc trồng rau xanh gặp rất nhiều khó khăn. Không bó tay trước điều kiện thổ nhưỡng nơi đây, cán bộ, chiến sĩ của đảo tích cực lao động cải tạo đảo cát. Đền đáp công sức lao động không ngừng nghỉ của bộ đội trên đảo Sơn Ca, đảo cát đã được thuần dưỡng thành mảnh đất màu mỡ cho nhiều loại cây, củ, quả, rau xanh, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt hàng ngày của bộ đội.

Cùng các đảo thuộc quần đảo Trường Sa, đảo Sơn Ca là lá chắn vòng ngoài bảo vệ sườn phía Đông của các tỉnh Nam Trung bộ. Nằm trong cụm Nam Yết, đảo Sơn Ca phối hợp với các đảo trong cụm và trong quần đảo tạo thành thế trận liên hoàn nơi biển khơi. Xung quanh đảo Sơn Ca, phía sát ngoài rìa của thềm san hô có nhiều loài cá và chim quý. Mùa sóng yên biển lặng, tàu thuyền của các địa phương ven biển Việt Nam và các nước trong khu vực đến đánh bắt, khai thác, chế biến hải sản tương đối đông đúc. (*)

Được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, quân đội và nhân dân đất liền, đảo Sơn Ca đã được trang bị các hệ thống hiện đại như điện mặt trời, điện gió, hệ thống thông tin liên lạc cùng khí tài, vũ khí tiên tiến. Trong những năm qua, cán bộ, chiến sĩ trên đảo luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ tuyệt đối an toàn vùng trời, vùng biển quê hương. Đảo luôn chủ động, nắm chắc tình hình, kịp thời phát hiện, báo cáo và xử lý các tình huống xâm phạm của tàu và máy bay nước ngoài. Trên đảo Sơn Ca, ngoài các công trình quân sự còn có ngọn hải đăng với nhiệm vụ dẫn đường cho tàu thuyền qua lại. Đây là ngọn đèn biển có vị trí chiến lược trên con đường hàng hải quốc tế, cũng là sự khẳng định chủ quyền và vai trò của Việt Nam đối với quần đảo Trường Sa. Với những thành tích trong huấn luyện, chiến đấu và bảo vệ ngư dân, đảo Sơn Ca đã nhận được nhiều danh hiệu, cùng các phần thưởng khác của Đảng, Nhà nước và quân đội, xứng đáng là điểm chốt trọng yếu tại Trường Sa, là tiền đồn của Tổ quốc Việt Nam giữa biển khơi.

Đức Hồng

(*) Bài viết có sử dụng tài liệu đồng nghiệp