Chuyện lạ: Không mở tòa mà vẫn ra bản án

Ai cũng biết, thẩm phán là người quyết định sự công bằng và bảo vệ chân lý khi họ nhân danh Nhà nước để xét xử những vụ án liên quan đến sinh mạng, sự nghiệp và tương lai của một số người. Thế nhưng, ở Tòa án nhân dân huyện Hớn Quản lại có chuyện kỳ lạ về một thẩm phán đã cùng thư ký tự ra quyết định xử án nhưng không hề có một phiên tòa nào được tổ chức. Sự việc gây bức xúc dư luận. Cũng vì phương cách xử án kỳ lạ này mà ông Bí thư huyện ủy đã phải “lên tiếng”.

CHUYỆN ĐỘNG... TRỜI?

Bị can Nguyễn Hoàng Khanh phạm tội trộm cắp tài sản nên bị cơ quan cảnh sát điều tra công an huyện Hớn Quản bắt giữ. Trong quá trình điều tra, Khanh đã khai nhận hành vi phạm tội của mình. Ngày 31-5-2011, Viện kiểm sát nhân dân huyện Hớn Quản ra quyết định truy tố bị can Khanh ra trước Tòa án nhân dân huyện về hành vi phạm pháp. Sau đó mấy ngày, Viện kiểm sát đã chuyển toàn bộ hồ sơ vụ án trộm cắp tài sản do Khanh gây ra đến Tòa án nhân dân huyện để xét xử theo quy định của pháp luật. Trong hồ sơ vụ án, cơ quan cảnh sát điều tra và Viện kiểm sát nhân dân huyện đã có công văn yêu cầu luật sư bào chữa cho bị cáo Khanh theo quy định của pháp luật (vì Khanh chưa đủ 18 tuổi). Tuy nhiên, bị cáo Khanh và người giám hộ đã có đơn từ chối luật sư bào chữa.

Đầu tháng 7-2011, Tòa án nhân dân huyện Hớn Quản ra quyết định đưa vụ án nói trên ra xét xử do thẩm phán Đỗ Đình Hiến ký và ngày mở phiên tòa được ấn định vào lúc 7 giờ 30 phút ngày 14-7-2011. Trong quyết định mở phiên tòa có ghi rõ thành phần tham gia tố tụng bao gồm: thẩm phán Đỗ Đình Hiến, hội thẩm nhân dân Trịnh Văn Đoan, Bùi Duy Dũng, thư ký phiên tòa Võ Văn Vân, kiểm sát viên Nguyễn Đức Dũng. Người tham gia tố tụng có bị cáo Nguyễn Hoàng Khanh, bị hại Tạ Văn Tuấn và những người khác có tên trong hồ sơ vụ án. Đúng thời gian theo quy định tại quyết định mở phiên tòa của tòa án, tất cả các thành phần hội thẩm nhân dân, kiểm sát viên và những người tham gia tố tụng đến thì được thư ký phiên tòa là ông Võ Văn Vân báo hoãn với lý do vắng luật sư bào chữa cho bị cáo. Mọi người ra về vì hoãn phiên tòa là “chuyện thường ngày ở huyện”. Đến ngày 8-8-2011, Viện kiểm sát nhân dân huyện nhận được hồ sơ vụ án Nguyễn Hoàng Khanh phạm tội trộm cắp tài sản do hội đồng xét xử Tòa án nhân dân huyện trả lại với yêu cầu điều tra bổ sung.

Điều bất ngờ khi Viện kiểm sát nhân dân huyện kiểm tra hồ sơ thì phát hiện trong đó có biên bản xét xử công khai vụ án ghi đầy đủ các thành phần tham gia tố tụng nói trên. Người tham gia tố tụng có bị cáo Nguyễn Hoàng Khanh, bị hại Tạ Văn Tuấn và những người khác có tên trong hồ sơ vụ án cùng có tên trong biên bản... mặc dù trước đó phiên tòa đã hoãn? Lý do mà hội đồng xét xử “ảo” đưa ra để trả lại hồ sơ cho Viện kiểm sát là: “Hội đồng xét xử sơ thẩm thống nhất trả hồ sơ cho Viện kiểm sát để điều tra bổ sung vì cơ quan cảnh sát điều tra và Viện kiểm sát nhân dân không yêu cầu luật sư bào chữa cho bị cáo, vì đến khi xét xử bị cáo chưa đủ 18 tuổi”.

HỘI ĐỒNG XÉT XỬ “ẢO” VÀ BIÊN BẢN “MA”

Thẩm phán Đỗ Đình Hiến là người công tác lâu năm trong hệ thống cơ quan thực thi pháp luật thì không thể nói là do thiếu hiểu biết về pháp luật, nhất là trong lĩnh vực xét xử và quy trình tố tụng cũng như thủ tục xét xử. Cũng vì là thẩm phán lâu năm trong nghề, nên cuối tháng 7-2011, Ban Thường vụ huyện ủy Hớn Quản đã thống nhất hiệp y bổ nhiệm lại thẩm phán Tòa án nhân dân huyện Hớn Quản đối với ông Đỗ Đình Hiến.

Từ kết quả xác minh nói trên, Bí thư huyện ủy Hớn Quản đã đề nghị Chủ tịch Hội đồng tuyển chọn thẩm phán tỉnh, Chánh án Tòa án nhân dân tỉnh Bình Phước không xem xét, đề nghị tái bổ nhiệm thẩm phán cho ông Đỗ Đình Hiến như biên bản hiệp y mà Ban Thường vụ huyện ủy đã thống nhất. Ông Võ Thành Công cũng yêu cầu các cơ quan có thẩm quyền điều tra để xử lý theo quy định của pháp luật.

LIỀU HAY THIẾU HIỂU BIẾT?

Sau khi Viện kiểm sát phát hiện ra biên bản của phiên tòa “ảo”, chúng tôi đã có dịp trao đổi với nhiều cán bộ tòa án huyện và tỉnh về nội dung vụ việc. Tất cả các ý kiến đều cho rằng, đây không phải là một tai nạn nghề nghiệp, cũng không phải là vấn đề nhận thức của thẩm phán, thư ký phiên tòa mà là hành vi cố tình vi phạm pháp luật và giá trị chuẩn mực, đạo đức của người cầm cân nảy mực.

Vậy, lý do nào để thẩm phán Hiến và thư ký Vân tưởng tượng ra một biên bản gửi cho Viện kiểm sát về một phiên tòa mà chưa đưa ra xử? Nhiều thẩm phán, cán bộ tòa hai cấp đều cho rằng, cần làm rõ động cơ, mục đích của thẩm phán Hiến, thư ký Vân trong việc tưởng tượng ra phiên tòa và những biên bản “ma” nói trên. Báo Bình Phước sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc vụ việc này.

Tấn Phong