Danh dự của doanh nghiệp, doanh nhân

BP - Theo số liệu tổng hợp của cơ quan chức năng, tính đến ngày 31-5-2017, tổng số tiền nợ thuế trên toàn tỉnh là 1.249 tỷ đồng, trong đó nợ có khả năng thu 352 tỷ đồng, nợ khó thu 896 tỷ đồng, nợ chờ xử lý 0,9 tỷ đồng. Số nợ này tương đương 24% so với dự kiến thu ngân sách của tỉnh năm 2017 (dự kiến đạt 5.200 tỷ đồng), so với thu ngân sách toàn tỉnh 5 tháng đầu năm (1.812 tỷ đồng) tương đương 68,93%. Đây là tỷ lệ nợ thuế khá cao so với những năm gần đây của tỉnh cũng như các địa phương khác trong cả nước.

Thực tế cho thấy, bên cạnh nguyên nhân khách quan dẫn tới nợ thuế như sản xuất - kinh doanh của doanh nghiệp gặp khó khăn, nhiều doanh nghiệp rơi vào tình trạng thua lỗ, mất khả năng thanh toán... cũng có không ít nguyên nhân chủ quan đối với cả đối tượng nộp thuế và cơ quan chức năng có nhiệm vụ thu thuế. Ban chỉ đạo chống thất thu và đôn đốc thu nộp ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh ngày 28-6 vừa qua đã đánh giá một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn tới nợ đọng thuế là do xây dựng kế hoạch và tổ chức thu thuế nợ đọng của cơ quan chức năng chưa cụ thể, chi tiết; việc tổng hợp báo cáo đánh giá còn chậm, chưa thường xuyên, liên tục; công tác phối hợp giữa các ngành trong chống thất thu và đôn đốc thu ngân sách nhà nước chưa được thường xuyên, liên tục và quyết liệt.

Một câu chuyện “kinh điển” của giới doanh nghiệp nước ta là nợ ngân hàng coi chừng “chết”, nhưng nợ thuế có thể chây ì, thậm chí không trả cũng “chẳng chết ai”. Vay thì phải trả là quy luật với bất cứ chủ nợ, con nợ nào. Ngân hàng thường bị xem là khắc tinh của “thượng đế”. Không chỉ phải cầu cạnh khi đi vay, nếu chậm trễ trả nợ ngân hàng, doanh nghiệp coi như “xong”. Tuy nhiên, với nhà nước - một chủ nợ khá chung chung, là ngân sách, là toàn dân, doanh nghiệp dường như dễ chây ì, dễ “kêu khổ” hơn. Nhiều doanh nghiệp thậm chí không khó khăn nhưng “té nước theo mưa”, cũng viện lý do “khó khăn chung” nhằm chậm nộp thuế, trốn nộp thuế để trục lợi. Đây có thể xem là nguyên nhân cốt lõi của tình trạng nhiều doanh nghiệp đang “trốn” không chịu nộp thuế hoặc cố tình nợ để chiếm dụng tiền đáng lẽ họ phải thực hiện nghĩa vụ với nhà nước và nhân dân.

Ở hầu hết các nước trên thế giới, pháp luật về thuế rất nghiêm minh. “Quy luật sinh tồn” rất khắc nghiệt nên doanh nghiệp, doanh nhân được “sàng lọc” rất kỹ. Doanh nghiệp hay cá nhân nếu chậm nộp thuế hoặc trốn thuế sẽ bị phạt rất nặng, có thể bị bỏ tù. Điển hình như ông Uli Hoeness, năm 2014, khi đó 62 tuổi, là Chủ tịch Bayern Munich - một câu lạc bộ bóng đá hàng đầu thế giới của Đức, đã bị kết án 3,5 năm tù vì trốn thuế 28,5 triệu euro. Điều đáng nói đây là bản án dành cho một nhân vật uy tín rất lớn, tận tâm với bóng đá nước Đức trong suốt hơn 3 thập kỷ và Uli Hoeness đã tự tố giác mình với cơ quan thuế khi chính ông phát hiện ra có sai phạm trong nộp thuế thu nhập từ đầu tư chứng khoán ở nước ngoài. Uli Hoeness đã rất bình thản nhận bản án và nghiêm túc chấp hành để bảo vệ danh dự của mình, bảo vệ danh dự cho câu lạc bộ bóng đá Bayern Munich, bảo vệ danh dự cho cộng đồng doanh nhân nước Đức...

Chỉ khi nào ý thức doanh nghiệp, doanh nhân và pháp luật nghiêm minh đạt đến “cảnh giới” như trong câu chuyện về bản án dành cho vị Chủ tịch Uli Hoeness, thì Bình Phước, Việt Nam, mới có câu lạc bộ bóng đá giá trị tới 2,4 tỷ USD như Bayern Munich, rộng hơn là có những doanh nghiệp hàng đầu thế giới, đưa kinh tế nước ta sánh vai với các cường quốc năm châu.

Trần Phương