Cuộc đi săn cá voi 70 tấn của người Eskimo ở cực Bắc

BPO - Với hàng chục người, những thợ săn vẫn mất đến 8 giờ mới có thể kéo cá voi đầu cong lên bờ.

Nhóm thợ săn ngồi trên Umiak để tìm kiếm dấu vết một con cá voi. Umiak là loại thuyền lâu đời của người Inupiat (hay còn gọi là người Eskimo) ở bang Alaska, Mỹ, với bộ khung làm từ gỗ hoặc xương cá voi và bọc da hải cẩu bên ngoài. Theo truyền thống, chiếc thuyền được sử dụng vào mùa hè để chở người cùng các vật dụng đến địa điểm săn cá voi, hải cẩu.

Tại phía bắc Alaska, nền văn hóa của cộng đồng người Inupiat xoay quanh loài cá voi. Khi mùa xuân đến, đàn ông và phụ nữ dành hàng tuần ngồi trên băng để theo dõi những con cá voi đầu cong di cư từ biển Bering đến vùng Bắc Cực thuộc lãnh thổ Canada.

Cá voi đầu cong hay cá voi Bắc Cực có chiều dài 14 – 18 m và nặng trung bình 70 tấn. Một con cá voi có thể duy trì nguồn thực phẩm trong thời gian dài cho cả cộng đồng người Inupiat. Các phần thịt được phân chia công bằng để đảm bảo mọi người đều được hưởng lợi từ một chuyến đi săn thành công. “Khát vọng lớn nhất của người Inupiat là trở thành đội trưởng săn cá voi”, nhiếp ảnh gia Killooo Yuyan, người thực hiện bộ ảnh chia sẻ sau 5 năm đến đây để chụp ảnh mỗi khi mùa săn cá voi diễn ra.

Cá voi đầu cong có thể sống trong môi trường nước cực lạnh. Trong ảnh, một con cá voi đầu cong phá vỡ lớp băng dày hơn 60 cm để lấy không gian thở.

Một người thợ săn tìm kiếm dấu hiệu của cá voi bằng cách lắng nghe tiếng nước bên dưới.

Thợ săn Flora Aiken đọc những lời cầu nguyện ban phước lành cho con cá voi đầu cong trong một ngày mùa xuân. Người Inupiat có đời sống tinh thần phong phú xoay quanh cá voi. Họ coi loài vật này là một món quà của thiên nhiên khi chúng đem đến thức ăn cho cả làng.

“Săn cá voi là một công việc tập thể. Gần như tất cả người trong làng được huy động để kéo cá voi lên bờ”, Ned Arey, đội trưởng một nhóm săn cá voi nói. Ngay cả khi đã bắt được cá voi, việc vận chuyển chúng lên bờ không hề dễ dàng. Những người Inupiat đã nỗ lực trong hơn 8 giờ nhưng vẫn chưa thể kéo con cá lên.

Evelyn Donovan, mẹ của một đội trưởng săn cá voi đứng trên hiên trước nhà, bên cạnh các xâu thịt hải cẩu khô và bộ da một con gấu Bắc cực.

Lễ hội của người Inupiat được tổ chức với mong muốn một mùa đi săn thuận lợi. Họ còn bày tỏ lòng biết ơn với thần linh vì đã ban cho họ thực phẩm. Những người săn cá voi thành công sẽ được tung hô và hàng loạt cánh tay sẽ đỡ lấy họ khi rơi xuống. Theo tạp chí National Geographic, văn hóa này đã có từ hàng thiên niên kỷ, khuyến khích sự thân mật giữa dân làng.

Đội trưởng đánh bắt cá voi Qallu Reich và con gái của ông, Siana, yên lặng nhìn về đường chân trời để tìm cá voi. Trẻ em Inupiat được khuyến khích tham gia đánh bắt cá voi và các hoạt động truyền thống khác, bất chấp những nguy hiểm trên băng biển. “Tôi không muốn họ quên họ là ai”, Reich nói.

Larry Lucas Kaleak là đội trưởng mới của một nhóm săn cá voi. Ông chịu trách nhiệm cho nhiều công việc thường nhật của đoàn đi săn, bao gồm cả canh gấu Bắc Cực hàng đêm.

Các thành viên của đoàn săn cá voi Yugu dọn dẹp xác một con gấu Bắc Cực bị bắn vì rình rập khu trại của họ. Một số người Inupiat tin rằng sự ấm lên toàn cầu làm băng tan ở vùng cực là nguyên nhân khiến loài gấu này khó khăn để tìm thức ăn. Thông thường, những con gấu sẽ dựa vào các tảng băng trôi để bơi ra xa bờ tìm kiếm hải cẩu và cá.

Túp lều theo dõi cá voi đầu cong của nhóm thợ săn dựng gần Vòng Bắc Cực, cách đất liền 2 km trong ánh sáng mặt trời lúc nửa đêm (hiện tượng phổ biến ở vùng cực). Người Inupiat đã săn cá voi ở đây ít nhất 1.000 năm, nhưng biến đổi khí hậu và xu hướng toàn cầu hóa đang nhanh chóng làm thay đổi văn hóa của họ.