Cuộc chiến tranh Anh - Hà Lan

BP - Cách đây hơn 300 năm, Hà Lan là nước phát triển bậc nhất thế giới. Để giàu có, Hà Lan tiến hành xâm chiếm nhằm vơ vét tài nguyên, khoáng sản các nước thuộc địa... Thời kỳ này thuộc địa của Hà Lan trải dài từ Bắc Mỹ đến châu Á, sang châu Phi. Hà Lan chiếm thế thượng phong trong các cuộc chiến tranh giành thuộc địa, vùng biển nhờ họ phát minh ra một loại thuyền đáy phẳng, có sức chứa lớn và luồn lách vào được các sông cạn.

Từ thế kỷ thứ XV, người Anh đã thành lập lực lượng hải quân. Năm 1600, Anh thành lập Công ty Đông Ấn tiến hành nhiều hoạt động ở các châu lục. Sự kiện này đã tạo ra mâu thuẫn với Hà Lan. Phía Hà Lan tuyên bố, sự nghiệp hàng hải, thực dân là của người Hà Lan. Còn Anh cho rằng, cần xóa bỏ “vị trí độc chiếm món hời” này của Hà Lan. Vì vậy, Quốc hội Anh đã ban hành Bộ luật “Điều lệ hàng hải” với các điều, khoản ưu tiên cho tàu, thuyền nước Anh. Hà Lan yêu cầu Anh phải lựa chọn giữa việc hủy bỏ “Điều lệ hàng hải” hoặc là chiến tranh. Nước Anh từ chối yêu cầu của Hà Lan và ban bố tình trạng chiến tranh.

Tháng 5-1652, Hà Lan tuyên chiến với Anh. Cuộc chiến diễn ra khắp nơi, trên mặt biển, đất liền ở các vùng thuộc địa. Càng đánh nước Anh càng vững mạnh, còn Hà Lan ngày một suy yếu. Vì vậy, tháng 4-1654, Hà Lan buộc phải ký hòa ước đình chiến thừa nhận “Điều lệ hàng hải” của Anh. Năm 1664, hải quân Anh tấn công thuộc địa của Hà Lan tại Bắc Mỹ và thắng lợi lớn. Đến tháng 6-1667, Hà Lan tiếp tục khai chiến với Anh. Cuộc chiến lần này lan rộng ra vùng biển Bắc Mỹ và lục địa châu Âu. Hà Lan bắn chìm tàu chiến của Anh và đe dọa trực tiếp thành phố London. Anh buộc phải ký hiệp ước đình chiến trả lại thuộc địa Bắc Mỹ cho Hà Lan; đồng thời đồng ý cho tàu của Hà Lan tự do ra vào cảng của Anh và Đức để chở hàng. Năm 1672, lợi dụng sự bất hòa giữa Pháp và Hà Lan, Anh liên kết với Pháp tấn công vào đất nước của những cối xay gió. Nhân dân Hà Lan nhất tề đứng lên đánh Pháp từ đường bộ và quân Anh từ đường biển. 12 vạn quân Pháp bị chặn đứng ngay ngoại ô thành phố Amsterdam, còn quân Anh phải dừng bước ngoài khơi của Hà Lan. Vì vậy, Anh phải ký hòa ước với Hà Lan để chấm dứt chiến tranh và quân Pháp rút về nước.

Các nhà nghiên cứu chính trị thế giới cho rằng, cuộc chiến giữa Anh và Hà Lan trong thời gian này đã gây ra hậu quả vô cùng to lớn cho Hà Lan. Còn người Anh, tuy thất bại về quân sự nhưng họ đã chiếm được rất nhiều thuộc địa của các nước, trong đó có Hà Lan. Chính những thành công này mà người Anh đã trở thành nước bá chủ trên biển và thống trị thế giới nhiều năm sau đó.

T.Phong
(Trích nguồn 102 sự kiện nổi tiếng thế giới)